در درس «از کجا بدانیم؟» میآموزیم که چطور میتوانیم اطلاعات درست را از نادرست تشخیص دهیم.
گاهی اوقات ممکن است چیزی را باور کنیم که درست نیست؛ پس باید یاد بگیریم قبل از پذیرش هر مطلبی، در مورد آن خوب فکر کنیم و اطلاعات لازم را جمعآوری کنیم.
یکی از راههای مهم برای تشخیص درستی اطلاعات، استفاده از منابع معتبر است.
منابع معتبر مانند کتابهای علمی، دایرةالمعارفها، یا افراد متخصص و با تجربه میتوانند به ما کمک کنند تا به پاسخ درست برسیم.
همچنین مشاهده و آزمایش کردن نیز راههای مناسبی برای اطمینان از صحبتها و شنیدهها هستند.
در این درس تأکید شده که نباید هر چیزی را که میشنویم یا میبینیم، بلافاصله باور کنیم.
گاهی یک خبر نادرست به سرعت بین مردم پخش میشود و بسیاری آن را باور میکنند.
ما با تفکر و پژوهش میتوانیم از باور کردن چیزهای نادرست جلوگیری کنیم.
در صفحههای مختلف این درس، فعالیتهایی طراحی شده تا دانشآموزان با انجام آنها، مهارت تفکر و بررسی مسائل را تمرین کنند.
هدف اصلی این است که یاد بگیریم چگونه سوال بپرسیم، اطلاعات جمع کنیم و در نهایت به نتیجهای منطقی برسیم.
به طور کلی، درس «از کجا بدانیم؟» به ما میآموزد که هوشیار باشیم و قبل از قبول هر مطلبی، از خود بپرسیم:
«آیا این حرف درست است؟ چگونه میتوانم از درستی آن مطمئن شوم؟»

**عنوان درس: راههای شناخت**
**موضوع: پاسخ تمرینها**
**پایه: ششم دبستان**
—
**پاسخ سوالات:**
۱. **چگونه میتوانیم چیزهای جدید یاد بگیریم؟**
ما از راههای مختلفی میتوانیم چیزهای جدید را یاد بگیریم. مثلاً با مشاهده کردنِ دنیای اطرافمان، پرسیدن سوال از بزرگترها، خواندن کتابهای مختلف و انجام دادن آزمایشهای ساده.
۲. **چرا باید در یادگیری دقیق باشیم؟**
دقت در یادگیری کمک میکند اطلاعات درست و کامل به دست آوریم. اگر با دقت یاد نگیریم، ممکن است چیزهایی را اشتباه بفهمیم و بعداً در کارهایمان به مشکل بربخوریم.
۳. **چه چیزهایی به ما در شناخت دنیای اطراف کمک میکنند؟**
حواس پنجگانه مثل بینایی، شنوایی و لامسه، همچنین ابزارهایی مانند میکروسکوپ، کتابها و اینترنت میتوانند به ما کمک کنند تا دنیای اطرافمان را بهتر بشناسیم.
۴. **چگونه میتوانیم اطلاعات درست را از نادرست تشخیص دهیم؟**
برای تشخیص اطلاعات درست از نادرست، باید به منبع اطلاعات توجه کنیم. اگر منبع معتبر باشد (مثل کتابهای علمی یا معلمها)، اطلاعات آن قابل اعتمادتر است. همچنین میتوانیم از چند منبع مختلف استفاده کنیم و نتایج را با هم مقایسه کنیم.
۵. **آیا همه چیزهایی که میبینیم یا میشنویم درست هستند؟**
خیر، همیشه اینطور نیست. بعضی چیزها ممکن است اشتباه باشند یا فقط بخشی از حقیقت را نشان دهند. بنابراین بهتر است همیشه اطلاعات را بررسی کنیم و از درستی آنها مطمئن شویم.
—
امیدوارم این پاسخها به شما کمک کند تا درس را بهتر بفهمید!
جواب سوالات از کجا بدانیم تفکر ششم
پاسخ درس “از کجا بدانیم؟” – تفکر و پژوهش ششم
**جواب گفتوگو کنید صفحه ۵۸**
در این بخش، کتاب داستان دو نفر را بیان میکند که درباره یک گیاه نظرهای متفاوتی دارند. یکی میگوید آن گیاه دارویی است و دیگری معتقد است سمی است. این گفتوگو به ما نشان میدهد که مردم گاهی درباره یک موضوع، اطلاعات و باورهای کاملاً متفاوتی دارند. سوال این است که در چنین شرایطی چگونه میتوانیم حقیقت را پیدا کنیم؟ راه حل این است که برای فهمیدن واقعیت، باید به دنبال دلیل و مدرک معتبر باشیم و فقط به حرف دیگران یا حدس و گمان تکیه نکنیم.
**جواب کار گروهی صفحه ۵۸**
در این فعالیت، از شما خواسته شده به صورت گروهی، یکی از باورهای رایج در جامعه را انتخاب کنید. سپس درباره آن تحقیق کنید تا ببینید این باور درست است یا نه. برای این کار باید:
* باور مورد نظر را دقیقاً مشخص کنید (مثلاً “خوردن فلان غذا باعث سرماخوردگی میشود”).
