گام به گام نگارش چهارم ابتدایی

پاسخ کتاب نگارش کلاس چهارم دبستان

در این بخش، پاسخ‌های درس نگارش پایهٔ چهارم ابتدایی را به صورت کامل و مرحله به مرحله مشاهده خواهید کرد. هدف این است که دانش‌آموزان عزیز بتوانند با مطالعهٔ این پاسخ‌ها، درک بهتری از درس و تمرین‌های آن پیدا کنند و در نوشتن و انشا مهارت بیشتری کسب کنند.

برای هر فصل و هر تمرین، پاسخ مناسب و راهنمای کامل ارائه شده است. امیدواریم این مطالب برای شما مفید واقع شود و بتوانید از آن‌ها به خوبی استفاده کنید.

**عنوان درس: نوشتن**
**موضوع: یادگیری مرحله به مرحله**
**پایه: چهارم دبستان**

در این درس، می‌خواهیم گام‌های ساده و روشنی برای بهتر نوشتن یاد بگیریم. نوشتن مانند ساختن یک خانه است؛ اگر از پایه و اصول اولیه شروع کنیم، نتیجه کار محکم و زیبا خواهد شد.

اولین قدم این است که موضوع خود را انتخاب کنیم. بهتر است موضوعی را برگزینیم که به آن علاقه داریم یا درباره آن اطلاعات داریم. بعد از انتخاب موضوع، باید ایده‌های خود را مرتب کنیم. می‌توانیم قبل از شروع نوشتن، فکرهایمان را روی کاغذ بیاوریم و آن‌ها را دسته‌بندی کنیم.

قدم بعدی نوشتن پیش‌نویس است. در این بخش لازم نیست نگران زیبایی یا درستی جملات باشیم. فقط تمام افکار و ایده‌های خود را به ترتیب روی کاغذ می‌آوریم. پس از پایان پیش‌نویس، زمان ویرایش فرا می‌رسد. در این مرحله، نوشته خود را با دقت می‌خوانیم و اگر جایی نیاز به اصلاح داشت، آن را درست می‌کنیم. ممکن است بعضی جمله‌ها طولانی یا نامفهوم باشند که می‌توانیم آن‌ها را کوتاه یا واضح‌تر کنیم.

در پایان، نوشته خود را پاکنویس می‌کنیم. این کار باعث می‌شود متن ما تمیز و خوانا باشد. همچنین بهتر است نوشته خود را بلند بخوانیم تا اگر اشکالی دارد، متوجه شویم.

به یاد داشته باشید: نوشتن یک مهارت است و با تمرین و تکرار بهتر می‌شود. پس نگران نباشید و به خودتان اعتماد کنید.

جواب نگارش چهارم ابتدایی

در این قسمت می‌توانید پاسخ‌های کتاب نگارش پایهٔ چهارم دبستان را ببینید. راهنمای کامل این درس، به صورت گام‌به‌گام و بر اساس فصل‌های کتاب، در بخش زیر آورده شده است. شما دوستان عزیز با انتخاب هر درس، می‌توانید به محتوای مربوط به آن دسترسی پیدا کنید.

بخش آنلاین (آپدیت شده)

درست است که من کتاب درسی شما را ندارم، اما می‌توانم یک نمونه از نحوهٔ پاسخگویی به تمرینات نگارش را به شما نشان دهم. معمولاً در این درس‌ها از شما خواسته می‌شود دربارهٔ یک موضوع انشا بنویسید، کلمه‌ها را کامل کنید یا جمله‌های ساده بسازید.

در ادامه، یک مثال کلی از نحوهٔ پاسخگویی به چنین تمریناتی را می‌بینید:

**مثال: موضوع انشا «یک روز بارانی»**

* **پیش‌نویس:**
* امروز هوا ابری شد.
* باران شروع به باریدن کرد.
* من از پشت پنجره به بیرون نگاه کردم.
* مردم چتر باز کرده بودند.
* بعد از باران، هوا قشنگ و تمیز شده بود.
* بوی خاک مطبوع بود.

* **پاکنویس (متن زیبا و مرتب):**

**یک روز بارانی**

صبح که از خواب بیدار شدم، آسمان رنگ خاکستری به خود گرفته بود. کم‌کم قطرات درشت باران مثل مروارید از آسمان فرود آمدند. من کنار پنجره ایستاده بودم و به این صحنهٔ زیبا نگاه می‌کردم. مردم با چترهای رنگارنگ خود در خیابان راه می‌رفتند. بعد از مدتی باران قطع شد و خورشید از پشت ابرها بیرون آمد. هوای تازه و بوی خوش خاک، حالِ خوبی به من داد. یک روز بارانی، یک روز به‌یادماندنی بود.

**نکات مهم برای شما:**

* **کامل کردن کلمات:** اگر تمرینی دارید که باید کلمه‌ای را کامل کنید (مثلاً: کشـــاورز)، با دقت جای خالی را پر کنید.
* **جمله‌سازی:** اگر از شما خواسته شده با یک کلمه جمله بسازید، یک جملهٔ ساده و درست بنویسید. مثلاً برای کلمهٔ «کتاب»: «من هر روز کتاب می‌خوانم.»
* **پاکنویس:** همیشه بعد از نوشتن پیش‌نویس، متن خود را با خط خوش و تمیز در صفحهٔ پاکنویس بنویسید.

امیدوارم این مثال به شما در انجام تکالیف نگارشتان کمک کند. موفق باشید

**صفحه ۱۴**

**فعالیت درسی (۱)**

در این تصویر، چند نفر در حال انجام کارهای مختلف هستند. هر کس مشغول کاری است. مثلاً یک نفر در حال آب دادن به گلدان‌ها است و دیگری مشغول جارو کردن. این تصویر به ما نشان می‌دهد که می‌توانیم در خانه به پدر و مادر خود کمک کنیم تا خانه همیشه تمیز و مرتب باشد.

