بازیهای بومی و محلی تربت حیدریه، بخشی از میراث فرهنگی غنی این منطقه هستند که نسل به نسل منتقل شدهاند. این بازیها نه تنها سرگرمکننده بودهاند، بلکه نقش مهمی در تقویت روابط اجتماعی و حفظ هویت فرهنگی مردم این دیار ایفا کردهاند.
**بازیهای بومی و محلی تربت حیدریه**
در تربت حیدریه، بازیهای بومی و محلی متنوعی وجود دارد که هر یک دارای تاریخچه و روش خاص خود هستند. در ادامه به معرفی چند نمونه از این بازیها میپردازیم:
**1. بازی “چوگان”**
*تاریخچه:* چوگان یکی از قدیمیترین بازیهای ایرانی است که در گذشتههای دور در مناطق مختلف کشور، از جمله تربت حیدریه، رواج داشته است.
*روش بازی:* در این بازی، بازیکنان سوار بر اسب با استفاده از چوبهای مخصوص سعی میکنند توپ را به دروازه حریف هدایت کنند. این بازی نیازمند مهارت بالا در اسبسواری و هماهنگی تیمی است.
**2. بازی “هفتسنگ”**
*تاریخچه:* هفتسنگ از بازیهای سنتی است که در بسیاری از مناطق ایران، از جمله تربت حیدریه، محبوب بوده است.
*روش بازی:* در این بازی، هفت سنگ به صورت عمودی روی هم چیده میشوند. دو تیم در مقابل یکدیگر قرار میگیرند؛ یک تیم سعی میکند با توپ سنگها را بیندازد و تیم دیگر باید توپ را بگیرد و مانع از بازسازی سنگها شود.
**3. بازی “الک دولک”**
*تاریخچه:* الک دولک یکی از بازیهای قدیمی است که در تربت حیدریه و سایر مناطق ایران رواج داشته است.
*روش بازی:* این بازی با دو چوب انجام میشود؛ یک چوب کوچک (الک) و یک چوب بزرگتر (دولک). بازیکن با استفاده از دولک، الک را به هوا پرتاب کرده و سعی میکند آن را به دوردست بفرستد. تیم مقابل باید الک را بگیرد و مانع از کسب امتیاز شود.
**4. بازی “قایمباشک”**
*تاریخچه:* قایمباشک از بازیهای محبوب کودکان در تربت حیدریه بوده است.
*روش بازی:* در این بازی، یک نفر چشمهای خود را میبندد و تا عدد مشخصی میشمارد. در این مدت، سایر بازیکنان پنهان میشوند. سپس فرد چشمبسته باید آنها را پیدا کند.
**5. بازی “لیلی”**
*تاریخچه:* لیلی از بازیهای سنتی است که در تربت حیدریه و سایر مناطق ایران رواج داشته است.
*روش بازی:* در این بازی، مربعی روی زمین کشیده میشود و به خانههای مختلف تقسیم میشود. بازیکنان باید با یک پا در خانهها بپرند و به ترتیب مشخصی حرکت کنند.
**نتیجهگیری**
بازیهای بومی و محلی تربت حیدریه، بازتابی از فرهنگ و تاریخ این منطقه هستند. این بازیها نه تنها به عنوان سرگرمی، بلکه به عنوان وسیلهای برای تقویت روابط اجتماعی و حفظ هویت فرهنگی نقش مهمی ایفا کردهاند. حفظ و احیای این بازیها میتواند به نسلهای آینده کمک کند تا با میراث فرهنگی خود آشنا شوند و آن را زنده نگه دارند.