آیا تا به حال فکر کردهاید که بالانسر چیست و چه استفادهای دارد؟ کار اصلی بالانسر، نگهداشتن و متعادل کردن وزن وسایل سنگین مانند ابزارهای صنعتی است. با استفاده از بالانسر، فرد دیگر لازم نیست ابزاری را که مرتب با آن کار میکند، مدام بلند کند یا جابهجا نماید. این کار باعث میشود کمتر خسته شود و همچنین ایمنی و سرعت کار او بیشتر شود.
بالانسر وسیلهای پرکاربرد در زمینههای گوناگون صنعتی است؛ از کارگاههای ساختوساز و کارخانههای خودروسازی تا صنایع هواپیماسازی. بهرهگیری از این وسیله فواید زیادی دارد که از جمله آنها میتوان به افزایش ایمنی، راحتی کار و بازدهی بیشتر اشاره کرد.
اگر با کاربرد بالانسر آشنا نیستید، پیشنهاد میکنیم تا پایان این مطلب همراه ما باشید. در ادامه، علاوه بر معرفی این ابزار، به بررسی انواع و موارد استفاده آن نیز خواهیم پرداخت.
رونیکس را بخوانید.
بالانسر چیست؟
ابزار بالانسر وسیلهای است که در بسیاری از کارگاهها و صنایع مورد استفاده قرار میگیرد. کار اصلی آن، نگه داشتن ابزارها و قطعات سنگین در هواست تا وزن آنها برای کاربر سبکتر شود. با این ابزار میتوانید وسیلههای سنگینی را که مدام از آنها استفاده میکنید، در ارتفاع دلخواه ثابت نگه دارید و هر زمان خواستید، با نیروی کمی آن را بالا یا پایین ببرید.
درون بالانسر یک فنر قرار دارد که با تنظیم آن، وزن وسیلهای که به ابزار وصل شده، متعادل میشود. این تنظیم باعث میشود برای بلند کردن یا جابهجایی وسیله، نیروی کمتری مصرف کنید. بالانسرها در اندازهها و مدلهای گوناگونی ساخته میشوند و به همین دلیل، انتخاب خوبی برای کارهای صنعتی طولانیمدت هستند تا خستگی کاربر کمتر شود.
این ابزارها بر اساس میزان باری که میتوانند تحمل کنند، طراحی و تولید میشوند. بنابراین هنگام انتخاب بالانسر، باید به وزن وسیلهای که میخواهید از آن آویزان کنید، توجه داشته باشید و نوعی را انتخاب کنید که با ظرفیت وزنی مورد نیاز شما هماهنگ باشد.

توجه: اتصال اجسام بسیار سنگین، عملکرد این وسیله را مختل میکند و میتواند باعث حوادث خطرناک شود. به عنوان نمونه، اگر از دریلی استفاده میکنید که وزن آن نزدیک به یک کیلوگرم است، باید بالانسی را انتخاب کنید که گنجایش تحمل وزن بین یک تا سه کیلوگرم را داشته باشد. اگر از همین بالانس برای دریلی با وزن سه کیلوگرم استفاده کنید، در حقیقت فنر آن را تحت حداکثر کشش قرار دادهاید و به تدریج فنر بالانس فرسوده و ضعیف میشود. در نتیجه، هنگام خرید بالانس اگر ویژگیهای فنی و تناسب آن با کارهای خود را در نظر نگیرید، بالانس پس از مدت کوتاهی از کار میافتد و دیگر قابل استفاده نخواهد بود.
بیشتر بخوانید: نقشه راه و آموزش نجاری | راهنمای جامع نجار شدن به زبان ساده
اجزای بالانسر
ابزار بالانسر با تقسیم وزن بار، نیروی مورد نیاز برای بلند کردن یا جابجایی آن را کم میکند. این عملکرد با کمک یک فنر و یک کابل انجام میپذیرد. بیشتر بالانسرها از یک مکانیسم فنری استفاده میکنند و شکل گردی دارند. فنر داخل دستگاه، نیروی لازم برای بالا بردن و ثابت نگه داشتن ابزار در ارتفاع مورد نظر را تأمین میکند.