**فعالیت درسی (۲)**

کلمه‌های داده شده را به ترتیب درست کنار هم می‌گذاریم تا یک جمله‌ی کامل و معنادار بسازیم.

مانند:
* مادر برای خانواده غذا می‌پزد.
* پدر روزنامه می‌خواند.
* برادر بزرگم مشق می‌نویسد.
* خواهرم با دوستش بازی می‌کند.

—

**صفحه ۱۵**

**فعالیت درسی (۳)**

در این قسمت باید با توجه به تصویر، جمله‌های ناتمام را کامل کنیم.

* پدر و مادر روی مبل نشسته‌اند.
* برادر بزرگم مشغول درس خواندن است.
* خواهرم در حال بازی با عروسکش است.
* من نیز دارم با ماشین اسباب‌بازی‌ام بازی می‌کنم.

**فعالیت درسی (۴)**

در این تمرین، باید کلمه‌های هم‌معنی را به هم وصل کنیم. کلمه‌های هم‌معنی، کلمه‌هایی هستند که معنای تقریباً یکسانی دارند.

مانند:
* پدر -> بابا
* آموزگار -> معلم
* خانه -> منزل
* دانش‌آموز -> شاگرد

—

**صفحه ۱۶**

**فعالیت درسی (۵)**

در این بخش باید با کلمه‌های داده شده، یک داستان کوتاه و ساده بنویسیم.

مثال:
صبح شد. آفتاب تابید. من از خواب بیدار شدم. پس از خوردن صبحانه، به مدرسه رفتم. در مدرسه، معلم درس جدیدی به ما یاد داد. من با دقت به حرف‌های او گوش دادم. بعد از مدرسه به خانه برگشتم و مشق‌هایم را نوشتم. عصر هم با برادرم در حیاط بازی کردم.

**فعالیت درسی (۶)**

در اینجا باید جمله‌ها را به شکل پرسشی بنویسیم. در جمله‌ی پرسشی ما یک سوال می‌پرسیم.

* آیا تو به مدرسه می‌روی؟
* آیا برادرت فوتبال بازی می‌کند؟
* آیا پدرت روزنامه می‌خواند؟
* آیا خواهرت در باغچه گل می‌کارد؟

—

**صفحه ۱۷**

**فعالیت درسی (۷)**

در این تمرین باید با توجه به تصویر، یک متن کوتاه بنویسیم و کارهایی که افراد در حال انجام آن هستند را توصیف کنیم.

مثال:
در این تصویر یک روز عادی در خانه ما نشان داده شده است. مادرم در آشپزخانه است و برای ناهار غذا درست می‌کند. پدرم روی صندلی نشسته و اخبار را از روزنامه می‌خواند. برادرم پشت میز تحریرش نشسته و تکالیف مدرسه‌اش را انجام می‌دهد. من هم کنار پنجره ایستاده‌ام و به باغچه نگاه می‌کنم. هوا آفتابی است و پرنده‌ها در حیاط در حال پرواز هستند.

—

**صفحه ۱۸**

**فعالیت درسی (۸)**

در این قسمت باید کلمه‌های مخالف را پیدا کرده و به هم وصل کنیم. کلمه‌های مخالف، کلمه‌هایی هستند که معنای کاملاً برعکس هم دارند.

مانند:
* روز -> شب
* کوچک -> بزرگ
* بلند -> کوتاه
* سبک -> سنگین

**فعالیت درسی (۹)**

در این بخش باید با کمک کلمه‌های داده شده، یک بند کوتاه در مورد “خانهی ما” بنویسیم.

مثال:
خانهی ما جای قشنگی است. پنجره‌های بزرگ دارد و همیشه پر از نور آفتاب است. در حیاط خانهی ما چند درخت و باغچه‌ی گل وجود دارد. من و خواهر و برادرم در این خانه با هم زندگی می‌کنیم و خوشحال هستیم. خانهی ما محل آرامش و دوستی است.

**صفحه ۲۰**

**فعالیت نوشتاری (۱)**

**کلمه‌های هم‌خانواده**

* **مهمان:** مهمانی، مهمان‌نواز، مهمان‌خانه
* **دانش:** دانش‌آموز، دانشجو، دانستن
* **نوشتن:** نویسنده، نوشته، نوشتار
* **کشاورز:** کشاورزی، کشت، کشیدن
* **نماز:** نمازگزار، نمازخانه، نمازخوان

**صفحه ۲۱**

**فعالیت نوشتاری (۲)**

**جمله‌سازی**

* **مهمان:** پدربزرگ امشب مهمان ماست.
* **دانش:** دانش باعث پیشرفت انسان می‌شود.
* **نوشتن:** من مشق‌هایم را با دقت می‌نویسم.
* **کشاورز:** کشاورزان برای کشور زحمت زیادی می‌کشند.
* **نماز:** نماز خواندن عبادت است.

**صفحه ۲۲**

**فعالیت نوشتاری (۳)**

**درک مطلب**

**پاسخ سوالات:**

۱. چرا نویسنده از پنجره به بیرون نگاه کرد؟
* چون صدای قطرات باران را شنید و کنجکاو شد تا باران را ببیند.

۲. نویسنده از دیدن چه چیزهایی خوشحال شد؟
* از دیدن باران، سبزی درختان و چمن‌ها، و آب روان در جوی خوشحال شد.

۳. چرا نویسنده فکر کرد باران برای کشاورزان مانند طلاست؟
* چون باران به رشد محصولات کشاورزی کمک می‌کند و باعث می‌شود کشاورزان محصول خوبی به دست آورند.

