وقتی صحبت از دستیارهای هوشمند به میان میآید، شاید تصویر جارویس، دستیار هوشمند تونی استارک در ذهنتان نقش ببندد. یا شاید ربات آرام و مطمئنی مثل TARS از فیلم بینستارهای. و اگر بخواهیم جنبه ترسناک ماجرا را در نظر بگیریم، شاید یاد HAL 9000 از فیلم «۲۰۰۱: یک ادیسه فضایی» بیفتیم که از کنترل خارج شد.
اما نگران نباشید: فناوری امروز هنوز به آن سطح از پیشرفت داستانهای علمیتخیلی نرسیده است. فعلاً عاملهای هوشمند از مدلهای زبانی بزرگ مثل GPT-3 استفاده میکنند تا خواستههای شما را بفهمند، کارها را برنامهریزی کنند و آنها را انجام دهند. شما میتوانید از این فناوری برای خودکار کردن کارهای روزمره یا حتی انجام وظایف فکری پیچیدهتر استفاده کنید. در واقع، این ابزارها میتوانند مانند یک تیم مجازی از همکاران رباتیک در کنار شما باشند.
این حوزه هنوز در ابتدای راه است و گزینههای آماده و تجاری زیادی برای ساخت دستیار هوشمند شخصی وجود ندارد. اما این موضوع را در نظر داشته باشید: سرعت پیشرفت در این زمینه بسیار بالاست و به زودی شاهد تحولات بزرگی خواهیم بود.
آنچه در این مطلب خواهید آموخت
عامل هوش مصنوعی چیست؟
عامل هوش مصنوعی چگونه کار میکند؟
نمونههایی از عاملهای هوش مصنوعی در عمل
عاملهای هوش مصنوعی که میتوانید همین الان امتحان کنید
برنامههای همهمنظوره
برنامههای تحقیق آنلاین
برای توسعهدهندگان
ارسال پیام
آیا عاملهای هوش مصنوعی احساس دارند؟
آیا عامل هوش مصنوعی شغل ما را میگیرد؟
آیا عامل هوش مصنوعی تبعیض و سوگیری را تقویت میکند؟
وقتی یک عامل هوش مصنوعی اشتباه میکند، چه کسی مسئول است؟
عاملهای هوش مصنوعی برای همه
عامل هوش مصنوعی چیست؟
امروزه، ارتباط با هوش مصنوعی به شکل آشنا و مشخصی انجام میشود. شما یک درخواست یا دستور (پرامپت) وارد میکنید و مدل هوش مصنوعی بر اساس آن، پاسخ را تولید میکند. برای هر خروجی جدید، باید دوباره یک دستور تازه بدهید. در این فرآیند همیشه یک انسان هست که کار را شروع میکند.
اما عاملهای هوش مصنوعی به شکل متفاوتی عمل میکنند. این عاملها طوری طراحی شدهاند که به طور مستقل فکر کنند و دست به عمل بزنند. شما فقط یک هدف کلی به آنها میدهید – مثلاً تحقیق درباره رقبا یا سفارش یک پیتزا. سپس خودشان با توجه به بازخورد محیط و گفتوگوی درونیشان، لیستی از کارهای لازم تهیه کرده و شروع به انجام آنها میکنند. انگار که این عاملها میتوانند خودشان را برای پیشرفت تشویق کنند، دائماً در حال یادگیری و سازگاری هستند تا به بهترین شکل ممکن به هدفشان برسند.
در مقایسه با سیستمهای اتوماسیون قدیمی – که در آنها شما مجموعهای از واکنشها را بر اساس دادهها یا وضعیت سیستم تنظیم میکردید – عامل هوش مصنوعی میتواند در محیطهای غیرقابل پیشبینی و پیچیده که اطلاعات جدید زیادی وجود دارد نیز کار کند. این را میتوان اتوماسیون هوشمند واقعی نامید.
عامل هوش مصنوعی توانایی خوبی در استفاده از کامپیوترها دارد. این عاملها میتوانند در اینترنت جستوجو کنند، از نرمافزارهای مختلف استفاده کنند، فایلها را بخوانند و بنویسند، با کارت اعتباری شما پرداخت انجام دهند و حتی در حین انجام این کارها، لپتاپ شما را کنترل کنند.
این پیشرفت، گامی دیگر به سوی هوش عمومی مصنوعی (AGI) است. ما داریم به زمانی نزدیک میشویم که یک ماشین میتواند هر کاری را که انسان در زمینههای مختلف قادر به انجام آن است، با انعطاف کامل و حتی عملکردی بهتر انجام دهد.
