فردریک شوپن، نوازنده چیرهدست پیانو و آهنگساز بزرگ اهل لهستان، در دوران رمانتیک به اوج شهرت رسید. بیشتر قطعات او برای تکنوازی پیانو ساخته شدهاند، اما او در کنار آن، آثاری نیز برای پیانو به همراه سازهایی مانند ویولن، ویولنسل و همچنین آواز خلق کرده است. شوپن به دلیل عمق احساس، مهارت فوقالعاده در نوازندگی و خلاقیت در قالبهای موسیقایی، به چهرهای ماندگار تبدیل شد. موسیقی او حتی امروز نیز الهامبخش بسیاری از آهنگسازان است و هر پنج سال یکبار، رقابت مهمی در ورشوِ لهستان به نام او برگزار میشود که در آن تنها قطعات شوپن اجرا میشود. اگر دوست دارید بیشتر بدانید فردریک شوپن چه کسی بود و چگونه به چنین جایگاه بزرگی در دنیای موسیقی دست یافت، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
تولد و کودکی فردریک شوپن
فردریک شوپن در سال ۱۸۱۰ در روستای ژلازوا ولا به دنیا آمد. این روستا حدود ۴۶ کیلومتر با شهر ورشو فاصله داشت. او پسر دوم خانواده بود و علاوه بر یک خواهر بزرگتر، دو خواهر کوچکتر هم داشت. وقتی تنها شش ماه از تولدش گذشته بود، پدرش به عنوان معلم زبان فرانسه در کاخ ساکسون مشغول به کار شد. به همین دلیل، فردریک دوران کودکی خود را در محیط همین کاخ گذراند.
پدر شوپن علاوه بر تدریس زبان فرانسه، با سازهای ویولن و فلوت نیز آشنایی داشت و آنها را مینواخت. مادرش هم پیانو مینواخت و اصول اولیه این ساز را به پسرش آموخت. با این حال، اولین معلم رسمی پیانو شوپن، وویچیخ ژیونی نام داشت. خیلی زود همه متوجه شدند که این پسر استعداد خارقالعادهای در موسیقی دارد.
فردریک در هفت سالگی دو قطعه موسیقی برای رقص لهستانی ساخت. وقتی هشت ساله شد، اولین کنسرت خود را در جمع عموم اجرا کرد. در نهایت، در دوازده سالگی به یک نوازنده پیانو کامل و ماهر تبدیل شده بود که برای بسیاری از افراد سرشناس و اشرافی لهستان برنامه اجرا میکرد. به دلیل استعداد درخشانش، مردم ورشو به او لقب “موتزارت دوم” داده بودند.
تحصیلات شوپن
فردریک شوپن بین سالهای ۱۸۲۳ تا ۱۸۲۶ در مدرسهای به نام لیسیوم ورشو درس خواند و نواختن ارگ را فراگرفت. سپس به مدت سه سال دیگر در هنرستان موسیقی ورشو به تحصیل ادامه داد و در آنجا اصول آهنگسازی و مبانی موسیقی را آموخت. او همچنین در فاصله سالهای ۱۸۲۴ تا ۱۸۲۸، در تعطیلات به خارج از ورشو سفر میکرد تا با موسیقی محلی و فولکلور لهستان آشنا شود.
شروع فعالیت حرفهای
فردریک شوپن از همان سالهای نخست زندگی، فعالیت هنری و اجرای کنسرت را آغاز کرد. در این بخش، به کارهای او پس از پایان دوران تحصیل میپردازیم.
شوپن بلافاصله پس از تمام کردن درسش در کنسرواتوار ورشو، به وین سفر کرد و در آنجا دو کنسرت پیانو اجرا نمود که بازخوردهای بسیار خوبی از سوی شنوندگان دریافت کرد.
در سال ۱۸۳۰ او به اتریش رفت، اما خیلی زد پس از آن، قیام نوامبر در ورشو آغاز شد. این رویداد تأثیر عمیقی بر احساسات و روحیه شوپن گذاشت و منبع الهام بسیاری از آثار او شد. به دلیل ناآرامیهای ورشو، او هرگز نتوانست به لهستان بازگردد؛ به همین خاطر در سال ۱۸۳۱ راهی پاریس شد.
در پاریس، شوپن این فرصت را پیدا کرد تا با چهرههای سرشناس هنری مانند هکتور برلیوز، فرانتس لیست و هاینریش هاینه همکاری کند. درست در نخستین سال حضورش در پاریس، تحسین یکی از بزرگترین هنرمندان زمان خود را شنید. روبرت شومان درباره او گفت:
«آقایان! کلاهتان را به احترام یک نابغه بردارید.»
سرانجام در زمستان ۱۸۳۲، شوپن به شهرت چشمگیری دست یافت و در میان هنرمندان پاریس نامش بر سر زبانها افتاد. در این سال او توانست از نظر مالی روی پای خود بایستد و با تدریس به هنرجویان ثروتمند و فروش قطعات موسیقیاش، درآمد زیادی کسب کند.
مرگ غمانگیز نابغه موسیقی
در سال ۱۸۴۹، سلامت شوپن به شدت رو به ضعف گذاشت. به همین دلیل، خواهرش به پاریس رفت تا در روزهای سخت در کنار برادرش باشد. او پیش از مرگ، توصیههایی دربارهٔ روش آموزش پیانو به جای گذاشت. همچنین وصیت کرد که پس از فوتش، همهٔ کارهای موسیقیاش از بین بروند؛ اما خوشبختانه مادر و خواهرش به این خواستهٔ او عمل نکردند و آثارش را حفظ کردند. سرانجام شوپن در هفدهم اکتبر همان سال، در ۳۹ سالگی چشم از جهان فروبست. گمان میرود که بیماری سل دلیل مرگ او بوده است. او آرزو کرده بود که قلبش به لهستان بازگردانده و در آنجا دفن شود؛ امروز هم قلب او در کلیسای صلیب مقدس شهر ورشو نگهداری میشود. پس از درگذشتش، از صورت و دست چپ او قالب گچی تهیه شد که تصویر آن را در ادامه میتوانید مشاهده کنید.