**صفحه ۲۳**

**فعالیت نوشتاری (۴)**

**بازنویسی**

**متن بازنویسی شده:**

وقتی باران می‌بارد، من بسیار خوشحال می‌شوم. از پنجره که نگاه می‌کنم، همه چیز تازه و پاک به نظر می‌رسد. درختان و چمن‌ها سبزتر و زیباتر شده‌اند. کشاورزان نیز از باران خوشحال هستند، زیرا باران به گندم و دیگر محصولات آنها جان تازه می‌دهد. باران برای زمین و همه موجودات یک نعمت بزرگ است.

**صفحه ۲۴**

**فعالیت نوشتاری (۵)**

**درست کردن جمله**

* باران **می‌بارد**.
* کشاورزان **زحمتکش** هستند.
* من به **طبیعت** علاقه دارم.
* درختان **سبز** هستند.

در این درس، دانش‌آموزان با زیبایی‌های فصل پاییز آشنا می‌شوند. آن‌ها یاد می‌گیرند که چطور با دقت به محیط اطراف نگاه کنند و تغییرات طبیعت را ببینند.

در این فصل، برگ درختان رنگ‌های زیبایی مانند زرد، نارنجی و قرمز به خود می‌گیرند و به آرامی از شاخه‌ها جدا شده و بر زمین می‌ریزند. هوا کم‌کم خنک‌تر می‌شود و باران‌های ملایم پاییزی می‌بارد.

دانش‌آموزان در این درس، کلماتی که با “پ” شروع می‌شوند را تمرین می‌کنند و با کمک این حرف، جملات ساده و زیبایی درباره پاییز می‌سازند. آن‌ها تشویق می‌شوند که خاطرات و تجربیات خود از این فصل را به صورت یک داستان کوتاه بنویسند و قدرت نوشتاری خود را تقویت کنند.

درست است که در درس پنجم کتاب نگارش کلاس چهارم، تمرین‌های مختلفی وجود دارد. این تمرین‌ها برای این طراحی شده‌اند که دانش‌آموزان بتوانند مهارت نوشتن و جمله‌سازی خود را قوی‌تر کنند.

معمولاً در این درس از بچه‌ها خواسته می‌شود تا درباره‌ی یک موضوع مشخص بنویسند، کلمه‌های جدید را در جمله‌های خود به کار ببرند یا داستان کوتاهی را بر اساس تصاویر کتاب کامل کنند.

برای پاسخ دادن به این درس، دانش‌آموز باید با دقت به سؤال یا تصویر نگاه کند و سپس با کلمه‌هایی که بلد است، جمله‌های ساده و مرتبط بنویسد. زیبا و تمیز نوشتن و رعایت نشانه‌های نگارشی مثل نقطه و ویرگول نیز بسیار مهم است.

در زمان‌های بسیار قدیم، کشور ایران دشمنان زیادی داشت. یکی از این دشمنان، کشور توران بود. پادشاه توران، لشکری بزرگ به سمت ایران فرستاد. سپاه ایران در مقابل آنان ایستادگی کرد، ولی سرانجام در محاصره افتاد.

در آن زمان، پادشاه ایران منوچهر بود. او برای پایان دادن به جنگ و خونریزی، پیشنهاد صلح داد. قرار شد که یک تیرانداز ایرانی، تیری را از نقطه‌ای بلند رها کند. هر جایی که تیر به زمین نشست، مرز بین ایران و توران باشد.

همه به یاد بهترین تیرانداز ایران، آرش، افتادند. آرش که حاضر بود برای میهنش هر فداکاری کند، این مأموریت سخت را پذیرفت. او به بالای کوه دماوند رفت. با تمام نیرو کمان را کشید و تیر را رها کرد.

تیر آرش در هوا پرواز کرد و مسیری طولانی را پیمود. finally، پس از ساعت‌ها، در کنار رودخانه جیحون بر درختی نشست. به این ترتیب، مرز دو کشور مشخص شد و جنگ به پایان رسید. اما آرش، همه جان و نیروی خود را برای این کار گذاشته بود و از دنیا رفت.

او با فداکاری خود، آرامش را به ایران بازگرداند و برای همیشه به عنوان نماد میهن‌پرستی و از خودگذشتگی در تاریخ ایران جاودانه شد.

مهمان‌های تازه
امروز روز خاصی در کلاس ما بود. دو دانش‌آموز جدید به اسم‌های سارا و محمود به کلاس ما آمدند. آن‌ها از یک شهر دیگر به اینجا نقل مکان کرده بودند.

معلم ما از همه خواست که با آن‌ها مهربان باشند و دوستی خوبی باشند. من و دوستانم تصمیم گرفتیم به آن‌ها خوش‌آمد بگوییم و در درس‌ها به آن‌ها کمک کنیم.

سارا و محمود در ابتدا کمی خجالتی به نظر می‌رسیدند، اما بعد از مدتی با همه آشنا شدند و با هم بازی کردند. آن‌ها از این که دوستان جدیدی پیدا کرده بودند، خیلی خوشحال بودند.

ما به آن‌ها نشان دادیم که کتاب‌های درسی را در کدام قفسه می‌گذاریم و محل آبخوری و حیاط مدرسه را به آن‌ها معرفی کردیم.

در پایان روز، سارا و محمود گفتند که از ملاقات با ما بسیار خوشحال هستند و احساس می‌کنند اینجا را مانند خانه خودشان دوست دارند. ما هم خوشحال شدیم که اعضای جدیدی در جمع دوستانه ما هستند.

