در درس پنجم از کتاب تفکر و سبک زندگی پایه هشتم، با موضوع “تخیل یا تفکر” آشنا می‌شویم. این درس به ما کمک میکند تا بفهمیم تخیل چیست و چه تفاوتی با تفکر دارد.
تخیل، همان دنیای تصورات و رویاهای ماست. وقتی چشمانمان را می‌بندیم و خود را در جایی دیگر یا در حالتی دیگر تصور می‌کنیم، در واقع در حال تخیل هستیم. تخیل مانند پرواز کردن در آسمان بی‌کران ذهن است و هیچ محدودیتی ندارد. ما می‌توانیم در تخیل خود هر کاری بکنیم و به هر جایی برویم.
اما تفکر، فرآیندی منطقی‌تر و هدفمندتر است. در تفکر، ما از ذهن خود برای حل مسائل، تحلیل کردن و رسیدن به نتیجه استفاده می‌کنیم. تفکر مانند نقشه‌کشیدن برای رسیدن به یک مقصد است؛ باید مرحله به مرحله پیش برویم و مسیر خود را بررسی کنیم.
این درس به ما نشان می‌دهد که هر دوی این توانایی‌ها — هم تخیل و هم تفکر — بسیار ارزشمند هستند. تخیل به ما کمک میکند ایده‌های جدید و نوآوری داشته باشیم، و تفکر به ما می‌آموزد که چگونه این ایده‌ها را به واقعیت تبدیل کنیم.
در صفحات مورد نظر، با انجام فعالیت‌های مختلف، بهتر می‌توانیم این دو مفهوم را درک کنیم و ببینیم چطور می‌توانیم از هر دو در زندگی روزمره خود استفاده کنیم تا تصمیم‌های بهتری بگیریم و خلاق‌تر باشیم.
نام درس: پاسخ درس تخیل، یا… | موضوع: گام به گام | پایه هشتم
در این درس، ما با مفهوم تخیل آشنا می‌شویم. تخیل، توانایی ساختن تصاویر و ایده‌های جدید در ذهن است. این توانایی به ما کمک میکند تا چیزهایی را که وجود ندارند، در ذهن خود ببینیم و خلق کنیم.
تخیل، نقش بسیار مهمی در زندگی و پیشرفت انسان دارد. بسیاری از اختراعات و اکتشافات بزرگ، ابتدا در ذهن افراد شکل گرفته‌اند. نویسندگان، هنرمندان و دانشمندان، همگی از قدرت تخیل خود استفاده می‌کنند تا چیزهای جدیدی به دنیا بیافزایند.
در این بخش، تمرین‌هایی وجود دارد که به شما کمک میکند تخیل خود را تقویت کنید. با انجام این تمرین‌ها، می‌آموزید که چگونه داستان‌های تازه بسازید، نقاشی‌های خلاقانه بکشید و برای مسائل مختلف، راه‌حل‌های جدید پیدا کنید.
به یاد داشته باشید که تخیل، مانند یک عضله است. هر چه بیشتر از آن استفاده کنید، قوی‌تر می‌شود. پس فرصت‌ها را از دست ندهید و هر روز با فکر کردن به چیزهای نو، ذهن خود را پرورش دهید.
بخش پنجم درس تخیل ، یا تفکر و سبک زندگی هشتم
انتخاب بخش‌های مورد نظر:
پاسخ تمرین‌های درس پنجم: تخیل یا تفکر، کتاب تفکر و سبک زندگی پایه هشتم
پاسخ بخش «با هم گفت‌وگو کنید» صفحه ۱۲۵
پاسخ بخش «فعالیت تکمیلی در کلاس» صفحه ۱۲۵
پاسخ بخش «فعالیت در منزل» صفحات ۱۲۶ و ۱۲۷
جواب گفت و گو کنید صفحه 125 تفکر و سبک زندگی هشتم
چه اتفاقاتی در فیلم رخ داد؟
پاسخ: در این فیلم، یک فروشنده در بیابانی تنهاست که لیوانی لیموناد با قیمت یک دلار می‌فروشد. او بسیار تشنه است و دوست دارد خودش آن لیموناد را بنوشد، اما جلوی خودش را می‌گیرد. بعد در آن بیابان خیال میکند یک اسکناس یک دلاری در هوا شناور است.
سپس فرد دیگری که آب بطریش تمام شده، به او می‌رسد و تقاضای آب میکند. فروشنده به او می‌گوید که لیموناد دارد و قیمت آن یک دلار است. آن فرد نیز پول را پرداخت میکند.
فروشنده برای آوردن لیموناد می‌رود، اما تشنگی او را اذیت میکند و دائم فکر میکند که چرا لیموناد خنک را به دیگری بدهد. در همین حال، مشتری از شدت تشنگی روی زمین می‌افتد. فروشنده با خودش کلنجار می‌رود و در نهایت یک لیوان لیموناد به او می‌دهد.
