همانطور که می‌دانید، ضرب‌المثل‌ها در زبان ما حکم گنجینه‌ای از دانش و تجربه را دارند. یکی از این حکمت‌ها، اصطلاح “روی پای خود ایستادن” است. این عبارت تصویر روشنی از یک فرد مستقل و قوی را در ذهن ما زنده می‌کند.
در زندگی، همه ما در ابتدا مانند یک نهال تازه‌ایم که به مراقبت و حمایت دیگران، مانند پدر و مادر، نیاز داریم. اما با گذر زمان و بزرگ‌تر شدن، باید بیاموزیم که چگونه از خودمان مراقبت کنیم و مسئولیت زندگی‌مان را به عهده بگیریم. “روی پای خود ایستادن” دقیقاً به همین معناست.
این یعنی فرد بتواند بدون تکیه کردن به دیگران، امور زندگی خود را بگرداند. چنین کسی برای تأمین هزینه‌هایش کار می‌کند، برای مشکلاتش راه‌حل پیدا می‌کند و تصمیم‌های مهم زندگی‌اش را خودش می‌گیرد. او نیازی ندارد برای هر کاری از دیگران کمک بخواهد یا منتظر باشد کسی از او حمایت کند.
البته این استقلال به این معنی نیست که ما هیچ‌وقت از کسی کمک نگیریم. همه انسان‌ها گاهی به همراهی و پشتیبانی اطرافیان نیاز دارند. منظور اصلی این است که هسته مرکزی زندگی‌مان بر دوش خودمان باشد و بتوانیم در مواقع لازم از عهده کارهایمان برآییم.
پس وقتی می‌گوییم کسی “روی پای خودش ایستاده”، در واقع به او احترام می‌گذاریم. او را به عنوان فردی توانا، مسئول و قابل اعتماد می‌ستاییم که زحمت‌کشیده و حالا می‌تواند قوی و مستقل زندگی کند.
در این بخش به بررسی مفهوم این ضرب‌المثل ایرانی می‌پردازیم. در ادامه همراه ما باشید تا معنی و مفهوم آن را به زبانی ساده مرور کنیم.
روی پای خود ایستادن کنایه از چیست؟
1- این مفهوم به استقلال و عدم وابستگی اشاره دارد.
2- یعنی فردی که به توانایی خود اعتماد دارد و با تلاش و توکل بر خدا به اهدافش می‌رسد، نه اینکه بی‌حرکت منتظر دیگران بماند تا خواسته‌هایش را برآورده کنند.
3- معمولاً وقتی می‌خواهند از کسی تمجید کنند، می‌گویند: «او روی پای خودش می‌ایستد و دست نیاز به سمت کسی دراز نمی‌کند. چه انسان بااراده‌ای است!»
4- امام صادق علیه السلام: حاجت خواستن از مردم موجب سلب عزت و رفتن حيا مى شود و نوميدى از آن چه در دست مردم است موجب عزت مومن در دينش است و طمع فقرى است حاضر و آماده.
5- داستایفسکی جمله‌ای دارد که می‌گوید: حتی با پای شکسته هم راهت را ادامه بده و برای حرکت کردن به شانه کسی تکیه نده! یعنی باید سختی‌های زندگی را پذیرفت. بله، کار کردن و کسب درآمد دشوار است، اما نتیجه آن پیشرفت و بی‌نیازی از دیگران، شیرین و ارزشمند است.
6- روی پای خود ایستادن به این معنا نیست که هرگز از دیگران کمک نگیریم. گاهی با مشورت و همراهی افراد خوب می‌توانیم سریع‌تر به هدف برسیم. اما اگر تمام مسئولیت زندگی‌مان را به دوش دیگران بیندازیم و بدون آن‌ها نتوانیم کاری انجام دهیم، این رفتار درستی نیست.
7- روی پای خود ایستادن یعنی چشم‌داشتی به آنچه دیگران دارند، نداشته باشیم.
پیشنهادی: ضرب‌المثل دندان طمع را کندن
بیشتر بخوانید: ضرب‌المثل با پا
اختصاصی-ندابلاگ