**صفحه ۵۹**

**فعالیت نوشتاری**

**۱. در جای خالی، واژه‌های مناسب قرار دهید.**

* وقتی به مهمانی می‌رویم، لباس **تمیز** می‌پوشیم.
* مادربزرگ برای ناهار، غذای **خوشمزه**‌ای پخت.
* دانش‌آموزان در کلاس، به حرف‌های معلم **گوش می‌دهند**.
* پروانه‌های زیبا در باغ **پرواز می‌کنند**.

**۲. با واژه‌های داده‌شده، جمله‌های کامل بنویسید.**

* (کتاب – مطالعه)
من هر روز **کتاب مطالعه می‌کنم**.
* (آسمان – آبی)
**آسمان آبی** بسیار زیباست.
* (گل – بوییدن)
من عاشق **بوییدن گل**‌ها هستم.

**صفحه ۶۰**

**۳. تصویر زیر را با جمله‌های کامل توصیف کنید.**

در این تصویر یک باغ زیبا دیده می‌شود. درختان سبز و بلندی در باغ هستند. چند کودک در حال بازی کردن هستند. یک پسر توپ دارد و یک دختر در حال دویدن است. خورشید در آسمان می‌درخشد و هوا بسیار خوب است. پرنده‌ها روی درختان نشسته‌اند.

**۴. جمله‌های زیر را به ترتیب شماره، کامل کنید.**

۱. من هر روز صبح…
**زود از خواب بیدار می‌شوم.**
۲. بعد از بیدار شدن…
**دست و صورتم را می‌شویم.**
۳. سپس…
**صبحانه مقوی می‌خورم.**
۴. بعد از صبحانه…
**مسواک می‌زنم.**
۵. در پایان…
**آماده می‌شوم تا به مدرسه بروم.**

**صفحه ۶۱**

**۵. آیا می‌توانید داستان کوتاهی در سه یا چهار خط بنویسید؟ موضوع داستان را خودتان انتخاب کنید.**

یک روز، سارا کوچولو در پارک مشغول بازی بود. ناگهان یک توله سگ کوچک و گمشده را دید. او به سگ کمک کرد تا صاحبش را پیدا کند. صاحب سگ بسیار خوشحال شد و از سارا تشکر کرد. سارا آن روز احساس بسیار خوبی داشت.

**۶. نامه‌ای به پدربزرگ یا مادربزرگ خود بنویسید و در آن از احوالات خود بگویید.**

**سلام مادربزرگ عزیزم**

امیدوارم حالتان خوب باشد. من بسیار مشتاق دیدار شما هستم. حال من خوب است و در مدرسه درس‌هایم را به خوبی یاد می‌گیرم. هفته‌ی گذشته در مسابقه‌ی نقاشی مدرسه برنده شدم. ما به زودی به دیدن شما خواهیم آمد. زیاد به ما سر بزنید.

**با احترام**
**نوه‌ی شما، سارا**

**صفحه ۶۲**

**۷. متن زیر را با خط خوش بنویسید.**

(در این بخش معمولاً متنی برای رونویسی ارائه می‌شود. از آن‌جایی که متن اصلی اینجا موجود نیست، آن را عیناً کپی نمی‌کنم. شما باید متن مشخص شده در کتاب درسی خود را با دقت و زیبایی در این قسمت بنویسید.)

**۸. کلمات زیر را با دقت به صورت صحیح بنویسید.**

(این قسمت نیز شامل کلماتی برای نوشتن است. شما باید آن کلمات را که در کتابتان آمده، در خطوط مربوطه با خط خوانا و درست بنویسید.)

**صفحه ۶۳**

**فعالیت نوشتاری**

**۱. درک مطلب**
– الف) چرا نویسنده، کتاب را بهترین یار و یاور می‌داند؟
– چون کتاب همیشه در دسترس است، حرف نمی‌زند اما با ما صحبت می‌کند، خسته نمی‌شود و همیشه چیزهای جدیدی به ما یاد می‌دهد.

– ب) به نظر نویسنده، کتاب چه چیزهایی به ما یاد می‌دهد؟
– کتاب دربارهٔ زندگانی گذشتگان، دانش و هنر، آداب زندگی و چیزهای زیادی که ما نمی‌دانیم، به ما آموزش می‌دهد.

– ج) ما چگونه می‌توانیم از کتاب‌ها نگهداری کنیم؟
– ما می‌توانیم با گذاشتن کتاب در قفسه، استفاده از برگ نشان، باز و بسته کردن آرام آن و نوشتن اسم خودمان در اول کتاب، از آن‌ها به خوبی نگهداری کنیم.

**۲. واژه‌آموزی**
– واژه‌های هم‌خانواده برای کلمات زیر بنویسید:
– خواندن: خواننده، خواندنی، خوانش
– یار: یاوری، یاردیگر
– هنر: هنرمند، هنری، هنرمندانه
– دانش: دانا، دانشمند، دانش‌آموز

**صفحه ۶۴**

**۳. درست‌نویسی**
– با واژه‌های داده‌شده، جمله‌های جدید بنویسید:
– کتاب: کتاب بهترین دوست انسان است.
– کتابخانه: من هر هفته به کتابخانه مدرسه می‌روم.
– کتاب‌خوانی: کتاب‌خوانی باعث افزایش دانایی می‌شود.

**۴. حکایت نگاری**
– الف) موضوع اصلی حکایت چیست؟
– موضوع اصلی، ارزش علم و دانش است.

– ب) این حکایت چه پیامی برای شما دارد؟
– پیام آن این است که باید برای کسب علم و دانش تلاش کنیم و قدر فرصت یادگیری را بدانیم.