اما ناگهان متوجه می‌شود که همه‌چیز در ذهنش اتفاق افتاده است؛ نه مشتری وجود داشته، نه پولی دریافت کرده و نه لیمونادی فروخته است. در واقع، لیمونادش را در بیابان از دست داده است.
اگر بخواهید نامی برای آنچه برای فروشنده پیش آمد انتخاب کنید، چه نامی می‌گذارید؟
پاسخ: خیال‌بافی، توهم، رویاپردازی، کابوس در هوشیاری
آیا فروشنده در حال خیال‌پردازی بود یا توهم؟ چرا اینطور فکر می‌کنید؟
پاسخ: به نظر می‌رسد توهم بود، چون شرایط را به شکلی غیرواقعی و دور از حقیقت تجربه می‌کرد.
مشتری در این داستان نماد چیست؟
پاسخ: مشتری در این فیلم نماد وسیله‌ای برای رسیدن به آرزوهاست، یا می‌توان آن را به سراب تشبیه کرد.
چه مثال‌هایی برای تخیل و توهم می‌توانید بیان کنید؟
پاسخ: مثلاً وقتی کسی در ذهن خود ماشینی طراحی میکند که به صورت خودکار از موانع عبور میکند، در واقع از قدرت تخیل خود استفاده کرده است.
تفاوت و شباهت تخیل و توهم چیست؟
تخیل: فرایندی است که خودآگاه و به خواست فرد انجام می‌شود و به رشد فکری و خلاقیت کمک میکند.
توهم: نوعی اختلال در تفکر است که اغلب نتیجه منفی دارد و فرد را از واقعیت دور میکند.
تخیل چه نقشی در زندگی انسانها دارد؟ با مثال نظر خود را توضیح دهید.
پاسخ: تخیل منفعل انسان را از زندگی واقعی و پیشرفت بازمی‌دارد، اما تخیل فعال باعث خلق اختراعات، اکتشافات و امکانات رفاهی بسیاری شده است.
از پایه اول تاکنون در چه درس‌هایی و چگونه از تخیل خود استفاده کرده‌اید؟
بر عهده شماست!
جواب فعالیت تکمیلی در کلاس صفحه 125 تفکر و سبک زندگی هشتم
جمله زیر را براساس فکر خود کامل کنید.
– تخیل با توهم شباهت دارد؛ چون هر دو ساخته‌ی ذهن هستند و در دنیای واقعی وجود خارجی ندارند. گاهی نیز دانشمندان با استفاده از تخیل، چیزهایی را به واقعیت تبدیل می‌کنند.
– اما یکی نیستند؛ چون توهم معمولاً یک باور یا انتظار نادرست است که بر پایه‌ی آرزوها شکل می‌گیرد، در حالی که تخیل فرآیندی آگاهانه است که در آن انسان چیزهایی را تصور میکند که قبلاً در واقعیت تجربه نکرده است.
جواب فعالیت در منزل صفحه 126 و 127 تفکر و سبک زندگی هشتم
به تصویر زیر با دقت نگاه کنید و سپس به سوالات پاسخ دهید.
ــ نظر شما درباره این نقاشی چیست؟
پاسخ: این نقاشی به ما یادآوری میکند که دنیای اطراف ما، هم میتواند به دست خودمان ویران شود و هم به دست خودمان آباد. ما انسانها هستیم که بر محیط حساس و آسیب‌پذیر اطرافمان تأثیر مستقیم می‌گذاریم.
پاسخ دوم این سوال:
پاسخ: در این تصویر، خورشید نماد هدف نهایی است و زمین خشک و بی‌آب اطراف، نشان‌دهنده دشواری‌هایی است که در مسیر رسیدن به هدف با آن روبرو می‌شویم. گاهی آنقدر درگیر تلاش برای رسیدن به خواسته‌مان می‌شویم که چیزهای دیگر را فراموش می‌کنیم؛ اما وقتی در نهایت به هدف می‌رسیم، مانند خورشید، همه چیز دگرگون و روشن می‌شود و زندگی دوباره می‌گیرد.
ــ به نظر شما هرکدام از اجزای این نقاشی چه نماد یا مفهومی دارند؟ (اشیاء، رنگ‌ها، حالت موجودات و…)
پاسخ: در این اثر می‌توان نمادهایی مانند امید، پشتکار، شجاعت و همچنین مشکلات مسیر موفقیت را به وضوح دید.
ــ به نظر شما مهم‌ترین بخش این نقاشی کدام است؟
پاسخ: خورشید (نماد زندگی)
ــ یک عنوان برای این تابلو پیشنهاد دهید.
پاسخ: زندگی – نور پس از تاریکی – شجاع و ترسو و…