اپرا (Opera) در اصل شکل جمع واژهی لاتینی «اپوس» (Opus) است که به معنی «اثر» میباشد. بنابراین اگر بخواهیم دقیق ترجمه کنیم، اپرا به معنای «آثار» است. اما از ابتدای قرن هفدهم میلادی، این کلمه به صورت یک اسم مفرد مونث به کار رفت و به نوعی نمایش اطلاق شد که تماماً با آواز اجرا میشود. در ادامه این مطلب از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، با خالق تنها شاهکار شناختهشدهی تاریخ اپرا آشنا خواهید شد.
تنها شاهکار شناخته شدهی تاریخ اپرا اثر کیست ؟
ریچارد واگنر که او را استاد بیهمتای اپرا میدانند، یک آهنگساز، رهبر ارکستر، نویسنده و اندیشمند آلمانی بود. بیشتر شهرت او به خاطر کارهای بزرگش در زمینه اپرا است. اگرچه واگنر در زندگی شخصی خود فرد محبوبی نبود، اما شاهکار بینظیر او به نام “حلقه نیبلونگ” در تاریخ اپرا بیهمتا شناخته میشود.
حلقه نیبلونگ در واقع مجموعهای از چهار اپرای به هم پیوسته است که واگنر خلق آنها را از سال ۱۸۴۸ آغاز کرد و پس از ۲۶ سال، در ۱۸۷۴ به پایان رساند. او هم موسیقی و هم متن این آثار را خودش نوشته است.
واگنر برای خلق داستان و متن این اپراها، از قصههای کهن ژرمنی و همچنین شعرهای آلمانی مربوط به سدههای میانه الهام گرفته است.
چهار اپرای حلقه نیبلونگ عبارتاند از:
طلای راین ؛والکوره ؛ زیگفرید ؛ غروب خدایان
اپراهای حلقه نیبلونگ بسیار گسترده ساخته شدهاند و اگر همه آنها پشت سر هم اجرا شوند، بیش از پانزده ساعت زمان میبرند. موسیقیای که واگنر برای این مجموعه نوشته، بسیار غنی و پیشرفته است و ایدههای تازهای را در زمینههای گوناگون آهنگسازی ارائه میدهد.
واگنر برای به صحنه بردن این اپراها، به یک سالن مخصوص نیاز داشت. با پشتیبانی نجیبزادگان آلمانی و پادشاه منطقه باواریا، سرانجام این سالن در شهر بایرویت آلمان ساخته شد و نخستین اجرای کامل مجموعه اپراهای حلقه نیبلونگ در همین شهر انجام گرفت.
بیوگرافی ریچارد واگنر
ویلهم ریچارد واگنر یک آهنگساز، رهبر ارکستر، نویسنده و تحلیلگر موسیقی اهل آلمان بود. بیشتر معروفیت او به خاطر اپراهایش است. در موسیقی کلاسیک، بسیاری او را کسی میدانند که راه لودیگ وان بتهوون را ادامه داد. ریچارد واگنر در ۲۲ مه ۱۸۱۳ در شهر لایپزیگ و در محلهای که یهودیان زندگی میکردند متولد شد. پدرخواندهاش نمایشنامهنویس بود و همین علاقه به تئاتر به واگنر هم منتقل شد. او از سنین کم در نمایشهای زیادی نقش آفرینی میکرد.
وقتی پانزده سال داشت، برای نخستین بار سمفونی شماره هفت بتهوون را گوش داد که اثر عمیقی روی او گذاشت. این تجربه، بتهوون را به یک الهام بزرگ برای آهنگسازی در زندگی واگنر تبدیل کرد. یکی دیگر از رویدادهای تاثیرگذار در زندگی او، آشنایی با خواننده اپرایی به نام ویلهلمین دورینِت بود که به یک الگوی مهم در موسیقی و نمایش برای واگنر بدل شد.
واگنر در سال ۱۸۳۱ در دانشگاه لایپزیگ ثبت نام کرد. استاد آهنگسازی او که بسیار تحت تأثیر استعداد واگنر قرار گرفته بود، در چاپ یکی از قطعات پیانوی او کمک کرد. همچنین در همان سال، با کمک برادرش، هدایت یک گروه کر را بر عهده گرفت و اولین اپرای خود به نام “فرشته” را نیز به پایان رساند.
دوازده سال از زندگی واگنر در دوری از وطن سپری شد. او با نوشتن مقالههای مختلف، تأثیر زیادی بر شیوه اجرای اپرا گذاشت. همچنین برای آنکه بتواند اپراها را به روش ایدهآل خودش روی صحنه ببرد، یک سالن اپرای ویژه نیز بنیان نهاد.
کارهای واگنر به شکل گستردهای از داستانها و اسطورههای اروپای شمالی، به ویژه قصههای موسیقیایی ایسلندی و آلمانی، الهام گرفتهاند.
مشهورترین اپرا های واگنر
حلقه ی نیبلونگ، تریستان و ایزولده، طلای راین و والکیریها از معروفترین اپراهای ریشارد واگنر به شمار میروند.
واگنر در دوران رمانتیک به موفقیتهای بزرگی در موسیقی دست یافت. او در کارهایش از نغمههای پیچیده، هارمونی غنی و سازبندی پُررنگ بهره میبرد. متن تمام آوازهای اپرای خود را شخصاً مینوشت. همچنین، او ایده «لایتموتیف» را در موسیقی پایهگذاری کرد؛ بدین صورت که برای هر شخصیت در داستان، یک ملودی ویژه و تکرارشونده میساخت. این نوآوری واگنر، تأثیر عمیقی بر موسیقی فیلم در قرن بیستم گذاشت.