در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ با ما همراه شوید تا با فرامرز پایور، هنرمند بزرگ موسیقی ایران آشنا شویم. او استاد سنتور، آهنگساز، پژوهشگر موسیقی و مدرسی برجسته بود که در حفظ و آموزش ردیفهای موسیقی ایرانی نقش مهمی داشت.
تولد و کودکی فرامرز پایور
فرامرز پایور در بیست و یکم بهمنماه سال ۱۳۱۱ در تهران به دنیا آمد. خانوادهاش اهل هنر بودند. پدرش علی پایور، نقاش بود و در دانشگاه تهران زبان فرانسه تدریس میکرد. پدربزرگش نیز که به مصورالدوله شهرت داشت، در دوران قاجار نقاشی میکرد و با سازهای ویولن، سهتار و سنتور آشنایی داشت. فرامرز پایور تحصیلات خود را در مدرسه عسجدی و سپس در دبیرستان دارالفنون تهران به پایان رساند.
شروع موسیقی
فرامرز پایور در هفدهسالگی نزد استاد ابوالحسن صبا رفت تا موسیقی بیاموزد. او در طول شش سال، ردیفهای موسیقی را به خوبی فرا گرفت. در آن دوران، ابوالحسن صبا سعی داشت شیوهی سنتورنوازی حبیب سماعی را دوباره زنده کند و بخشهایی از نواختههای بداههی او را به صورت نت نوشته بود. در همین سالها، پایور به یکی از بهترین شاگردان استاد صبا تبدیل شد. وقتی استاد صبا از دنیا رفت، فرامرز پایور نزد استادان بزرگی مانند عبدالله دوامی، موسی معروفی و نورعلیخان برومند به یادگیری ادامه داد و ردیفهای درویشخان و میرزا عبدالله را نیز آموخت.
آغاز فعالیت حرفهای موسیقی فرامرز پایور
فرامرز پایور در سال ۱۳۳۳ در وزارت فرهنگ و هنر شروع به کار کرد. سپس در سال ۱۳۳۷ به هنرستان عالی موسیقی ملی رفت و در آنجا به عنوان آموزگار سنتور مشغول تدریس شد. او نخستین آهنگسازی بود که ساز اصلی و تخصصیاش سنتور بود و کارش تنها محدود به بداههنوازی نمیشد.
ادامه تحصیلات در خارج از کشور
در سال ۱۳۴۱، وزارت فرهنگ و هنر، فرامرز پایور را برای ادامه تحصیل به کشور انگلستان اعزام کرد. او در دانشگاه کمبریج در رشته ادبیات انگلیسی تحصیل کرد و موفق به دریافت مدرک خود شد. در همین دوران، پایور کوشید تا موسیقی ایرانی و ساز سنتور را به محافل علمی و دانشگاهی انگلستان بشناساند؛ مجموعهای از این فعالیتها در آرشیو رادیو بیبیسی نگهداری میشود. همچنین در آن سالها، دانشگاه لندن و دانشگاه کمبریج از او دعوت کردند تا در زمینه معرفی موسیقی ایرانی سخنرانیهایی ارائه دهد که برای این سخنرانیها مورد تقدیر قرار گرفت و جوایزی دریافت کرد.