سنسور کیلومتر خودرو نه تنها سرعت لحظهای ماشین را اندازه میگیرد، بلکه این اطلاعات را به کامپیوتر خودرو (ECU) و سیستم ترمز ضد قفل (ABS) نیز ارسال میکند. به این ترتیب، این قطعه نقش بسیار مهمی در حفظ ایمنی وسیله نقلیه شما دارد.
با توجه به نقشی که سنسور کیلومتر در خودرو ایفا میکند، خرابی آن میتواند عملکرد ماشین شما را با مشکل مواجه کند. اگر روش تعمیر این سنسور را بلد باشید، میتوانید به محض بروز مشکل، برای رفع آن اقدام کنید و امنیت خودروی خود را بالا ببرید.
در این مطلب از مجله رونیکس، ابتدا با کارهای اصلی سنسور کیلومتر آشنا میشوید، سپس نشانههای خرابی آن را یاد گرفته و در نهایت راههایی برای رفع مشکلات رایج این سنسور خواهید آموخت.
رونیکس را بخوانید.
نحوه عملکرد سنسور کیلومتر
سنسور سرعت خودرو یک قطعه مهم است که معمولاً بین جعبه دنده و دیفرانسیل نصب میشود. این سنسور در انواع مختلف خودروها، به روشهای گوناگون، سرعت چرخش چرخها را اندازهگیری میکند و عدد سرعت را به کامپیوتر مرکزی خودرو (ECU) ارسال میکند.
کامپیوتر مرکزی خودرو این اطلاعات سرعت را به جعبه دنده، موتور، سیستم ترمز ضد قفل (ABS) و سیستم کنترل پایداری (ESC) میفرستد. با این کار، به تعویض بهموقع دندهها، کنترل بهتر خودرو و عملکرد درست ترمزهای ضد قفل کمک میکند.
مکانیزمهای مختلف سنسور سرعت خودرو
سنسورهای مختلف، هر کدام روش خاص خود را برای سنجش و ارسال اطلاعات درست سرعت دارند. شناخت این روشهای گوناگون به شما کمک میکند تا بهترین راه را برای تعمیر سنسور سرعت خودرو انتخاب کنید.
سنسورهای مغناطیسی (سنسور اثر هال)
سنسورهای مغناطیسی سرعت در خودرو با بهرهگیری از پدیدهای به نام اثر هال کار میکنند. این سنسورها سرعت چرخش یا حرکت را از طریق تغییرات ایجاد شده در میدان مغناطیسی اطراف خود تشخیص میدهند. سپس این اطلاعات را به سیگنالهای الکتریکی تبدیل کرده و برای پردازش به کامپیوتر مرکزی خودرو (ECU) ارسال میکنند. به دلیل دقت عملیاتی بالا، این سنسورها نقش مهمی در افزایش ایمنی و عملکرد مطمئن خودرو ایفا میکنند.
سنسورهای القایی
این حسگرها برای سنجش سرعت خودرو از پدیده القای الکترومغناطیسی بهره میبرند. در ساختار آنها یک سیمپیچ و یک هسته آهنی وجود دارد. با چرخش چرخدندهها، این حسگرها یک سیگنال الکتریکی تولید میکنند که بر اساس آن سرعت خودرو مشخص میشود. این حسگرها نیازی به منبع انرژی جداگانه ندارند و بسیار بادوام و مقاوم هستند.
وظایف سنسور کیلومتر
سنسور کیلومتر در خودرو، علاوه از سنجش سرعت، وظایف مهم دیگری نیز بر عهده دارد. به همین دلیل، تعمیر و نگهداری این قطعه بسیار حائز اهمیت است. از اصلیترین کارهایی که این سنسور انجام میدهد میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
– کمک به افزایش ایمنی خودرو با فرستادن اطلاعات به سیستمهای ترمز ضدقفل (ABS) و کنترل پایداری (ESC)
– فراهم کردن دادههای مورد نیاز برای عملکرد صحیح گیربکس
– ارسال اطلاعات سرعت به بخش جعبه دنده
– کمک به بهتر کار کردن موتور خودرو
– یاری رساندن به کامپیوتر خودرو (ECU) برای تشخیص مشکلات موتور
نشانه های خراب شدن سنسور کیلومتر
مهمترین نشانه خرابی سنسور کیلومتر، درست کار نکردن عقربه سرعتسنج است. اما نشانههای دیگری هم وجود دارند که به شما هشدار میدهند زمان تعمیر یا تعویض سنسور کیلومتر فرا رسیده است. برای رفع این مشکلات، بهتر است ابتدا با مهمترین علامتهای خرابی این سنسور آشنا شوید.
