**معنای ضرب‌المثل: آدم هزار پیشه، کم مایه است**
این ضرب‌المثل به افرادی اشاره دارد که در کارهای زیادی مهارت دارند، اما در هیچ‌کدام از آن‌ها واقعاً متخصص و چیره‌دست نیستند. یعنی یک نفر ممکن است به صورت سطحی با شغل‌ها و هنرهای مختلف آشنا باشد، ولی وقتی پای کار جدی به میان می‌آید، چون دانش و تجربه عمیقی در هیچ زمینه‌ای ندارد، نمی‌تواند نتیجه درخشانی بگیرد. در واقع، این مثل به ما یادآوری می‌کند که بهتر است به جای دانستن کمی از همه چیز، در یک یا دو زمینه، مهارت و تخصص عمیق و واقعی پیدا کنیم.
**حدیث از امام علی (علیه‌السلام)**
امام علی (علیه‌السلام) در این زمینه می‌فرمایند:
> “مَنْ تَعَلَّمَ كَثِيراً مِنَ الْعُلُومِ وَلَمْ يَعْمَلْ بِها، زادَتْهُ كَثْرَتُها غَيّاً”
**شرح حدیث:**
این سخن گهربار تأکید می‌کند که اگر کسی دانش و علوم زیادی کسب کند، اما از آن دانش در زندگی خود استفاده نکند و به آن عمل ننماید، این حجم از دانش، تنها بر سرگردانی و گمراهی او خواهد افزود. این حدیث نیز در راستای همان ضرب‌المثل عمل می‌کند و به ما می‌گوید که هدف از یادگیری، به کار بستن آن است. داشتن انبوهی از اطلاعات بی‌ثمر، بدون عمل کردن به آن‌ها، نه تنها سودی ندارد، بلکه می‌تواند مضر هم باشد و باعث شود فرد احساس غرور کاذب کند یا در میان انبوه دانشی که از آن استفاده نمی‌کند، سردرگم بماند.
پس نتیجه کلی این است: کیفیت و عمق یادگیری همراه با عمل، بسیار ارزشمندتر از کمیت و دانستن سطحی چیزهای مختلف است.
در این بخش، به توضیح و مفهوم این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.
آدم هزار پیشه کم مایه است کنایه از چیست؟
۱- پیشه به معنای شغل و حرفه است. این ضرب‌المثل اشاره به افرادی دارد که به جای تمرکز و کسب مهارت در یک یا چند زمینه مشخص، به کارهای مختلف و زیادی روی می‌آورند و در نهایت در هیچ کدام موفق نمی‌شوند.
۲- این عبارت به کسی گفته می‌شود که دائماً کار و شغلش را عوض می‌کند و گاهی چندین کار را همزمان انجام می‌دهد. در اینجا کیفیت کار بسیار مهم‌تر از تعداد کارهایی است که فرد انجام می‌دهد. بیشتر این افراد بعد از مدت کوتاهی، وقتی می‌بینند به نتیجه نرسیده‌اند، ناامید می‌شوند و همه چیز را رها می‌کنند.
پیشنهاد: ضرب‌المثل “از این شاخه به آن شاخه پریدن”
۳- کم‌مایه یعنی کسی که دانش و اطلاعات مفید کمی دارد. چنین فردی چیز ارزشمندی برای خودش یا دیگران ندارد. کم‌مایه شدن معمولاً نتیجه رفتارهای عجولانه و غیرمنطقی خود شخص است. بعضی افراد صبر و تحمل لازم را ندارند تا در یک یا دو زمینه مهم، تجربه کافی کسب کنند و ماهر شوند. آن‌ها در وسط راه، به سراغ شغل‌های دیگر می‌روند و فکر می‌کنند از زمان و جوانی خود بهترین استفاده را می‌برند، اما در واقع به خودشان و آینده‌شان آسیب می‌زنند.
حدیث امام علی علیه السلام درباره کار زیاد
امام علی (علیه السلام) در سخنی پرمعنی می‌فرمایند:
🔸 «كار كمى كه با شوق و مداومت انجام شود، سودمندتر از كار زيادى است كه از آن خسته شويد»؛ (قَلِيلٌ تَدُومُ عَلَيْهِ أرْجى مِنْ كَثِيرٍ مَمْلُولٍ مِنْهُ).
همچنین در حدیث دیگری می‌فرمایند:
🔸 «كار كمى كه پایدار بمانی، بهتر از كار زيادى است كه باعث خستگى و دلزدگی شود» (قَلِيلٌ مَدُومٌ عَلَيْهِ خَيْرٌ مِنْ كَثِيرٍ مَمْلُولٍ مِنْهُ).
بیشتر بخوانید: ضرب المثل با آدم
اختصاصی-ندابلاگ