خیلی از هنرجویان موسیقی، وقتی شروع به نواختن یک قطعه میکنند، تمام تمرکزشان روی این است که نتها و تکنیکها را درست و بدون اشتباه اجرا کنند. اما معمولاً یک چیز مهم را فراموش میکنند: «نواختن با احساس». این احساس است که موسیقی شما را زنده میکند و تأثیرش روی شنونده حتی از مهارت فنی هم بیشتر است.
برای روشن شدن موضوع، این مثال را در نظر بگیرید: دو نوازنده حرفهای و با مهارت یکسان، یک قطعه را دقیق و بدون اشتباه مینوازند. اما وقتی به نوای اول گوش میدهید، چشمانتان پر از اشک میشود، در حالی که نوازندگی دومی فقط حوصلهتان را سر میبرد! به نظر شما فرق این دو در چیست؟ پاسخ، همان «احساس» است.
نوازندهای که بدون احساس مینوازد، شبیه یک ربات است که فقط نتها را عیناً اجرا میکند. اگر دوست ندارید یک نوازنده-ربات باشید و میخواهید با موسیقیتان دلها را لمس کنید، این نوشته را تا آخر دنبال کنید. برای مطالعه درسها و نکات آموزشی بیشتر درباره موسیقی، میتوانید به «وبلاگ ندابلاگ» هم سر بزنید.
با موسیقی چه احساساتی را میتوانید در افراد ایجاد کنید؟
پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا در برکلی مطالعهای انجام دادند تا احساسات مختلفی را که موسیقی در شنوندگان ایجاد میکند، شناسایی کنند. آنها قطعات موسیقی از سبکهای گوناگون مانند راک، پاپ و کلاسیک را برای حدود ۲۵۰۰ نفر پخش کردند. بر اساس یافتههای این تحقیق، موسیقی قادر است دست کم ۱۳ حس متفاوت در افراد برانگیزد. این نتایج نشان میدهد که شما هم میتوانید این احساسات را در اجراهای موسیقایی خود به کار بگیرید. در ادامه، این سیزده احساس فهرست شدهاند:
سرگرمی
شادی
زیبایی
آرامش
رویاپردازی
غم
پیروزی
اضطراب
ترس
آزار
نافرمانی (مقاومت)
هیجان
غرایز طبیعی
چطور با احساس بنوازیم؟
تا جایی روی آهنگ کار کن که کاملاً به آن مسلط شوی. اگر به اندازه کافی تمرین نکرده باشی، همیشه نگران هستی که آیا میتوانی قطعه را درست اجرا کنی یا نه. در این حالت، دیگر جایی برای فکر کردن به احساسات در نوازندگی باقی نمیماند. آنقدر تمرین کن که بتوانی آهنگ را از بر و بدون اشتباه بنوازی.
در مورد آهنگی که قرار است بنوازی، اطلاعات جمع کن. آهنگساز، خواننده و سبک موسیقی آن را بشناس. با داشتن این اطلاعات، بهتر میفهمی که آهنگساز با ساخت این آهنگ چه هدفی داشته است. گاهی آهنگسازان دلیل خاصی برای ساختن یک اثر بیان میکنند یا از احساسات خود در زمان آفرینش آن میگویند. مسلماً با دانستن این چیزها، ارتباط بهتری با آهنگ پیدا میکنی و احساس عمیقتری نسبت به آن خواهی داشت.
برای تقویت احساس در نوازندگی، یک بخش کوچک از قطعه که به خوبی بلدی را انتخاب کن. سپس همان بخش را با حال و هوای مختلفی مثل عصبانیت، غم، شادی، هیجان یا ترس اجرا کن. وقتی این کار را میکنی، حتماً از نوازندگیات ضبط صوتی بگیر تا مطمئن شوی که هر حس را به شکل متفاوتی بیان میکنی.
از خودت بپرس: اگر این آهنگ یک داستان بود، چه داستانی میشد؟ بعد از قدرت تخیل و خلاقیت خودت استفاده کن و یک قصه در ذهنت بساز. شاید هم این آهنگ تو را به یاد خاطرهای از زندگی خودت بیندازد. محتوای داستان مهم نیست؛ مهم این است که بتوانی با سازت برای شنوندهات قصه بگویی.
به عنوان یک نوازنده، سعی کن همیشه احساساتت را زنده نگه داری؛ چون برای نوازندگی پراحساس به آن نیاز داری! همیشه سعی کن چیزی برای دوست داشتن داشته باشی. این میتواند طبیعت باشد، یک فیلم، خانوادهات یا هر چیزی که به تو انگیزه و الهام میبخشد.