منوچهر چشم آذر یکی از آهنگسازان و تنظیمکنندگان خوشنام و معاصر ایران است. او با آثار خود در عرصه موسیقی شناخته میشود. در ادامه، در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، بیشتر با زندگی و کارهای این هنرمند آشنا خواهیم شد.
بیوگرافی منوچهر چشم آذر
منوچهر چشم آذر در بیست و سومین روز از ماه آذر سال ۱۳۲۳ در شهر اردبیل چشم به جهان گشود. پدر و مادر او پس از پایان جنگ جهانی دوم، از روسیه به ایران کوچ کردند. خانوادهاش مدت کوتاهی در تبریز ساکن بودند و سپس وقتی او چهار سال داشت، به تهران نقل مکان کردند.
او در خانوادهای رشد کرد که با دنیای موسیقی پیوندی عمیق داشت. پدرش، اسماعیل چشم آذر، در شهر مسکو به عنوان نوازنده ویولن در ارکستر فیلارمونیک فعالیت میکرد. پدربزرگش نیز از دوستداران هنر موسیقی بود و ساز تار مینواخت. ناصر چشم آذر، برادر بزرگتر منوچهر، نیز از آهنگسازان و موسیقیدانان سرشناس ایران به شمار میرود.
شروع علاقه با ساز آکاردئون
پدرش در ابتدا یک ویولن برایش خرید، اما پس از دو سه سال، او دیگر میلی به نواختن آن نداشت. سپس پدر یک آکاردئون برایش آورد و این بار، علاقهاش به موسیقی با این ساز برانگیخته شد. او برای یادگیری جدی موسیقی، وارد هنرستان موسیقی شد. او دو فرزند دارد؛ یک پسر که در ایران متولد شده و یک دختر که در خارج از ایران به دنیا آمده است.
در سن یازده سالگی (سال ۱۳۳۴)، پدرش او را در هنرستان عالی موسیقی تهران نامنویسی کرد. تحصیلات موسیقی خود را نزد استادان بزرگی مانند یوسف زاده (که در آن زمان رهبر ارکستر و رئیس هنرستان عالی موسیقی بود)، کمال پورتراب (مدیر هنرستان بین سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۲) و امانوئل ملیک اصلانیان (از استادان مشهور دانشگاه تهران و هنرستان) ادامه داد. ساز تخصصی او در هنرستان، پیانو بود و چند سال نیز به شکل خصوصی، نوازندگی پیانو به سبک کلاسیک را نزد استاد اصلانیان فرا گرفت.
منوچهر چشم آذر از هفده سالگی در گروههای کوچک ارکستر، در برخی مراسم محلی به اجرا میپرداخت و در آن زمان آکاردئون مینواخت. اگرچه تحصیلات او در زمینه موسیقی کلاسیک بود، اما با ورود به بازار کار ایران، تصمیم گرفت بر روی موسیقی ایرانی تمرکز کند. در آن دوران، موسیقی ایرانی بیشتر به صورت همنوازی اجرا میشد و تنظیم آهنگ به شیوه امروزی در آن مرسوم نبود.
حضور در رادیو ملی ایران
منوچهر چشمآذر برای سالهای طولانی با رادیو ملی ایران همکاری داشت و در برنامههایی مانند «شما و رادیو» و ارکستر پاپ رادیویی فعالیت میکرد. در آن دوران، چون گروههای ارکستر پاپ فرانسوی و اسپانیایی در تهران و رادیو برنامه اجرا میکردند، کار تنظیم و آهنگسازی قطعاتشان را خودشان انجام میدادند و در ایران کسی بهصورت تخصصی به کار تنظیم موسیقی نمیپرداخت.
همین موضوع باعث شده بود که بیشتر خوانندگان مشهور آن زمان که در رادیو برنامه داشتند، مانند عارف، ویگن، دلکش، روانبخش و بسیاری دیگر، تنظیم آهنگهایشان را به افراد خارجی بسپارند.
فعالیتهای پس از انقلاب منوچهر چشم آذر
او پس از انقلاب در آمریکا نیز به طور پیوسته به فعالیتهای هنری خود پرداخت. با توجه به درخواست شمار زیادی از شنوندگان ساکن لسآنجلس، برای چندین سال برخلاف تمایل شخصی خود، بیشتر وقتش را صرف ساختن و تنظیم آهنگهای شاد با وزن ششهشتم کرد. از جمله کارهای شاد او در این سالها میتوان به آهنگ «تولد» با صدای اندی و آهنگ «تو عزیز دلمی» با صدای منصور اشاره کرد.
البته او کارهای خود را تنها به قطعات شاد محدود نکرد. آلبوم «جان جوانی» با صدای ابی، یکی از تنظیمهای موفق او در همین دوره محسوب میشود.