این ضرب‌المثل قدیمی به شرایطی اشاره دارد که فردی برای انجام کاری، پول یا هدیه‌ای را پیشاپیش می‌پردازد تا مطمئن شود کارش حتماً انجام میشود.
در گذشته، “نقاره” یا “ناقاره” نوعی طبل و کوس بزرگ بود که در دربار پادشاهان و برای اعلام رویدادهای مهم، مانند آغاز یا پایان روز، به صدا درمی‌آمد. نواختن آن، تنها با دستور مستقیم شاه ممکن بود.
بنابراین، معنی این مثل این است: “به کسی که مسئول نواختن نقاره است، پول بده تا حتی اگر شاه هم دستور نداده، آن را به صدا درآورد.” این کار نشانی از رشوه دادن برای انجام کاری خارج از نوبت و قاعده است.
امروزه از این ضرب‌المثل استفاده می‌کنیم وقتی کسی با دادن رشوه یا پیشکش، می‌خواهد کار خود را زودتر از موعد و خارج از نوبت پیش ببرد و امتیازی ویژه بگیرد.
در این نوشته می‌خواهیم با هم معنی و مفهوم اصلی این ضرب‌المثل کهن ایرانی را بررسی کنیم. لطفاً تا پایان این مطلب با ندابلاگ همراه باشید.
معنی پول بده سر سبیل شاه ناقاره بزن چیست؟
اگر پول داشته باشی، هر کجا بروی در رفاه و آسایش زندگی خواهی کرد؛ حتی اگر در دربار پادشاه باشی.
شاه در این ضرب‌المثل نماد رفاه و خوشبختی است. یعنی کسی که ثروت دارد، می‌تواند زندگی خوبی داشته باشد.
معنای دیگر این مثل این است که با پول و دادن رشوه به افراد بلندپایه، می‌توانی نزد آنان عزت و احترام به دست آوری.
ریشه این ضرب‌المثل ممکن است به رفتار قدرتمندان با مردم فقیر برگردد. در گذشته، بسیاری از پادشاهان و حاکمان، قدرت و ارزش را در ثروت زیاد می‌دیدند و برای محکم کردن جایگاه خود، به هر روشی ثروت اندوزی می‌کردند. یکی از این روش‌ها، گرفتن رشوه بود.
مردم نیز که می‌دانستند آنان به رشوه علاقه دارند، سعی می‌کردند با دادن هدیه و پول، خود را نزد بزرگان عزیز کنند.
یعنی با پول می‌توانی به خواسته‌های دنیایت برسی.
با پول می‌توانی نام‌آور شوی و توجه بزرگان را جلب کنی!
پیشنهادی: هر چقدر پول بدی، آش می‌خوری
بیشتر بخوانید: ضرب‌المثل با شاه
اختصاصی–ندابلاگ