بازی‌های محلی گیلان، بازتابی از فرهنگ و تاریخ غنی این منطقه هستند که نسل‌ها به عنوان سرگرمی و نمایش‌های سنتی اجرا شده‌اند. در ادامه، به معرفی و توضیح چند نمونه از این بازی‌ها می‌پردازیم.
کشتی گیله‌مردی
کشتی گیله‌مردی یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین ورزش‌های سنتی گیلان است که به شماره ۴۱۴ در دی ۱۳۹۰ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
برای گسترش دانش خود، به مقاله بازی محلی دبرنا سر بزنید.
روش اجرا
در این کشتی، دو کشتی‌گیر با پوشیدن شلوارهای مخصوص به نام “لاسپاره” که از پارچه‌های زبر و کلفت یا چرم دوخته شده و با گلدوزی تزئین شده‌اند، به میدان می‌آیند. کشتی‌گیران با حرکات و فنون خاصی سعی در غلبه بر حریف دارند. موسیقی محلی با ساز و نقاره نیز برای ایجاد شور و هیجان در میان تماشاگران نواخته می‌شود.
تاریخچه
کشتی گیله‌مردی از گذشته‌های دور در گیلان رواج داشته و در مراسم مختلفی مانند جشن‌های نوروز و عروسی‌ها برگزار می‌شده است. این کشتی نه تنها به عنوان یک ورزش، بلکه به عنوان نمایش قدرت و مهارت جوانان گیلانی شناخته می‌شود.
لافندبازی
لافندبازی، نوعی نمایش سنتی در گیلان است که به شماره ۵۵۴ در شهریور ۱۳۹۱ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
برای گسترش دانش خود، مقاله بازی های محلی تربت جام را مطالعه کنید.
روش اجرا
در این نمایش، فردی به نام “لافندباز” بر روی طنابی که بین دو نقطه بلند کشیده شده، با حرکات آکروباتیک و تعادلی به اجرای نمایش می‌پردازد. این نمایش با موسیقی محلی و تشویق تماشاگران همراه است.
تاریخچه
لافندبازی از دیرباز در گیلان به عنوان یکی از نمایش‌های محبوب در جشن‌ها و مراسم مختلف اجرا می‌شده است. این نمایش نشان‌دهنده مهارت و شجاعت اجراکننده و همچنین بخشی از فرهنگ نمایشی گیلان است.
توصیه می‌کنیم حتماً مقاله بازی محلی تخته لیچ را مطالعه کنید.
مرغانه‌جنگ
مرغانه‌جنگ، یکی از بازی‌های سنتی گیلان است که به شماره ۱۹۳۷ در تیر ۱۳۹۸ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
روش اجرا
در این بازی، دو نفر تخم‌مرغ‌های آب‌پز شده خود را به هم می‌زنند تا ببینند کدام تخم‌مرغ سالم می‌ماند. فردی که تخم‌مرغش نشکند، برنده بازی است.
تاریخچه
مرغانه‌جنگ بیشتر در ایام نوروز و به عنوان سرگرمی در میان خانواده‌ها و دوستان برگزار می‌شده است. این بازی نشان‌دهنده روحیه رقابت و سرگرمی در فرهنگ گیلان است.
ال‌کاوه‌بازی
ال‌کاوه‌بازی، یکی دیگر از بازی‌های سنتی گیلان است که به شماره ۱۹۳۸ در تیر ۱۳۹۸ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
برای گسترش دانش خود، به مقاله بازی محلی استان هرمزگان سر بزنید.
برای گسترش دانش خود، مقاله بازی محلی طناب بازی را مطالعه کنید.
روش اجرا
در این بازی، بازیکنان به دو گروه تقسیم می‌شوند و با استفاده از چوب‌های مخصوص، سعی در ضربه زدن به توپ و رساندن آن به هدف مشخصی دارند. این بازی نیاز به مهارت و هماهنگی بالایی دارد.
توصیه می‌شود به مطالعه مقاله بازی محلی توپ قارین ادامه دهید.