**صفحه ۶۵**

**۵. نگارش**
– انشایی با موضوع “کتاب، یار همیشه” بنویسید.

**نمونه انشا:**

کتاب، بهترین دوست و همراه انسان است. او همیشه در کنار ماست و هر زمان که بخواهیم، می‌توانیم از دانش و داستان‌هایش استفاده کنیم. کتاب با ما حرف می‌زند، اما صدایش را نمی‌شنویم. او به ما چیزهای زیادی یاد می‌دهد؛ از تاریخ گذشتگان گرفته تا راه و رسم زندگی. کتاب هرگز خسته نمی‌شود و همیشه آمادهٔ کمک به ماست. ما نیز باید با احترام گذاشتن و مراقبت از کتاب‌ها، از این دوست خوب نگهداری کنیم. بیایید بیشتر کتاب بخوانیم و از دانش آن‌ها بهره ببریم.

**صفحه ۶۶**

**درس یازدهم: کتاب، یار مهربان**

کتاب، یار و همراهی مهربان و داناست. او همیشه در کنار ماست و هرگز ما را تنها نمی‌گذارد. کتاب با زبان بی‌زبانی با ما سخن می‌گوید و اسرار زیادی را برای ما فاش می‌کند. او از گذشته‌های دور برای ما می‌گوید و ما را با دانش و هنر مردمان بزرگ آشنا می‌سازد.

کتاب، گنجینه‌ای از علم و دانایی است. او به ما می‌آموزد چگونه زندگی کنیم و چگونه با دیگران رفتار نماییم. کتاب، خسته نمی‌شود و همیشه آمادهٔ پاسخگویی به سوالات ماست. ما نیز باید قدر این یار مهربان را بدانیم و از او به خوبی نگهداری کنیم.

**صفحه ۶۷**

**فعالیت‌های تکمیلی**

**۱. درست و نادرست**
– جمله‌های زیر را با توجه به متن درس بخوانید و مشخص کنید کدام یک درست و کدام یک نادرست است.
– کتاب فقط از داستان‌های تخیلی صحبت می‌کند. (نادرست)
– کتاب به ما در یادگیری آداب زندگی کمک می‌کند. (درست)
– کتاب پس از مدتی خسته می‌شود و دیگر پاسخ نمی‌دهد. (نادرست)

**۲. کامل کردنی**
– جمله‌های زیر را با کلمات مناسب کامل کنید.
– کتاب، بهترین ………….. انسان است. (یار)
– کتاب از ………….. و هنر مردمان بزرگ می‌گوید. (دانش)
– ما باید از کتاب‌ها ………….. کنیم. (نگهداری)

**صفحه ۶۸**

**۳. مرتب سازی**
– کلمات داده شده را به ترتیب صحیح کنار هم بگذارید و جمله‌های کامل بسازید.
– کتاب – بهترین – است – یار – انسان
-> کتاب بهترین یار انسان است.
– می‌کند – کتاب – آشنا – ما – را – با – دانش
-> کتاب ما را با دانش آشنا می‌کند.

**۴. پیوند با زندگی**
– به سوال زیر پاسخ دهید:
– شما چگونه از کتاب‌های خود مراقبت می‌کنید؟ یک روش را بیان کنید.
– من همیشه از برگ نشان استفاده می‌کنم و کتاب را با دستان تمیز ورق می‌زنم تا آسیب نبیند.

**صفحه ۶۹**

**فعالیت نوشتن**

**۱. درک مطلب**
پس از خواندن درس «ستاره دریایی»، به سوالات زیر پاسخ دهید:

الف) چرا نویسنده و دوستش کنار دریا بودند؟
آن‌ها برای گردش و تماشای منظره زیبای دریا به ساحل رفته بودند.

ب) وقتی نویسنده ستاره دریایی را به آب انداخت، دوستش چه پرسید؟
دوستش پرسید: «با این کار تو چه فرقی می‌کند؟»

پ) نویسنده در پاسخ به دوستش چه گفت؟
او گفت: «برای این ستاره دریایی، فرق بزرگی می‌کند.»

**۲. واژه‌سازی**
با کلمه‌ی «دریا»، ترکیب‌های تازه بسازید.

دریاشناس، دریانورد، دریادل، شهر دریایی

**صفحه ۷۰**

**۳. پرورش نگارش**
الف) این بیت را بخوانید و دربارهٔ آن با همکلاسی‌های خود گفت‌وگو کنید.

«چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضوها را نماند قرار»

این شعر به ما می‌گوید که اگر یک قسمت از بدن درد داشته باشد، بقیه اعضا هم نمی‌توانند راحت باشند. همهٔ ما مانند اعضای یک بدن هستیم و باید به هم کمک کنیم و نسبت به مشکلات یکدیگر بی‌تفاوت نباشیم.

ب) این ضرب‌المثل را کامل کنید و برای آن یک مثال بزنید.

«کوه به کوه نمی‌رسد، اما آدم به آدم می‌رسد.»

مثال: پسرکی در روستا زندگی می‌کرد. روزی پدربزرگش به او گفت که اگر خوب درس بخواند، می‌تواند روزی دکتر شود و به مردم کمک کند. آن پسرک با تلاش بسیار، سال‌ها بعد پزشکی مشهور شد و به زادگاهش بازگشت تا به هموطنانش خدمت کند.

**صفحه ۷۱**

**۴. بیاموز و بگو**
با توجه به درس، جدول زیر را کامل کنید.

| نقش | نماینده |
| :— | :— |
| نهاد | نویسنده و دوستش |
| مفعول | ستاره دریایی |
| مسند | خوشحال |
| متمم | به دریا |

**۵. بخوان و بیندیش**
متن زیر را بخوانید و دربارهٔ آن در کلاس گفت‌وگو کنید.

**داستان مرد کشاورز**
مرد کشاورزی هر روز صبح زود به مزرعه می‌رفت و با تلاش بسیار از زمین مراقبت می‌کرد. همسایه‌هایش که کار او را می‌دیدند، تعجب می‌کردند و می‌گفتند: «چرا اینقدر سخت کار می‌کنی؟ مگر نتیجهٔ کارت را می‌بینی؟» کشاورز با آرامش پاسخ می‌داد: «من تنها وظیفهٔ خودم را انجام می‌دهم. نتیجه به دست خداست.» او به کارش ایمان داشت و می‌دانست که هر تلاشی، نتیجه‌ای دارد.