عامل هوش مصنوعی چگونه کار می کند؟
وقتی شما هدف خود را مشخص میکنید، هوش مصنوعی ابتدا آن را آمادهسازی کرده و درخواست شما را به بخش اصلی پردازش زبان (که در حال حاضر عموماً از مدلهای GPT-3.5 و GPT-4 استفاده میشود) ارسال میکند. سپس اولین پاسخ درونی خود را برمیگرداند و نشان میدهد که متوجه خواسته شما شده است.
در مرحله بعد، یک لیست از کارهایی که باید انجام شود، تهیه میکند. بر اساس هدفی که تعیین کردهاید، مجموعهای از وظایف ایجاد شده و ترتیب انجام آنها مشخص میشود. وقتی برنامهریزی عملی کامل شد، جستجو برای جمعآوری اطلاعات آغاز میشود.
از آنجا که این سیستم میتواند مانند یک کاربر از رایانه استفاده کند، قادر است اطلاعات مورد نیاز را از اینترنت استخراج کند. برخی از این سیستمها حتی میتوانند با دیگر مدلهای هوش مصنوعی ارتباط برقرار کنند و بعضی کارها مانند تولید تصویر، تحلیل دادههای جغرافیایی یا شبیهسازیهای کامپیوتری را به آنها محول کنند.
تمامی دادهها توسط این سیستم ذخیره و مدیریت میشوند. هم میتواند نتایج را به شما نمایش دهد و هم در حین انجام کار، روش خود را بهبود ببخشد.
پس از انجام هر کار، سیستم با دریافت بازخورد — چه از منابع بیرونی و چه از ارزیابی درونی خود — میزان پیشرفت به سمت هدف را میسنجد. سپس تا زمانی که به هدف نهایی برسد، به تکرار این چرخه ادامه میدهد: کارهای جدید ایجاد میکند، اطلاعات و بازخورد بیشتری جمع میکند و بدون توقف پیش میرود.
این مراحل، روال کلی یک سیستم هوش مصنوعی را برای انجام یک هدف نشان میدهند. البته بسته به تنظیماتی که توسعهدهندگان انجام میدهند، ممکن است ترتیب یا جزئیات مراحل متفاوت باشد. همچنین این توصیف فقط مربوط به سیستمهایی است که روی رایانه یا پلتفرمهای نرمافزاری استفاده میشوند — انواع دیگری از عاملهای هوش مصنوعی نیز وجود دارند که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

نمونه هایی از عامل های هوش مصنوعی در عمل
هوش مصنوعی در عمل چگونه عمل میکند؟ در اینجا چند مثال ملموس میآوریم:
یک شهر مجازی با ۲۵ عامل هوش مصنوعی چه شکلی خواهد بود؟ دانشگاه استنفورد و گوگل برای پیدا کردن پاسخ، از فناوری OpenAI استفاده کردند تا این شهر را بسازند و رفتار ساکنان هوش مصنوعی آن را زیر نظر بگیرند. آنها بستری طراحی کردند که در آن هر عامل هدف مشخصی داشت و میتوانست خاطرات و دادههای خود را ذخیره کند. نتیجه این شد که این عاملها توانستند با هم ارتباط برقرار کنند، جزئیات روابطشان را به یاد بسپارند و حتی یک جشن برای روز عشق برنامهریزی کنند.
خودروهای خودران هم نمونهای از عاملهای هوش مصنوعی هستند. این خودروها میتوانند ماشین را از نقطه A به B برسانند، در مسیر بمانند و مقررات رانندگی را رعایت کنند. با پیشرفت فناوری خودران، ممکن است این خودروها با یکدیگر و با تجهیزات شهری ارتباط برقرار کنند و یک سیستم یکپارچه از عاملهای هوش مصنوعی تشکیل دهند.
عاملهای هوش مصنوعی که روی رایانههای شخصی قابل استفاده هستند، برای انجام کارهای مختلف بسیار مناسبند. یکی از این کارها تحقیق است. آنها میتوانند مانند یک کاربر عادی از لپتاپ استفاده کنند: در اینترنت جستجو کنند، اطلاعات را در پایگاههای داده مرتب کنند، مطالب را خلاصه کنند و در نهایت نتایج را به شما ارائه دهند.
در آینده، میتوان دنیایی را تصور کرد که در آن گروههای کوچک انسانی با کمک تعداد زیادی عامل هوش مصنوعی، شرکتهای بسیار کارآمدی را اداره میکنند. در این حالت، انسانها بر تدوین استراتژی و ایجاد ارتباط با دیگر انسانها تمرکز خواهند داشت و بقیه کارها را هوش مصنوعی به صورت خودکار انجام خواهد داد. حتی ممکن است این عاملها با عاملهای دیگر در شرکتها یا نهادهای دولتی نیز در تعامل باشند.
