احتمالاً کلمه “آرپژ” به گوشتان خورده، اما شاید دقیقاً ندانید معنی آن چیست. اگر دوست دارید در زمینه هنری پیشرفت کنید، آشنایی با چنین اصطلاحات پرکاربرد و مهم، ضروری است. در این نوشته، آرپژ را به زبان ساده توضیح دادهایم. پس اگر کنجکاو هستید که این مفهوم را بهتر درک کنید، در ادامه این مطلب همراه ما باشید تا با هم معنای آرپژ را مرور کنیم.
آرپژ به چه معناست؟
هارمونی یا آکورد، بخش بسیار مهمی از دانش موسیقی است. تا به حال، آکورد را به شکل گروهی از صداهایی که با هم نواخته میشوند یا یک بسته صوتی واحد میشناختیم. اما آرپژ در واقع به معنای نواختن تکتک نتهای یک آکورد به صورت پشت سر هم، به جای نواختن همزمان آنهاست. این روش در نواختن سازهایی مانند پیانو، گیتار و چنگ، بسیار پرکاربرد و مهم است.
وقتی نتهای تشکیلدهنده یک آکورد جداگانه و پشت سر هم نواخته شوند، به آن آکورد شکسته یا آرپژ میگویند. آرپژ میتواند هم در بخش ملودی و هم در بخش همراهی یک قطعه موسیقی مورد استفاده قرار گیرد.
تعریف آکورد شکسته
وقتی که نتهای یک آکورد در موسیقی به صورت جداگانه و پشت سر هم نواخته میشوند، به آن حالت «آکورد شکسته» میگویند. در این حالت، صداها یکی پس از دیگری شنیده میشوند و حالت تعادلی خاصی ایجاد میکنند.
با این حال، هر آکورد شکستهای را نمیتوان آرپژ نامید. در آرپژ، چینش نتها اهمیت زیادی دارد و معمولاً به ترتیب مشخصی مانند نت پایه، سوم، پنجم و گاه هشتم اجرا میشوند. تفاوت دیگر این است که هر آکورد سهصدایی میتواند به شکل شکسته نواخته شود، اما آرپژ معمولاً از الگوی مشخصی در گام موسیقی پیروی میکند.
به بیان دیگر، آرپِژ یا چنگسان، نوعی آکورد شکسته است که در آن نتها به ترتیب از پایین به بالا یا از بالا به پایین نواخته میشوند. نکته مهم در اجرای آرپژ این است که هر انگشت باید به طور مستقل و دقیق عمل کند و معمولاً هر کدام مسئول زدن یک سیم مشخص هستند. در قطعات سریع، نتهای آرپژ نباید درهم و مبهم شنیده شوند، بلکه هر نت باید با وضوح و فاصله زمانی منظم به گوش برسد.