تاریخچه
ال‌کاوه‌بازی از بازی‌های قدیمی گیلان است که در گذشته به عنوان سرگرمی و نمایش مهارت در میان جوانان رواج داشته است.
در صورت علاقه‌مندی، مطلب دستمال بازی محلی بافت را از دست ندهید.
جوجو یک‌منه
روش اجرا
در این بازی، بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم می‌شوند. با استفاده از “تر یا خشک” یا “شیر یا خط”، گروه کول‌دهنده و کول‌خورنده مشخص می‌شوند. سپس روی زمین دایره‌ای کشیده می‌شود و کول‌خورندگان سوار بر کول‌دهندگان می‌شوند. استاد گروه سواره به یکی از افراد دستور می‌دهد که پیاده شده، دور دایره بدود و یک نفس بگوید: “جوجو یک‌منه…” و دوباره سوار بر همان بازیکن شود. اگر نفس وی بند آمد، جای دو گروه عوض می‌شود؛ در غیر این صورت، افراد سواره همین کار را تکرار می‌کنند تا نفس یکی ببرد و جای آن‌ها عوض شود. اگر در طی چندین بار دویدن، نفس هیچ‌کدام نبرد، محیط دایره بزرگ‌تر می‌شود تا یک نفس تکرار کردن مشکل‌تر و سوختن سواره‌ها امکان‌پذیرتر شود و به همین طریق بازی ادامه می‌یابد.
اگر سوالاتی دارید، مقاله دستمال بازی محلی بختیاری به شما کمک خواهد کرد.
تاریخچه
جوجو یک‌منه از بازی‌های سنتی گیلان است که در گذشته به عنوان سرگرمی در میان جوانان و کودکان رواج داشته است. این بازی نشان‌دهنده روحیه همکاری و رقابت در فرهنگ گیلان است.
این موضوع را بهتر بشناسید با مطالعه بازی محلی عمو یادگار.
ورزا جنگ
روش اجرا
ورزا جنگ، جنگ گاوهای نر است که در گیلان به آن‌ها “ورزا” یا “ورزو” گفته می‌شود. گاوهای جنگی معمولاً توسط ملاکین و روستاییان مرفه نگهداری می‌شدند و فقط به درد مبارزه و جفت‌گیری می‌خوردند. این گاوها از شاخ‌های محکم برخوردارند که وسیله دفاع و حمله آن‌هاست.
تاریخچه
قدیمی‌ترین سندی که به چنین نمایشی در گیلان اشاره دارد، فرمانی است نوشته بر روی سنگ مرمر قهوه‌ای و به خط نستعلیق بر ایوان ورودی مسجد جامع لاهیجان که به دستور “سلطان حسین صفوی” نگاشته شده و طی آن اهالی را از ارتکاب اعمال خلاف بازداشته و امر به تأدیب و تنبیه خلافکاران کرده است.
هکش‌هکشی
روش اجرا
بازیکنان به دو گروه مساوی تقسیم می‌شوند و هر دو گروه در دو صف کنار یکدیگر می‌ایستند، طوری‌که روی دو گروه به‌طرف هم باشد. یاران هر گروه دست‌های یکدیگر را می‌گیرند و دو نفر اول هر دو صف، پنجه در پنجه هم می‌کنند و هر گروه سعی می‌کند گروه دیگر را به سمت خود بکشد. صف از هر کجا که جدا شود، تعدادى از یاران یک گروه را به‌سوى گروه دیگر مى‌برد که این افراد توسط گروهى که آن‌ها را کشیده‌اند، زده مى‌شوند و باید سعى کنند هرچه زودتر از چنگ آن‌ها گريخته و به‌سوى گروه خود بازگردند.
تاریخچه
هکش‌هکشی از بازی‌های سنتی گیلان است که در گذشته به عنوان سرگرمی و نمایش قدرت در میان جوانان رواج داشته است.
بازی‌های محلی گیلان، علاوه بر سرگرمی، نشان‌دهنده فرهنگ، تاریخ و هویت این منطقه هستند. حفظ و احیای این بازی‌ها می‌تواند به شناخت بهتر فرهنگ گیلان و انتقال آن به نسل‌های آینده کمک کند.