سونات و کنسرتو دو واژه مهم و رایج در دنیای موسیقی هستند. اگر شما هم فرق این دو را به درستی نمیدانید، این نوشته از وبلاگ ندابلاگ را دنبال کنید تا به طور کامل با تفاوتهای سونات و کنسرتو آشنا شوید.
سونات چیست؟
سونات یک قالب موسیقایی است که معمولاً برای اجرای تکنواز یا گروه نوازی کوچک طراحی میشود. به این قالب، گاهی فرم سونات آلگرو یا فرم موومان اول نیز گفته میشود. این ساختار معمولاً از سه بخش اصلی تشکیل شده است: بخش معرفی و ارائهٔ نغمهها، بخش گسترش و بسط نغمهها، و در نهایت بخش بازگشت و تکرار نغمهها.
یک سونات معمولاً بین دو تا چهار موومان دارد که هر کدام در گام مشترکی نوشته شدهاند اما محتوای مستقل و ویژهای ارائه میدهند.
همچنین خوب است بدانید که معنی واژهٔ سونات در دورههای گوناگون تاریخ موسیقی تغییر کرده است. برای مثال، در دورهٔ باروک، سونات به موسیقی سازی گفته میشد و در مقابل کانتات قرار داشت که به موسیقی آوازی اشاره داشت.
کنسرتو چیست؟
کنسرتو نوعی قطعه موسیقی است که معمولاً از سه بخش جداگانه به نام موومان تشکیل شده است. در این سبک، یک یا چند ساز تکنواز مانند پیانو، ویولن، ویولنسل، گیتار یا فلوت، به همراهی یک ارکستر کامل نواخته میشوند و با هم ترکیب زیبایی را خلق میکنند. در کنسرتو، نوازنده تکنواز نقش اصلی را بر عهده دارد و معمولاً در جلوی صحنه و نزدیک به رهبر ارکستر میایستد یا مینشیند. ارکستر نیز در این میان، وظیفه همراهی و پشتیبانی از تکنواز را بر عهده دارد.
تفاوت سونات و کنسرتو چیست؟
حالا که یک شناخت اولیه از سونات و کنسرتو پیدا کردیم، بهتر است به تفاوتهای اصلی این دو سبک موسیقی بپردازیم.
تعداد نوازندگان
اساسیترین فرق میان سونات و کنسرتو در نحوه اجرای آنهاست. سونات قطعهای است که ممکن است یک نوازنده به تنهایی آن را بنوازد، یا گاهی با همراهی پیانو اجرا شود. اما در کنسرتو، همواره یک نوازنده اصلی وجود دارد که قطعه را با همراهی و پشتیبانی یک ارکستر کامل اجرا میکند.
اجزا
تفاوت دیگر بین سونات و کنسرتو، به شکل و ساختار آنها مربوط میشود. همانطور که قبلاً گفتیم، یک قطعه سونات ممکن است از دو تا چهار بخش مستقل (موومان) تشکیل شود؛ در حالی که کنسرتو معمولاً و در بیشتر موارد، تنها سه بخش دارد.
محیط اجرا
قطعههای سونات معمولاً با تعداد نوازندگان کمتری اجرا میشوند و به همین دلیل، بیشتر مناسب مکانهای کوچک و صمیمی هستند. در مقابل، کنسرتوها معمولاً در سالنهای بزرگ و مجهز موسیقی برگزار میشوند.