مشکلات تعویض دنده
در بعضی از خودروها، خرابی سنسور کیلومتر میتواند روی عملکرد گیربکس هم تأثیر بگذارد. این اتفاق بیشتر در خودروهای دندهاتوماتیک دیده میشود. در این شرایط، تعویض دنده به مشکل میخورد، دندهها به راحتی عوض نمیشوند و ممکن است گیر کنند. دلیل این مشکل این است که گیربکس برای تعویض دنده در سرعت مناسب، به اطلاعات صحیح سنسور کیلومتر وابسته است. وقتی این سنسور درست کار نکند، سیستم گیربکس هم نمیتواند به درستی عمل کند.
روششدن چراغ چک موتور
چراغ هشدار موتور ممکن است به دلایل گوناگونی روشن شود. یکی از این دلایل، خرابی حسگر سرعت خودرو است. هنگامی که این حسگر دچار مشکل شود، اطلاعات نادرست یا ناقصی را به کامپیوتر مرکزی خودرو ارسال میکند. کامپیوتر خودرو که مسئول تنظیم و کنترل سرعت است، با دریافت این اطلاعات اشتباه، چراغ چک موتور را برای آگاه کردن راننده روشن میکند.
مشکل کروز کنترل
دستگاههای کنترل سرعت خودکار که مسئول تنظیم سرعت خودرو هستند، دادههای لازم برای کنترل سرعت را از حسگر سرعت خودرو میگیرند. اگر این حسگر خراب شود، سیستم کنترل سرعت نیز دچار اختلال میگردد یا ممکن است به طور کامل از کار بیفتد. به همین دلیل، تعمیر حسگر سرعت میتواند تأثیر قابل توجهی بر ایمنی وسیله نقلیه شما داشته باشد.
اختلال در عملکرد موتور خودرو
از آنجا که واحد کنترل موتور (ECU) برای تنظیم بهینه مصرف سوخت، به دادههای حسگر کیلومتر متکی است، هرگونه مشکل در عملکرد این حسگر میتواند به بروز اشکالاتی در سیستم سوخترسانی منجر شود و کارکرد کلی موتور را با اختلال مواجه کند.
توقف خودرو
سنسور کیلومتر نقش مهمی در کارکرد موتور خودرو دارد. اگر این قطعه خراب شود، ممکن است در بعضی مواقع باعث توقف ناگهانی خودرو در حین رانندگی شود و این موضوع میتواند خطرات جدی برای ایمنی شما و خودرو به همراه داشته باشد. یکی از دلایل اصلی خاموش شدن خودرو، بروز مشکل در همین سنسور هنگام ترمزگیریهای ناگهانی است. با تعمیر بهموقع سنسور کیلومتر، این مشکل به طور کامل حل خواهد شد.
سروصدای زیاد
از دیگر علائمی که نشان میدهد سنسور خودرو ممکن است مشکل پیدا کرده باشد، میتوان به ایجاد سر و صدای غیرعادی در خودرو اشاره کرد. علاوه بر این، اگر متوجه شدید که خودرو در سربالاییها به خوبی حرکت نمیکند یا موتور آن ریپ میزند، این موارد نیز نشانههای مهمی هستند که بیانگر نیاز فوری به بررسی و تعمیر سنسور خودرو میباشند.
روشنشدن چراغ هشدار ABS
خودروهای دارای سیستم ترمز هوشمند یا ABS، دادههای سرعت را از حسگر سرعت خودرو میگیرند. اگر این حسگر دچار مشکل شود، عملکرد سیستم ترمز ABS مختل میگردد و چراغ اخطار مربوط به آن روشن خواهد شد.
اگر خودروی شما مشکل ترمز دارد و احتمال میدهید مربوط به لنتهای ترمز باشد، پیشنهاد میکنیم مقاله جامع و کامل ما درباره روش تعویض لنت خودرو را مطالعه کنید. این مقاله تمام مراحل را به طور کامل و از ابتدا آموزش میدهد.
آموزش تعمیر سنسور کیلومتر
اگر علائم خرابی سنسور کیلومتر را مشاهده کردید، بهتر است هرچه زودتر برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کنید. این کار باعث میشود خودروی شما بهتر کار کند، ایمنی آن افزایش یابد و از آسیب دیدن دیگر قطعات جلوگیری شود.