به طور کلی، از عاملهای هوش مصنوعی میتوان برای انجام تقریباً هر کاری استفاده کرد، به ویژه کارهایی که به استراتژی یا خلاقیت سطح بالا نیاز ندارند. این عاملها برای تفکر از مدلهای زبانی بزرگ استفاده میکنند و بنابراین محدودیتهای آن مدلها را دارند. با پیشرفت این مدلها، هوش مصنوعی توانایی بهتری برای درک جزئیات و انجام مأموریتهای پیچیده خواهد یافت و در نتیجه برای کارهای دشوارتر در آینده آماده خواهد شد.
عامل های هوش مصنوعی که می توانید همین الان امتحان کنید
برای اینکه خیالتان راحت شود، چند برنامه را معرفی میکنم که میتوانید آزمایش کنید. همه این نرمافزارها هنوز در مراحل اولیه ساخت هستند، بنابراین ممکن است با مشکلات فنی یا تأخیر در عملکرد روبرو شوید. اما مطمئنم که میتوانید توانایی و آینده روشن آنها را درک کنید.
پیشنهاد من: برنامههای هوش مصنوعی برای ساختن محتوا.
برنامه های همه منظوره
یک برنامه هوشمند به نام «نماینده هوش مصنوعی» در اختیار شماست که با کمک آن میتوانید نمایندههای شخصی خودتان را طراحی کنید. در این برنامه میتوانید برای نمایندهتان نام انتخاب کنید، هدفش را مشخص کنید و مدل هوش مصنوعی مورد نظرتان را برگزینید (در حال حاضر مدلهای GPT-3.5 Turbo و GPT-4 قابل استفاده هستند). وقتی هدف نماینده را مشخص کردید و نخستین فهرست کارهایش ساخته شد، میتوانید وظایف آن را ویرایش یا وظایف جدید اضافه کنید. به زودی امکان طراحی فرآیند کار به صورت بصری و ساده نیز فراهم خواهد شد. برای انجام هر مرحله زمان کافی در نظر بگیرید، چون ممکن است انجام کارهای پیشرفته بیش از ۲۰ دقیقه زمان ببرد.
AgentGPT هم محیطی شبیه ChatGPT دارد و به شما اجازه میدهد چندین نماینده هوش مصنوعی را در آن بسازید و مدیریت کنید. کار با آن بسیار راحت و سریع است، اما گاهی نتایش ممکن است با هم تناقض داشته باشد. علاوه بر این، یک کتابخانه مخصوص توسعهدهندگان دارد تا بتوانید امکانات سفارشی خود را به آن اضافه کنید.
ابزار HyperWrite Assistant نیز یک نماینده هوش مصنوعی است که روی مرورگر کروم نصب میشود. این ابزار هنوز در مراحل اولیه توسعه است و برای استفاده از آن باید در لیست انتظار بمانید. در حال حاضر کارایی چندانی ندارد.
برنامه های تحقیقات آنلاین
aomni یک دستیار هوشمند است که در اینترنت برای پیدا کردن اطلاعات درباره موضوع مورد نظر شما جستجو میکند. این سامانه هدف شما را دریافت میکند، فهرستی از کارها تهیه مینماید، سپس آنها را به ترتیب انجام داده و در پایان نتیجه را از طریق ایمیل برای شما ارسال مینماید. انجام این فرآیند دستکم ۱۵ دقیقه زمان میبرد و شما میتوانید روزانه دو بار به صورت رایگان از آن استفاده کنید.
Toliman AI نیز یک گزینه مناسب دیگر برای پژوهشهای اینترنتی است که روش کاری مشابهی دارد. شما میتوانید مشخص کنید که چه تعداد منبع باید پیدا شود تا در نهایت پاسخ نهایی جمعآوری گردد. پس از ثبتنام، تعدادی اعتبار برای آزمایش امکانات آن دریافت خواهید کرد. هر اعتبار اضافی که خریداری کنید، از گسترش و پیشرفت این برنامه پشتیبانی میکند.
**ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی**
Fine-Tuner به شما کمک میکند تا انواع مختلفی از ابزارهای هوش مصنوعی را ایجاد کنید. شما میتوانید با استفاده از BabyAGI و AutoGPT و بدون نیاز به برنامهنویسی، عاملهای هوش مصنوعی طراحی کنید. همچنین ابزارهای هوش مصنوعی دیگری نیز در دسترس هستند:
– یک ربات پرسش و پاسخ از اسناد: شما میتوانید مجموعهای از فایلها را بارگذاری کنید و سپس سوالات خود را مطرح کنید. پاسخها بر اساس اطلاعات موجود در همان اسناد ارائه میشوند.
– جاسازیها (Embeddings) که اطلاعات شما را به نمایشهای برداری تبدیل میکنند و پردازش مدلهای هوش مصنوعی را سادهتر میسازند؛ این ابزار در صورتی مفید است که در زمینه یادگیری ماشین فعالیت میکنید.