* از منابع معتبر مانند کتابهای علمی، مجلات trustworthy یا سایتهای آموزشی مطمئن کمک بگیرید.
* نتیجه تحقیق خود را به صورت خلاصه برای کلاس توضیح دهید.
هدف از این کار، تمرینِ “یافتن دلیل و proof” برای رد یا قبول یک ادعا است.
**جواب خلاصه گزارش صفحه ۶۰**
در این صفحه، نتیجه تحقیق دانشآموزان درباره یک باور خاص نوشته میشود. گزارش شما باید شامل این بخشها باشد:
1. **موضوع تحقیق:** باوری که آن را بررسی کردهاید.
2. **منابع اطلاعاتی:** از چه کتاب، مجله یا سایتی استفاده کردید.
3. **نتیجهگیری:** بر اساس تحقیق، مشخص کنید که آن باور “درست”، “نادرست” یا “نیاز به بررسی بیشتر” دارد.
این کار به شما میآموزد که برای هر چیزی دنبال سند و مدرک باشید و زود قضاوت نکنید.
**جواب فعالیت تکمیلی صفحه ۶۱**
در این بخش، از شما خواسته شده که این روش علمی را در زندگی روزمره خود به کار ببرید. برای مثال، اگر کسی به شما گفت که “این بازی رایانه ای بسیار خشونت آمیز است”، بلافاصله حرف او را باور نکنید. شما میتوانید:
* خودتان بازی را (اگر مناسب سنتان است) امتحان کنید.
* نقدهای افراد متخصص و بزرگسالان معتمد را بخوانید.
* سپس با توجه به شواهدی که جمعآوری کردهاید، یک تصمیم منطقی بگیرید.
هدف این است که عادت کنید همیشه قبل از قبول یا رد یک خبر، کمی تحقیق کنید.
جواب گفت و گو کنید صفحه 58 تفکر و پژوهش ششم
در کلاس درباره این سوال با هم گفتوگو کنید: برای پیدا کردن پاسخ پرسش زیر، بهترین راه جمعآوری اطلاعات چیست و چرا؟
پاسخ: بهترین روش، مطالعه کتابها و منابع اینترنتی است؛ زیرا این موضوع به تاریخ گذشته ایران مربوط میشود.
سوال: دلایل جابهجایی پایتخت ایران در دوران کریمخان زند چه بود؟
پاسخ: کریمخان برای مدتی کوتاه، حدود چهار سال، تهران را به عنوان پایتخت انتخاب کرد. اما به دلیل مشکلاتی مانند هوای بسیار گرم و نامساعد بودن شرایط محیطی، پایتخت را به شیراز منتقل کرد.
جواب کار گروهی صفحه 58 تفکر و پژوهش ششم
در گروه خودتان جمع شوید.
یک سؤال مطرح کنید که برای پاسخ دادن به آن، بهترین راه استفاده از کتابها و منابع اینترنتی باشد.
سؤال گروه: در پنج سال اخیر، چه کتابهایی در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران بیشترین فروش را داشتهاند؟
حالا سؤال گروه خود را با توجه به نکاتی که دربارهٔ ویژگیهای یک سؤال خوب یاد گرفتید، ارزیابی کنید.
اگر لازم بود، آن را تغییر دهید.
سؤال اصلاح شده: ———————–
جواب خلاصه گزارش صفحه 60 تفکر و پژوهش ششم
نام گروه: [مربوط به شما ؛ نام گروه تان را بنویسید]
نام اعضای گروه: [مربوط به شما ؛ نام اعضای گروه شما]
۱. گروه شما چه موضوعی را برای جمع آوری اطلاعات انتخاب کرد؟
پاسخ: معنی و مفهوم رنگهای پرچم ایران
۲. برای جمع آوری اطلاعات از چه منابعی (کتاب، مجله، سایت اینترنتی و…) استفاده کردید؟ آنها را نام ببرید.
پاسخ: از منابعی مانند دانشنامه ویکیپدیا، کتابهای مختلف و چندین وبسایت اینترنتی استفاده کردیم.
۳. درباره منابعی که استفاده کردید، جدول زیر را کامل کنید.
| پرسش | نام منبع |
| مطالب کدام منبع با موضوع ارتباط بیشتری دارد؟ | ویکی پدیا |
| کلمات و جملات کدام منبع راحت تر فهمیده میشود؟ | سایت ها |
| دسترسی به کدام منبع سریعتر است؟ | سایت ها |
| دسترسی به کدام منبع راحت تر بود؟ | سایت ها |
| مطالب کدام منبع دقیقتر و درست تر است؟ | کتاب ها |
جواب فعالیت تکمیلی صفحه 61 تفکر و پژوهش ششم
با کمک معلم، مربی پرورشی و کتابدار مدرسه، اسم چند پایگاه اینترنتی مطمئن برای جمعآوری اطلاعات را یادداشت کنید. مثلاً:
| رشد | https://www.roshd.ir |
| ویکی پدیا | https://fa.wikipedia.org |
| همگام درس | https://www.hamgamdars.com |
| تبیان | https://www.tebyan.net/ |