در داخل محفظه بالانسر یک قرقره وجود دارد که مهمترین قطعه این ابزار محسوب میشود. وظیفه این قرقره، نگهداری کابل یا سیم فلزی است. در سر دیگر این سیم، یک قلاب قرار دارد که ابزار به آن وصل میشود. در حقیقت، این سیم فلزی است که وزن ابزار را تحمل میکند و نقش کلیدی در عملکرد این وسیله دارد.
مزایای استفاده از بالانسر
در کارخانهها و واحدهای تولیدی، ایمنی و بازدهی بالا از اهمیت ویژهای برخوردار است. مسئولان این مراکز همواره به دنبال راههای تازهای هستند که هم روند کار را بهتر کنند و هم سلامت کارکنان را حفظ نمایند. یکی از این راهحلهای کاربردی، استفاده از بالانسر است. این وسیلهی هوشمند و چندمنظوره، تأثیر خوبی روی کارایی و آسایش نیروی کار میگذارد. در ادامه، فواید بهکارگیری بالانسر را مرور میکنیم:
* کمکردن خطر آسیب و حادثه
* بهبود شرایط ارگونومی محیط کار
* افزایش ایمنی پرسنل
* کاهش خستگی
* بالا بردن دقت و تمرکز
* جلوگیری از صدمه دیدن دستگاهها و ابزارها
* قابلیت استفاده در صنایع مختلف و برای کاربردهای گوناگون
کار بالانسر مانند یک قرقره جمعکننده است و طوری ساخته شده که با کشیده شدن کابل، نیروی جمعشوندگی آن بیشتر میشود. یعنی وسیلهای که به بالانسر متصل است، پس از هر بار استفاده، خودبهخود به جای اولش برمیگردد. به این ترتیب، شما میتوانید ابزار کاری خود را به بالانسر وصل کنید و یک محیط کار منظم، امن و تمیز داشته باشید. برای درک بهتر تفاوت بالانسر و قرقره جمعکننده، در بخش بعدی آن را با یک مثال شرح دادهایم.
تفاوت قرقره جمعکننده و بالانسر
قرقرهها طوری ساخته شدهاند که وقتی فشاری به طناب یا سیم آنها وارد نشود، آن را جمع میکنند. به عبارت دیگر، باید همیشه نیرویی از پایین وجود داشته باشد تا وسیلهای که آویزان است در جای خود بماند. وقتی طناب رها میشود، در واقع کشیده میشود و این باعث میشود نیروی فنر داخل قرقره بیشتر شود. در نتیجه، شیء که به سمت پایین کشیده شده بود، دوباره به بالاترین نقطهای که تنظیم شده بود بازمیگردد. یک نمونه ساده از این عملکرد را میتوان در کمربند ایمنی صندلی خودرو دید.
کاربرد بالانسر
همانطور که پیشتر گفتیم، بالانسر در انواع کارخانهها و صنایع تولیدی کاربرد دارد. از مشاغل کوچک مثل جواهرسازی، دندانپزشکی، درمانگاهها و آزمایشگاهها گرفته تا صنایع بزرگ مانند ساخت و نگهداری هواپیما و واحدهای فرآوری مواد غذایی، از بالانسر برای بهبود شرایط کاری و کاهش خستگی نیروی انسانی استفاده میشود. در ادامه چند نمونه از موارد استفاده بالانسر در صنایع مختلف را مرور میکنیم:
**خطوط مونتاژ کارخانهها:** ابزارهای سنگینی مانند پیچگوشتی بادی، دریل و آچار را نگهداری میکند. در خط مونتاژ که کارها به سرعت و پشت سر هم انجام میشود، بالانسر این امکان را فراهم میکند که کاربر مجبور نباشد مدام ابزار را بلند کند، جابهجا کند یا با خود حمل نماید؛ در نتیجه کمتر خسته میشود.
**تعمیرگاههای خودرو:** مکانیکها از بالانسر برای آویزان کردن ابزارهای سنگینی مانند آچار بکس ضربهای استفاده میکنند. این کار، ابزار را همیشه در دسترس آنها قرار میدهد و فشار مداوم روی دستها را کم میکند.