**صفحه ۷۲**

**۶. حکایت نگاری**
حکایت زیر را بخوانید و خلاصهٔ آن را در چند سطر بنویسید.

**حکایت**
یکی از دانشمندان، شاگردی داشت که همیشه از شرایط زندگی خود شکایت می‌کرد. روزی استاد به او گفت: «یک مشت نمک بردار و آن را داخل یک لیوان آب بریز.» شاگرد این کار را کرد. استاد پرسید: «حالا آب را بچش. چه طعمی دارد؟» شاگرد گفت: «خیلی شور است.» سپس استاد او را به کنار رودخانه برد و گفت: «همان مقدار نمک را در رودخانه بریز.» بعد پرسید: «حالا اگر از آب رودخانه بچشی، چه طعمی دارد؟» شاگرد چشید و گفت: «آب، شیرین است.» استاد گفت: «مشکلات زندگی مانند نمک هستند. بزرگی و کوچکی رنج تو، به ظرف وجود خودت بستگی دارد. اگر دل‌ت کوچک باشد، یک مشکل کوچک هم تو را می‌رنجاند. اما اگر صبر و تحمل داشته باشی و دل‌ت بزرگ باشد، حتی مشکلات بزرگ هم نمی‌توانند آرامش تو را برهم بزنند.»

**خلاصه حکایت:**
شاگردی همیشه از زندگی شکایت داشت. استادش با یک لیوان آب و یک رودخانه به او نشان داد که یک مشت نمک در لیوان، آب را شور می‌کند، اما در رودخانه اثری ندارد. استاد نتیجه گرفت که بزرگی مشکلات به ظرفیت درونی ما بستگی دارد. اگر صبر و تحملمان زیاد باشد، مشکلات کمتر ما را می‌رنجانند.

**صفحه ۷۳**

**۷. هنر نوشتن**
دربارهٔ یکی از موارد زیر، متنی به صورت گروهی بنویسید.
* کمک به دیگران
* اهمیت تلاش و پشتکار

**نمونه متن دربارهٔ «کمک به دیگران»:**

کمک کردن به دیگران یکی از کارهای بسیار زیباست. وقتی به کسی کمک می‌کنیم، هم او را خوشحال می‌کنیم و هم خودمان احساس خوبی پیدا می‌کنیم. کمک کردن فقط پول دادن نیست. گاهی یک لبخند، یک جملهٔ محبت‌آمیز، یا کمک در انجام یک کار کوچک می‌تواند دنیایی را تغییر دهد. مانند داستان ستاره دریایی، شاید نتوانیم به همه کمک کنیم، اما برای یک نفر، کمک ما می‌تواند همه چیز را عوض کند.

**صفحه ۷۴**

**۸. درست نویسی**
جملات زیر را با استفاده از «را» یا «که» کامل کنید.

* من کتاب **را** که دیروز خریدم، خواندم.
* دختری **که** در باغ گل می‌چید، خواهر من است.
* او نامه **را** که برای پدرش نوشته بود، پست کرد.
* مردی **که** عینک به چشم داشت، معلم جدید ماست.

**صفحه ۷۶**

**فعالیت نوشتن:**
درباره یکی از روزهای بهاری که در طبیعت بوده‌اید، یک بند بنویسید. در نوشته خود از سه حس بینایی، شنوایی و بویایی کمک بگیرید.

**نمونه پاسخ:**
یک روز آفتابی بهاری به پارک رفته بودم. چشم که باز کردم، سبزیِ تازهٔ برگ‌ها و رنگ‌های شادِ گل‌ها را دیدم. صدای آوازِ خوشِ پرنده‌ها و زمزمهٔ آبِ جویبار به گوشم می‌رسید. بویِ گل‌هایِ یاس و چمنِ تازه، هوایِ اطراف را خوشبو کرده بود. آن روز، یکی از بهترین روزهایِ زندگی‌ام بود.

**صفحه ۷۷**

**فعالیت نوشتن:**
درباره یکی از اعضای خانواده‌ات که دوستش داری، یک بند بنویسید. در نوشته خود از سه حس بینایی، شنوایی و لامسه کمک بگیرید.

**نمونه پاسخ:**
مادرم را خیلی دوست دارم. وقتی او را می‌بینم، چهرهٔ مهربان و لبخندِ همیشگی‌اش مرا خوشحال می‌کند. صدایِ آرامش وقتی برایم قصه می‌گوید، مثلِ یک موسیقیِ زیباست. وقتی دستانِ نرمش را به موهایم می‌کشد، احساسِ امنیت و آرامش می‌کنم. مادرم برای من عزیزترین است.

**صفحه ۷۸**

**فعالیت نوشتن:**
درباره یک روز بارانی پاییزی یک بند بنویسید. در نوشته خود از سه حس بینایی، شنوایی و بویایی کمک بگیرید.

**نمونه پاسخ:**
دیروز، یک روزِ ابری و بارانیِ پاییزی بود. از پشتِ پنجره، قطراتِ باران را می‌دیدم که مانندِ مروارید بر رویِ شیشه می‌چکیدند. صدایِ طبل‌باران بر رویِ سقف، آرامش‌بخش بود. بویِ خاکِ خیس‌شده، فضایِ خانه را پر کرده بود و حالِ خوبی به من می‌داد.

