پرلود در زبان فارسی به معنی پیشدرآمد، دیباچه یا بخش آغازین یک اثر است و خود نیز یک قالب موسیقایی محسوب میشود. اگر دوست دارید با قالبهای موسیقی بیشتر آشنا شوید، در این نوشته از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، میخواهیم قالب پرلود را برای شما شرح دهیم. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
**قالب پرلود در موسیقی**
پرلود قطعهای موسیقایی است که معمولاً کوتاه است و در بیشتر موارد پیش از یک قطعه بلندتر اجرا میشود. این واژه به شکل کلی برای هر آهنگ یا قطعۀ موسیقی به کار میرود که پیش از اجرای آثار مذهبی، غیرمذهبی یا اپرا نواخته میشود.
در سده هفدهم میلادی، نوازندگان ارگ به ویژه شروع به ساختن پرلودهایی با ساختاری آزاد و بدون قاعده برای قطعات پیچیدهتری به نام فوگ کردند. سرشناسترین آهنگسازی که در این قالب کار کرد، یوهان سباستین باخ بود که به هر پرلودِ خود ویژگی و حالوهوای مستقل و منحصربهفردی بخشید.
پرلودهای فردریک شوپن و کلود دبوسی
پرلودهای فردریک شوپن و کلود دبوسی قطعاتی کوتاه و مستقل با حال و هوایی ویژه هستند. شوپن علاوه بر پرلود، اتودهایی نیز تصنیف کرده که از نظر ساختاری کمی با پرلودهایش متفاوتاند. در مقابل، پرلودهای دبوسی اغلب عنوانهایی توصیفی و خاطرهانگیز دارند و گاه ساختاری شبیه به یک راپسودی در آنها دیده میشود. دمیتری شوستاکوویچ نیز از آهنگسازان سده بیستم است که آثار برجستهای در این فرم خلق کرده است.
پرلودها شکل ثابتی ندارند. گاهی تنها از یک رشته آرپژ تشکیل میشوند، گاهی یک الگوی خاص از قطعه اصلی را ارائه میکنند، گاهی بخشی آزاد با بافت کنترپوانتیک هستند و گاهی حتی بخشی کاملاً آوازگونه به شمار میروند.
پرلود در معنای واژگانی به معنی پیشدرآمد، دیباچه یا بخش آغازین یک چیز است. این فرم از آهنگسازی، ایده اولیه خود را از سازهای کلاویهای به جز ارگ گرفته است. با ارگ میتوان یک آکورد را به مدت دلخواه نگه داشت، اما در سازهایی مانند هارپسیکورد یا پیانو این امکان کمتر وجود دارد.
به همین دلیل، آهنگسازان پایانی سده هفدهم و آغاز سده هجدهم، به ویژه در دوره باروک، به فرمی علاقهمند شدند که در آن نتهای یک آکورد به جای نواخته شدن همزمان، پشت سر هم اجرا میشدند و فرمی به نام پرلود را پدید آوردند.
باخ ، تاثیرگذار در شناخت پرلود
وقتی در دنیای موسیقی نام “پرلود” به گوش میرسد، تقریباً همه بیاختیار به یاد باخ، آهنگساز بزرگ میافتند. یکی از زیباترین و در عین حال سادهترین پرلودهای او، قطعهای است که در آغاز کتاب مشهور “کلاویه خوشآهنگ” (Well Tempered Clavier) قرار دارد.
پس از آن، به تدریج پرلود به عنوان یک قالب مستقل در موسیقی پذیرفته شد و آهنگسازان بزرگی مانند شوپن، دبوسی و راخمانینف در این سبک به خلق آثار پرداختند. چارلز گونود، موسیقیدان فرانسوی، در سال ۱۸۵۹ ملودی بسیار زیبایی بر روی همان پرلود اول باخ نوشت و آن را “آوه ماریا” نامید. از آن زمان به بعد، این قطعه مشهور به نام Ave Maria شناخته میشود.