– تنظیم دقیق (Fine-Tuning) که فرآیند سازگاری یک مدل زبانی کلی با وظایف یا حوزههای دانش خاص است. این کار مانند آن است که شما یک مدل پایه مانند GPT-3 را بردارید و آن را طوری آموزش دهید که با دادههای سازمان شما به خوبی کار کند.
برای توسعه دهندگان
اگر با برنامهنویسی آشنایی دارید، میتوانید کارهای جالبتری را با کمک هوش مصنوعی انجام دهید. در ادامه چند ابزار و ایده برای شروع معرفی میشود:
BabyAGI (مقاله، گیتهاب)
LangChain (قسمت پایه و زیرساخت برای BabyAGI)
Pinecone (پایگاه دادههای برداری)
AgentGPT (برای اجرای عاملهای هوش مصنوعی در مرورگر شما)
پیامدها
این قابلیتها واقعاً شگفتانگیز هستند، اما باید ببینیم اگر روزی هوش مصنوعی در تمام جنبههای زندگی ما نفوذ کند، چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا میتوانیم در آینده کارهای مهمتر و حساستر را هم به آن بسپاریم؟
هنوز جواب قطعی برای این پرسشها وجود ندارد، چون این فناوریها تازه متولد شدهاند. در ادامه، مهمترین نکات و سوالات مطرح در این زمینه را با هم مرور میکنیم.
آیا عامل های هوش مصنوعی درک احساسی دارند؟
با وجود اینکه یکی از مهندسان گوگل باور داشت یکی از مدلهای هوش مصنوعی این شرکت ممکن است توانایی احساس کردن داشته باشد، نظر کلی کارشناسان در حال حاضر این است که هوش مصنوعی فاقد حس و آگاهی است.
آیا عامل هوش مصنوعی مشاغل ما را خواهد گرفت؟
این فناوری به طور کامل جایگزین برخی شغلها خواهد شد و دگرگونیهایی در بازار کار به وجود خواهد آورد؛ هرچند هنوز زمان دقیق و چگونگی رخ دادن این تغییرات به طور شفاف مشخص نیست. ممکن است در بسیاری از حوزهها، نیروی کار انسانی با سیستمهای هوش مصنوعی عوض شود. با این حال، احتمالاً فرصتهای شغلی تازهای نیز در زمینه طراحی، پیشبرد و پشتیبانی از هوش مصنوعی ایجاد خواهد شد. این موقعیتهای جدید کمک میکنند تا انسانها در رأس تصمیمگیری باقی بمانند و جهتدهی به اقدامات هوش مصنوعی در دست آنان باشد، نه اینکه هوش مصنوعی جای انسان را بگیرد.
آیا عامل هوش مصنوعی تعصب و تبعیض را تداوم می بخشد؟
یک سیستم هوش مصنوعی، به اندازهی اطلاعاتی که با آن آموزش دیده است، بیطرف و خنثی عمل میکند—پس در واقع میتوان گفت که این سیستمها میتوانند جهتدار و biased باشند. برای حل این مشکل، باید هم روش آموزش ماشینها را تغییر داد و هم مجموعه دادههایی تهیه کرد که نمایانگر تمام جنبههای گوناگون زندگی و تجربههای انسانها در سراسر جهان باشد.
وقتی یک عامل هوش مصنوعی اشتباه می کند چه کسی مقصر است؟
این مسئله، یک بحث پیچیده اخلاقی و قانونی است و هنوز روشن نیست که در صورت بروز اتفاقات و نتایج ناخواسته، مقصر اصلی چه کسی است. آیا سازندگان این سیستمها مقصرند؟ یا مالکان سختافزار و نرمافزار؟ یا شاید هم اپراتور انسانی که از آن استفاده میکند؟
با وضع مقررات تازه و ایجاد چارچوبهای ایمنی در صنعت، میتوان مشخص کرد که سیستمهای هوش مصنوعی چه وظایفی را میتوانند بر عهده بگیرند و از انجام چه کارهایی باید منع شوند.
عامل های هوش مصنوعی برای همه
سخن گفتن از تمام اتفاقها و نتیجههایی که عاملهای هوش مصنوعی در این حوزه به وجود میآورند، کار آسانی نیست. اما یک نکته کاملاً روشن است: روش زندگی و کار ما به کلی تغییر خواهد کرد.
اگر این حوزه با سرعت رشد هوش مصنوعی پیش برود، احتمالاً به زودی شاهد ورود پلتفرمهای تجاری عامل هوش مصنوعی به بازار خواهیم بود. البته در ابتدا ممکن است این پلتفرمها به پیچیدگی و کاملبودن نمونههای تخیلی که در ذهن داریم نباشند.
منبع: https://zapier.com/blog/ai-agent/