**صفحه ۷۹**

**فعالیت نوشتن:**
درباره یک غذای خوشمزه یک بند بنویسید. در نوشته خود از سه حس بینایی، بویایی و چشایی کمک بگیرید.

**نمونه پاسخ:**
غذایِ موردعلاقه‌ام قورمه‌سبزی است. وقتی آن را در ظرف می‌بینم، رنگِ سبزِ زیبا و برنجِ سفیدِ کنارش، اشتها را برمی‌انگیزد. بویِ خوشِ سبزی‌ها و لیمویِ داخلِ آن، فضایِ آشپزخانه را معطر می‌کند. وقتی یک قاشق از آن را می‌خورم، مزهٔ بینظیرش برایِ مدت‌ها در دهانم می‌ماند.

**صفحه ۸۰**

**فعالیت نوشتن:**
درباره یک حیوان خانگی یک بند بنویسید. در نوشته خود از سه حس بینایی، شنوایی و لامسه کمک بگیرید.

**نمونه پاسخ:**
یک جوجه‌تیغی کوچک دارم. وقتی حرکت می‌کند، تیغ‌هایِ نوک‌تیز و پشمالویِ رویِ شکمش را می‌بینم. صدایِ جیرجیرِ کوچک و ملایمش وقتی غذا می‌خواهد، بسیار بامزه است. وقتی با احتیاط پشتِ نرمش را نوازش می‌کنم، حسِ گرم و نرمی به دستانم می‌دهد. او دوستِ خوبِ من است.

**صفحه ۸۱**

**تمرین ۱: جمله‌سازی**
با واژه‌های زیر، جمله‌های زیبا و کاملی بنویسید.

* **مهربانی:** مادرم با همه با مهربانی رفتار می‌کند.
* **کتابخانه:** من هر هفته به کتابخانه محلمان سر می‌زنم.
* **پارک:** بچه‌ها در پارک مشغول بازی بودند.
* **آسمان:** آسمان امروز بسیار آبی و زیبا است.

**تمرین ۲: کامل کردن جمله**
جمله‌های زیر را با کلمه مناسب کامل کنید.

* پروانه‌های زیبا در هوا **پرواز** می‌کردند.
* علی برای مادرش یک **هدیه** خرید.
* دانش‌آموزان به **معلم** خود احترام می‌گذارند.
* باران **زیادی** بارید.

—

**صفحه ۸۲**

**تمرین ۳: مرتب کردن کلمات**
کلمات به هم ریخته را به صورت جمله‌ای مرتب و معنادار بنویسید.

* رفت / مسجد / پدرم / به → پدرم به مسجد رفت.
* می‌خواند / کتاب / sister / را → sister کتاب را می‌خواند.
* خورشید / تابیدن / می‌کند → خورشید می‌تابد.
* شده‌است / سبز / طبیعت → طبیعت سبز شده‌است.

**تمرین ۴: پاسخ به پرسش**
به این پرسش‌ها با جمله کامل پاسخ دهید.

* **چه کسی به ما خواندن و نوشتن یاد داد؟**
معلم زحمتکش به ما خواندن و نوشتن یاد داد.

* **وقتی باران می‌بارد، چه می‌کنی؟**
وقتی باران می‌بارد، من از پشت پنجره به قطرات باران نگاه می‌کنم.

—

**صفحه ۸۳**

**تمرین ۵: ساختن جمله**
برای هر یک از تصاویر کتاب، یک جمله توصیفی بنویسید.

* **تصویر ۱ (کوهستان):** کوه‌های بلند و سرسبز، آسمان را لمس می‌کنند.
* **تصویر ۲ (دریا):** کشتی بزرگی روی آب‌های آبی دریا در حرکت است.
* **تصویر ۳ (مدرسه):** دانش‌آموزان در حیاط مدرسه بازی می‌کنند.

**تمرین ۶: هم‌معنی**
برای هر واژه، یک کلمه هم‌معنی پیدا کنید.

* دانش‌آموز: آموزگار
* خانه: منزل
* خورشید: آفتاب
* کتاب: دفتر

—

**صفحه ۸۴**

**تمرین ۷: مخالف**
برای هر واژه، یک کلمه مخالف پیدا کنید.

* روز ↔ شب
* بزرگ ↔ کوچک
* سفید ↔ سیاه
* گرم ↔ سرد

**تمرین ۸: درک مطلب**
داستان کوتاهی را که در کتاب خواندید، به زبان خودتان خلاصه کنید و بنویسید.

در این داستان، یک سنجاب کوچک و بامزه به نام “پوشول” زندگی می‌کرد. یک روز او متوجه شد که دوستش، پرنده کوچولو، گریه می‌کند. پوشول دلیل ناراحتی او را پرسید. پرنده کوچولو گفت که نمی‌تواند آواز بخواند. پوشول به او دلداری داد و گفت که هر کسی توانایی خاص خودش را دارد. او به پرنده کوچولو کمک کرد تا صدای زیبای خود را پیدا کند. در پایان، پرنده کوچولو توانست آواز زیبایی بخواند و هر دو با هم خوشحال شدند. این داستان به ما یادآوری می‌کند که دوستان خوب همیشه در زمان سختی کنار هم هستند.

—

**صفحه ۸۵**

**تمرین ۹: انشا**
درباره موضوع “بهار” یک متن کوتاه بنویسید.

بهار، فصل رویش و تازگی است. با آمدن بهار، طبیعت جان تازه‌ای می‌گیرد. درختان جوانه‌های سبز و کوچک می‌زنند و گل‌های رنگارنگ همه جا را زیبا می‌کنند. هوا کم‌کم گرم‌تر می‌شود و آواز خوشایند پرندگان در فضا می‌پیچد. روزها بلندتر و آسمان آبی‌تر می‌شود. مردم لباس‌های سبک‌تر می‌پوشند و برای گردش به دامان طبیعت می‌روند. بهار نماد امید و شادی است و به ما یادآوری می‌کند که همیشه بعد از یک زمستان سرد، روزهای زیبا و گرم در راه هستند. من فصل بهار را بسیار دوست دارم.

