کالیمبا که گاهی به آن پیانوی کوچک یا پیانوی انگشتی هم میگویند، سازی است با ریشهای کهن از قاره آفریقا. اگرچه این روزها نام آن بیشتر به گوش میخورد، تاریخچهاش به چندین هزار سال پیش بازمیگردد. در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، با دانستنیهای جالب درباره ساز کالیمبا همراه باشید.
آشنایی با نکات جالب ساز کالیمبا
وضعیت تیغه ها
به قطعههای فلزی روی ساز کالیمبا، تیغه میگویند. این تیغهها عامل اصلی ایجاد صدا در این ساز هستند. صدای کالیمبا معمولاً آرام و ملایم است، اما همین صدای لطیف میتواند شنونده را بهراحتی جذب کند و برایش دلنشین باشد.
جنس تیغه ها
بسته به سطح توانایی شما در نواختن کالیمبا، از تیغههای متفاوتی استفاده میشود. اما به طور کلی، این تیغهها از جنس فلزهایی مثل فولاد ضدزنگ، فولاد بازیافتی یا فولاد فنر ساخته میشوند.
اصطلاح “سنگ معدن” نیز به فلز خام و تصفیهنشده گفته میشود.
با این وجود، تیغههای کالیمبا معمولاً از موادی به نام “سنگ آهن”، “فلز سنگ معدن” یا “سنگ فلز” تولید میشوند.
بیشتر کالیمباهای رایج امروزی ۱۷ تیغه دارند. البته نمونههایی با ۱۰، ۱۲ یا ۱۵ تیغه نیز وجود دارد.
بعضی مدلها هم فقط ۷ یا ۸ تیغه دارند. این نوع معمولاً برای نواختن آهنگهای شناخته شده کاربرد زیادی ندارد، اما صدای آنها برای فضاهای آرامشبخش بسیار مناسب است.
سبک یا Styleکالیمبا توانسته در بین مخاطبان خود نظرات بسیار مثبتی را کسب نموده و به طور کل این ساز را جذاب و سرگرم کننده میدانند.
اما نکته مهم درباره کالیمبا، شیوه ساخت آن است.
یکی از چیزهایی که میتواند توجه شنونده را جلب کند، شکل بدنه یا تیغههای متفاوت این ساز است. در واقع این تفاوت در طراحی، به سبک ساخت آن مربوط میشود. بسته به طرح و موادی که برای ساخت کالیمبا به کار میرود، کیفیت و نوع صدای آن نیز تغییر میکند و در نتیجه صدای منحصر به فردی تولید مینماید.
جعبه های تشدید کننده
کالیمباهایی که جعبهی توخالی و تیغههای کمتری دارند، معمولاً صدای بلندتری تولید میکنند. در مقابل، کالیمباهای با بدنهی توپُر و بدون حفره، اغلب صدای کمحجمتر و ملایمتری دارند.
از آنجا که در ساخت کالیمباهای بدون جعبهی توخالی چوب کمتری به کار میرود، وزن آنها سبکتر است و حملونقل راحتتری دارند.
با این حال، بیشتر کالیمباهای رایج امروزی، مجهز به جعبهی تشدید صدا هستند.
یکی از ویژگیهای خوب جعبههای تشدید، امکان ایجاد افکت “wah-wah” است. حتماً این صدای خاص را هنگام نواختن کالیمبا شنیدهاید. با پوشاندن و باز کردن سوراخهای پشت ساز، میتوانید این افکت را ایجاد کرده و صدای ساز را نیز قویتر کنید.
معرفی رایج ترین انواع چوب برای ساخت کالیمبا
به طور کلی، کالیمباها از چوب ساخته میشوند. نوع چوبی که در ساخت این ساز به کار میرود، نقش بسیار مهمی در کیفیت صدای آن دارد.
میتوان گفت که هرچه چوب سختتر و فشردهتر باشد، صدای ساز رساتر و پرطنینتر خواهد بود. دلیل این موضوع آن است که در چوبهای سخت، امواج صوتی به جای جذب شدن، بهتر منعکس میشوند.
رایجترین چوب ها
در ادامه، برخی از پرکاربردترین انواع چوب را به شما معرفی میکنیم. این فهرست بر اساس درجه سختی تقریبی هر چوب مرتب شده است.
• چوب رزوود (۱۷۸۰)
• چوب صندل (۱۶۸۰)
• چوب افرا (۱۴۵۰)
• چوب بامبو (۱۳۸۰)
• چوب کوا (۱۱۷۰)
• چوب گردو (۱۰۱۰)
• چوب کافور (۹۵۰)
• چوب توس (۹۱۰)
• چوب ماهون (۸۰۰)
• چوب صنوبر (۷۰۰)