**کارگاههای کوچک:** در کارگاههای نجاری، فلزکاری، ریختهگری یا صنایع دستی، از بالانسر برای نگهداشتن ابزارهایی مانند سنگ فرز، سنبادهزن، فرز انگشتی یا مینی فرز استفاده میشود. این ابزار به کاربر کمک میکند تا با تمرکز بیشتر روی کار خود، دچار خستگی نشود.
**مونتاژ وسایل الکترونیکی:** در کارخانهها یا تعمیرگاههای وسایل الکترونیکی، بالانسر برای نگهداشتن هویه یا پیچگوشتیهای بادی کوچک به کار میرود. این وسیله به تکنسینها کمک میکند تا کارهای دقیق و پرجزئیات مونتاژ قطعات را با سهولت بیشتری انجام دهند.
انواع بالانسر
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، بالانسر ابزاری است که در زمینههای کاری گوناگون به کار میرود. این ابزار در مدلهای مختلف، با توان و ظرفیتهای وزنی متفاوت ساخته میشود. دستهبندی بالانسرها معمولاً بر پایهی سازوکار داخلی آنها انجام میگیرد. در ادامه به معرفی انواع بالانسر میپردازیم.
بالانسر صنعتی: این نوع از بالانسر از جنس فلز یا پلاستیک تولید میشود و سازوکاری ساده دارد. در داخل آن یک فنر قرار داده شده که نیرویی در خلاف جهت نیروی جاذبه ایجاد میکند و به این ترتیب، ابزار متصل به بالانسر را در حالت تعادل نگه میدارد.
بالانسر شلنگی: این مدل نیز بر اساس مکانیزم فنر عمل میکند، با این تفاوت که به جای سیم مفتول، از یک شلنگ بادی (پنوماتیک) استفاده شده که مستقیماً به ابزار بادی کاربر وصل میشود. این ویژگی، نیاز به شلنگ بادی جداگانه برای تأمین نیروی ابزار را از بین میبرد و باعث میشود محیط کار منظمتر و ایمنتر شود.

قلاب جرثقیل سقفی: این وسیله برای بلند کردن و در جای خود نگه داشتن قطعات و ماشینآلات بسیار سنگین به کار میرود.
سخن آخر
مدیران در بخشهای مختلف صنعت، از ابزارهای گوناگونی بهره میبرند تا محیط کار را برای پرسنل خود راحتتر و ایمنتر کنند. یکی از این ابزارهای مفید، بالانسر نام دارد. کار اصلی بالانسر، نگهداشتن اجسام سنگین مانند ابزارآلات در حالت معلق و متعادل کردن وزن آنها هنگام کار است. با استفاده از بالانسر، کاربر مجبور نیست وسیلهای را که مرتباً از آن استفاده میکند، مدام بلند کند یا جابهجا نماید. این موضوع باعث میشود خستگی کارگر کمتر شود و در عین حال، ایمنی و کارایی او نیز بیشتر گردد. در این نوشته، به معرفی بالانسر، کارکردها و مدلهای مختلف آن پرداختهایم. شما آیا تجربهای در استفاده از بالانسر دارید؟ لطفاً دیدگاه و تجربه خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
سؤالات متداول
شایعترین علتهای خراب شدن بالانسر کدامند؟
نرسیدن روغن به قسمتهای لازم، فرسودگی کابل فولادی و ضربه خوردن قلاب و سایر بخشهای بالانسر، از مهمترین دلایل خرابی آن محسوب میشوند. علاوه بر این، بارگیری بیش از حد، نصب اشتباه و شرایط محیطی نیز میتوانند در خرابی آن نقش داشته باشند.
به چه نکاتی هنگام خرید بالانسر باید توجه کنیم؟
زمان خرید بالانسر این موارد را بررسی کنید: قدرت موتور و ظرفیت حمل وزن دستگاه، کیفیت ساخت و اندازه آن، میزان پایداری و تعادل ابزار و در نهایت وزن وسیلهای که قرار است با بالانسر جابجا شود.
