برای درک اینکه واتر جت چیست و چه کاربردهایی دارد، ابتدا باید معنای این عبارت را بدانیم. واتر جت یا جت آب به خروج آب با فشار بسیار بالا از یک دهانه باریک گفته میشود.
شاید شما هم پیش از این، خودرو یا حیاط خانه را با شلنگ آب شسته باشید. وقتی نوک شلنگ را با انگشت خود میگیرید تا آب با فشار بیشتری بیرون بزند، در واقع سادهترین شکل استفاده از این پدیده فیزیکی را تجربه کردهاید. اما از واتر جت در زمینههای گوناگون و به شکلهای پیشرفتهتری نیز استفاده میشود که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
رونیکس را بخوانید.
کارواش خانگی رونیکس یک دستگاه کاربردی و مناسب برای شستشوی خودرو، دوچرخه، موتورسیکلت و حتی شستن حیاط و پنجرههای خانه است. این دستگاه با فشار آب قوی، کار تمیز کردن سطوح مختلف را بسیار آسان میکند.
استفاده از این کارواش بسیار ساده است. کافیست آن را به شیر آب وصل کنید و برق را بزنید. سپس با فشردن ماشه تفنگ، جریان پر فشار آب بیرون میآید و کثیفیها را به راحتی از بین میبرد. بسیاری از مدلها دارای تنظیمات مختلف فشار آب هستند تا برای سطوح حساس هم قابل استفاده باشند.
این وسیله معمولاً سبک و قابل حمل است و نگهداری آن هم نیاز به تخصص خاصی ندارد. با داشتن یک کارواش خانگی، دیگر لازم نیست برای شستن خودرو هزینه اضافی پرداخت کنید و در وقت خود نیز صرفهجویی میکنید.
واتر جت و تمیزکاری
فناوری واترجت پایه و اساس کارواشهای خانگی و صنعتی است. این دستگاه با استفاده از یک پمپ، آب را با فشار بالا به سوی نازل میفرستد و آن را در اختیار کاربر میگذارد.
فشار آب خارج شده از نازل کارواش با واحدی به نام «بار» سنجیده میشود. هرچه عدد این واحد بیشتر باشد، مقدار آب خروجی نیز بیشتر خواهد بود.
برای آگاهی بیشتر، مقاله «مقایسه کارواش آب گرم و سرد» را مطالعه کنید.
کارواشها علاوه بر تمیز کردن خودرو، برای شستشوی حیاط، وسایل خانه و محیط کارگاه نیز مورد استفاده قرار میگیرند.
استفاده از واتر جت برای برش فولاد سخت و تیتانیوم
کاربرد دستگاه واتر جت تنها به تمیز کردن و شستوشو محدود نمیشود. اصلیترین و رایجترین ویژگی این فناوری، در زمینه برش قطعات صنعتی است. شاید باورکردنی نباشد که آب بتواند فلزات سخت و فولاد را ببرد. اما فشار خروجی دستگاه واتر جت آنقدر بالا است که حتی فلز محکمی مثل تیتانیوم نیز در برابر آن تاب مقاومت ندارد.
دستگاه برش واتر جت صنعتی در حال فعالیت
تاریخچه استفاده از فناوری واتر جت به بیش از صد سال قبل میرسد. در ابتدا از این روش در کارهایی مانند معدنکاوی، حفر تونل و شستشوی سنگ استفاده میشد. از دهه ۱۹۶۰ میلادی به بعد، از این فناوری برای برش مواد نرم نیز بهره گرفته شد.
دستگاههای صنعتی واتر جت که برای برشهای ظریف و دقیق به کار میروند، میتوانند آب را با سرعتی نزدیک به ۹۰۰ متر بر ثانیه از نازل خارج کنند.
این دستگاه صنعتی و پیشرفته از بخشهای اصلی زیر تشکیل شده است:
**سیستم پمپ پر فشار**
پمپ پر فشار نقش بسیار مهمی در دستگاههای واتر جت دارد. هرچه قدرت این پمپ بیشتر باشد، عمق نفوذ و کیفیت برش نیز بهتر خواهد بود. در این دستگاهها معمولاً از پمپهای تقویت کننده هیدرولیکی و پمپهای جابجایی مثبت استفاده میشود.
**سری برش چند محوره**
این بخش درست بالای نازل دستگاه نصب میشود و امکان انجام برش در زوایای گوناگون را برای دستگاه واتر جت فراهم میکند.
**نازل**
نازل، قطعهای است که آب پر فشار را هدایت و خارج میکند. کیفیت و دقت برش به طور مستقیم به نازل دستگاه بستگی دارد.
دستگاه برش واترجت صنعتی
مخزن جذب نیرو
این مخزن از آب پر شده و کار آن خنثی کردن نیروی واترجت پس از پایان برش است. همچنین، آب و مواد سایندهای که استفاده شده را دوباره به دستگاه بازمیگرداند تا در چرخه کار دستگاه مورد استفاده قرار گیرند.
محفظه مواد ساینده
فشار آب به تنهایی برای برش قطعات مختلف کافی است. اما برای اینکه برش با کیفیت بهتری انجام شود، گاهی مواد سایندهای مانند سیلیکون کارباید، سیلیس و گارنت به آب اضافه میشوند.
سیستم حرکت دو بعدی
این سیستم یک مکانیزم حرکت بر اساس دو محور افقی و عمودی (X و Y) است که برای هدایت دقیق نازل برش طراحی شده است. این قابلیت، حرکت بازوی حامل نازل را در یک محدوده از پیش تعیین شده ممکن میسازد.
بخش کنترل کامپیوتری
تمام مراحل کار دستگاه واترجت، از کنترل پمپ آب گرفته تا مقدار مواد ساینده، فشار آب، طرح برش و … توسط یک واحد کنترل کامپیوتری مدیریت و هدایت میشود.
کارگاه برش با واتر جت
در این کارگاه از دستگاه واترجت برای برش مواد مختلف استفاده میشود. این دستگاه با فشار بسیار بالای آب، امکان برش دقیق و تمیز را فراهم میکند.
پمپهای آبرسان رونیکس
در این بخش، نگاهی کوتاه به پمپهای آب رونیکس میاندازیم. این پمپها برای انتقال آب در سیستم واترجت به کار میروند و نقش مهمی در عملکرد دستگاه دارند.
مزایای استفاده واتر جت
برش با واتر جت در بخشهای گوناگونی مانند ساخت خودرو و هواپیما استفاده میشود. این گستردگی به دلیل برتریهایی است که این روش در مقایسه با دیگر راههای برش دارد. برخی از این مزایا عبارتند از:
* قدرت برش بسیار خوب
* دقت بالا در برش
* سرعت بیشتر کار
* توانایی انجام انواع شکلهای برش
* هزینهی کم
واتر جت چیست و چرا اهمیت دارد؟
در این نوشته به این پرسش پاسخ میدهیم که دستگاه واتر جت چیست و کاربردهای آن را در صنعت، خانه و کارگاههای کوچک بررسی میکنیم. واتر جت یک ابزار پرکاربرد است که امروزه در زمینههای گوناگون صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد. آشنایی با قسمتهای مختلف این دستگاه و نحوه عملکرد آن، به کاربر کمک میکند تا با اطمینان و سهولت بیشتری از آن بهره ببرد.