این ضرب‌المثل یعنی اینکه بتوانی نیت واقعی کسی را بفهمی یا از نقشه‌های پنهانی او با خبر شوی. وقتی می‌گوییم “من دستش را خواندم”، یعنی توانستم قصد و منظور واقعی او را قبل از اینکه کاری انجام دهد، حدس بزنم و نقشه‌اش را کشف کنم.
این اصطلاح معمولاً در موقعیت‌هایی به کار می‌رود که یک نفر قصد فریب، حیله یا انجام کار پنهانی دارد، اما فرد دیگری هوشیار است و نیت واقعی او را می‌فهمد. مثل دو بازیکن شطرنج که یکی می‌خواهد حرکت غافلگیرکننده‌ای انجام دهد، اما حریفش قبلاً آن حرکت را پیش‌بینی کرده و برای مقابله آماده است.
این مثل به ما یادآوری می‌کند که گاهی با دقت در رفتار و گفتار دیگران، می‌توانیم منظورهای پنهانی آن‌ها را درک کنیم و فریب نخوریم.
در این بخش به بررسی معنی و مفهوم این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه همراه ما باشید.
ضرب المثل دست کسی را خواندن یعنی چه؟
“دست کسی را خواندن” به این معنی است که بتوانیم فکر فردی را بخوانیم و بفهمیم چه نقشه‌ای در سر دارد.
همان‌طور که می‌دانید، درک کنایه همیشه به معنای ظاهری کلمات نیست. مثلاً هیچ‌کس واقعاً دست کسی را نمی‌گیرد و مثل کتاب آن را نمی‌خواند! منظور اصلی این اصطلاح، فهمیدن آن چیزی است که در ذهن طرف مقابل می‌گذرد.
گاهی این عبارت برای کسانی به کار می‌رود که برای دیگران نقشه می‌کشند و با حیله سعی در فریب دارند. وقتی کسی از نیت بد آن‌ها آگاه شود، می‌گوید: “دستش را خوانده‌ام، مراقب باشید فریب ظاهر آرامش را نخورید!”
همچنین ممکن است منظور از “دست” در این ضرب‌المثل، اقدام و عمل باشد. وقتی گفته می‌شود “دست کسی رو شد” یا “دستش را خواندیم”، یعنی از کاری که قصد انجام آن را دارد، آگاه شده‌ایم.