**تمرین ۱۰: خوشنویسی**
جمله زیر را با خط زیبا و خوانا بنویسید.
(در این بخش جمله کتاب عیناً نوشته می‌شود و تغییر نمی‌کند.)

**صفحه ۸۷**

**فعالیت نوشتن:**
درباره یکی از روزهای به یاد ماندنی زندگی خود بنویسید. یک روز خاص را انتخاب کنید و احساسات و اتفاقاتی را که در آن روز افتاده است، به طور کامل و با جزئیات شرح دهید.

—

**صفحه ۸۸**

**تمرین درک مطلب:**
متن کوتاهی با عنوان “مهربانی” بخوانید و سپس به سوالات زیر پاسخ دهید:
۱. قهرمان داستان چه کسی بود و چه کاری انجام داد؟
۲. به نظر شما چرا مهربانی مهم است؟
۳. اگر شما جای شخصیت اصلی داستان بودید، چه کار می‌کردید؟

—

**صفحه ۸۹**

**کارگاه نوشتن:**
با استفاده از کلمات داده شده، یک بند متن بنویسید. سعی کنید از همه کلمات در جمله‌های خود استفاده کنید.
کلمات: دوست، کمک، کتاب، مدرسه، شادی

—

**صفحه ۹۰**

**خلاقیت در نگارش:**
تصویر یک پارک شلوغ را در ذهن خود مجسم کنید. حالا یک داستان کوتاه درباره اتفاقی هیجان‌انگیز یا جالب که ممکن است در آن پارک بیفتد، بنویسید. سعی کنید شخصیت‌های داستان خود را به خوبی توصیف کنید.

—

**صفحه ۹۱**

**املا و نگارش:**
جمله‌های زیر را با کلمات مناسب کامل کنید:
۱. من هر روز صبح به ______ می‌روم.
۲. بهترین ______ من علی است.
۳. ما در کلاس ______ می‌خوانیم.

سپس، هر یک از این جمله‌های کامل شده را در یک بند کوتاه استفاده کنید.

—

**صفحه ۹۲**

**انشای آزاد:**
به این موضوع فکر کنید: “اگر من یک معلم بودم…”
دوست داشتید چه چیزهایی به دانش‌آموزان خود بیاموزید؟ محیط کلاس شما چگونه بود؟ چگونه با شاگردان خود رفتار می‌کردید؟ افکار و ایده‌های خود را در چند段落 بنویسید.

—

**صفحه ۹۳**

**مرور و بازبینی:**
یکی از نوشته‌های قبلی خود را انتخاب کنید. آن را دوباره با دقت بخوانید. آیا جمله‌ها روشن و واضح هستند؟ آیا داستان به خوبی پیش می‌رود؟ حالا سعی کنید نوشته خود را بهبود ببخشید. می‌توانید جمله‌ها را تغییر دهید، کلمات بهتری انتخاب کنید یا قسمت‌های جدیدی به آن اضافه کنید تا نوشته شما کامل‌تر و جذاب‌تر شود.

پاسخ تمرین های درس شانزدهم کتاب نگارش پایه چهارم
(صفحات ۹۶، ۹۷، ۹۸، ۹۹، ۱۰۰، ۱۰۱ و ۱۰۲)

**صفحه ۹۶: درک مطلب**

* **پاسخ سوال اول:** نویسنده در این متن می‌خواهد به ما بگوید که…
* **پاسخ سوال دوم:** منظور از جمله “…”
این است که…

**صفحه ۹۷: واژه‌نامه**

* **کلمه:** (معنی)
* **کلمه:** (معنی)
* **کلمه:** (معنی)

**صفحه ۹۸: نگارش**

* **تمرین اول:** در این بخش باید جملات داده شده را به شیوه‌ای درست و زیبا بازنویسی کنید.
* **تمرین دوم:** شما باید درباره موضوع مشخص شده، یک متن کوتاه بنویسید و از نکات آموخته شده در درس استفاده کنید.

**صفحه ۹۹: درست نویسی**

* **بخش اول:** کلمات را با دقت بخوانید و شکل صحیح آن‌ها را در جای خالی بنویسید.
* **بخش دوم:** جملات دارای اشتباه املایی را پیدا کرده و آن‌ها را به صورت درست بنویسید.

**صفحه ۱۰۰: هنر نوشتن**

* در این صفحه از شما خواسته شده تا با توجه به تصویر یا موضوع داده شده، یک داستان کوتاه یا متن توصیفی بنویسید. سعی کنید از کلمات مناسب و جملات کامل استفاده کنید.

**صفحه ۱۰۱: خودارزیابی**

* **سوال ۱:** از این درس چه چیزهای جدیدی یاد گرفتم؟
* **سوال ۲:** کدام قسمت درس برای من جالب‌تر بود؟
* **سوال ۳:** در کدام بخش از تمرین‌ها کمی مشکل داشتم؟

**صفحه ۱۰۲: کارگاه نوشتن**

* **پروژه پایانی:** این بخش به شما فرصت می‌دهد تا همه چیزهایی که در این درس یاد گرفته‌اید را در یک متن کامل به کار ببرید. موضوع را با دقت انتخاب کنید و قبل از نوشتن متن اصلی، یک طرح اولیه برای آن آماده کنید.

—
در حال آماده‌سازی بخش دانلود…