گاهی در زندگی، شرایط آن‌قدر سخت و تاریک می‌شود که هیچ راهی برای نجات دیده نمی‌شود. اما درست در همین لحظات ناامیدکننده، ممکن است اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ دهد و وضعیت را به کلی تغییر دهد. این همان مفهوم اصلی ضرب‌المثل “در ناامیدی بسی امید است” می‌باشد.
این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که حتی در تاریک‌ترین و سخت‌ترین شرایط نیز نباید امید خود را از دست بدهیم. زیرا امکان دارد درست زمانی که فکر می‌کنیم همه چیز تمام شده است، راه حل جدیدی پیدا شود یا اتفاق خوبی بیفتد. این جمله زیبا به ما می‌گوید که همیشه جای امیدواری وجود دارد و نباید هیچ‌گاه تسلیم ناامیدی شویم.
در این نوشته می‌خواهیم به درک مفهوم اصلی این ضرب‌المثل کهن ایرانی بپردازیم. با ما در ندابلاگ همراه باشید.
معنی ضرب المثل
شاعر بزرگ، نظامی، در کتاب پنج گنج خود این بیت زیبا را سروده است:
در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است
این شعر پرمعنی به ما می‌گوید:
۱. حتی در تاریک‌ترین لحظات زندگی، هنوز جای امیدواری و راه نجات وجود دارد. پس هیچ‌وقت نباید احساس یأس و ناامیدی کنیم.
۲. این شعر یادآور این قانون طبیعت است که پس از هر شب تاریک، صبح روشنی از راه می‌رسد. مشکلات و سختی‌های زندگی هم مانند همان شب تاریک هستند که بالاخره تمام می‌شوند و روزهای روشن و خوب جای آن را می‌گیرند.
۳. امید، نیروی پیش برنده زندگی است. اگر این نیرو را با نگرانی و غم از دست بدهیم، مانند این است که موتور زندگی خود را خاموش کرده‌ایم.
در ناامیدی بسی امید است پایان شب سیه سپید است (نظامی) این بیت اشاره به کدام آیه قرآن دارد ؟
«ألَیسَ الصُّبْحُ بِقَریبٍ؛
مگر نه این است که صبح امید (پیروزی) نزدیک است؟» (سوره هود، آیه ۸۱)
دوری از یأس و ناامیدی:
⇐ به بندگان من که بر خویشتن ستم روا داشته‌اند بگو: از رحمت خداوند ناامید نشوید «قُلْ یا عِبَادِی الَّذِینَ أَسْرَفُوا عَلَی أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ» (زمر/۵۳).
⇐ تنها گمراهان هستند که از رحمت پروردگارشان ناامید می‌شوند «وَمَنْ یقْنَطُ مِنْ رَحْمَةِ رَبِّهِ إِلَّا الضَّالُّونَ» (حجر/۵۶).
⇐ همچنین خداوند در آیه ۸۷ سوره یوسف به نقل از حضرت یعقوب می‌فرماید: «لاَ تَیْأَسُواْ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِنَّهُ لاَ یَیْأَسُ مِن رَّوْحِ اللّهِ إِلاَّ الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ؛ از رحمت خدا ناامید نشوید، زیرا تنها قوم کافران از رحمت خدا نومید می‌گردند».
نکوهش ناامیدی از زبان حضرت علی علیه السلام
امام علی (علیه السلام) می‌فرمایند:
بزرگ‌ترین بلا، ناامیدی است.
ناامیدی، صاحب خود را می‌کشد.
هر ناامیدی، ناکام است.
بیشتر بخوانید: ضرب‌المثل درباره ناامیدی
اختصاصی-ندابلاگ