برای انجام این کار، به ابزارهای زیر نیاز دارید:
– اسکنر OBD-II
– مولتیمتر
– پیچگوشتی
– سنسور جدید
در ادامه، مراحل تعمیر سنسور را به ترتیب و قدم به قدم برای شما توضیح خواهیم داد.
شما میتوانید برای داشتن ابزارهای لازم، از کیت خودرویی ۱۴ پارچه رونیکس استفاده کنید.
1.بررسی نقص سنسور
ابتدا باید پیچی را باز کنید که سنسور کیلومتر را روی جعبه دنده ثابت نگه داشته است. پس از باز کردن پیچ، سنسور را به همراه کانکتور آن از جای خود خارج کنید. برای اطمینان از سالم بودن یا خرابی سنسور، سوئیچ خودرو را بچرخانید تا برق به سنسور برسد. اگر با چرخاندن دستی سنسور، عقربه کیلومتر حرکت نکند، سنسور کیلومتر شما مشکل دارد و باید مراحل بعدی را انجام دهید. همچنین در صورت تمایل میتوانید برای آزمایش دقیقتر سنسور از دستگاه اسکنر OBD-II استفاده کنید.
2.بررسی سیمپیچ
در این مرحله، سنسور را از جای خود خارج کنید. برای اینکه مطمئن شوید سیمهای پیچیده شده پشت سنسور سالم هستند، از یک مولتیمتر کمک بگیرید. گاهی اوقات، مشکل اصلی سنسور به خاطر آسیب دیدن همین سیمپیچ است. در چنین حالتی، حتی اگر سنسور کیلومتر را تعمیر یا تعویض کنید، مشکل خودرو باقی خواهد ماند.
برای انجام این آزمایش، نوک پرابهای مولتیمتر را به دو سر سیمپیچ وصل کنید. عددی که دستگاه نشان میدهد (مقاومت الکتریکی) را با عدد صحیح و سالم آن مقایسه کنید. اگر این دو عدد با هم برابر بودند، یعنی سیمپیچ سالم است.
3.تعمیر یا تعویض سنسور
پس از اطمینان از سالم بودن سیمپیچ، نوبت به تعمیر یا تعویض سنسور کیلومتر معیوب میرسد. معمولاً سنسورهای خراب قابل تعمیر نیستند و بهتر است آنها را با نمونههای نو جایگزین کنید. برای نصب، سنسور جدید را در جای خود قرار دهید و پیچ آن را به خوبی سفت کنید.
4.تست سنسور جدید
پس از نصب سنسور جدید، خودرو را روشن کنید تا از رفع مشکل و کارکرد درست آن مطمئن شوید. اگر علائمی که پیشتر داشتید – مانند نوسان عقربه سرعتسنج، اشکال در تعویض دنده یا روشن ماندن چراغ هشدار ABS – برطرف شده باشد، یعنی سنسور جدید به درستی کار میکند.
اما اگر پس از تعویض، همان مشکلات قبلی همچنان پابرجا بود، بهتر است خودرو را به یک مکانیک مطمئن نشان دهید تا بخشهای دیگر مرتبط را نیز بررسی کند.
سخن آخر
از آنجا که خرابی سنسور کیلومتر خودرو میتواند مشکلات متعددی ایجاد کند و ایمنی وسیله نقلیه شما را به میزان چشمگیری کاهش دهد، بهتر است پیش از مواجهه با نیاز به تعمیر این قطعه، با راهکارهای ساده از ایجاد مشکل جلوگیری کنید یا شدت آن را کمتر نمایید. با رعایت نکات زیر میتوانید در وقت و هزینه خود صرفهجویی کرده و امنیت خودرویتان را بالا ببرید.
– در بازدیدهای دورهای خودرو، از سالم بودن سنسور کیلومتر و اتصالات مربوط به آن اطمینان حاصل کنید.
– اگر سنسور یا قسمتهای اطراف آن کثیف یا خاکگرفته است، آن را تمیز کنید.
– با دیدن اولین نشانههای احتمالی خرابی سنسور، برای جلوگیری از گسترش مشکل، سریعاً نسبت به بررسی و رفع آن اقدام نمایید.
اکنون دوست داریم تجربه شما را در این زمینه بشنویم: آیا تا به حال سنسور کیلومتر خودروی شما خراب شده است؟ آن را چگونه تعمیر کردید؟
سؤالات متداول
انواع مختلف حسگر سرعت سنج کدامند؟
حسگر دندهای و حسگر مغناطیسی از انواع اصلی حسگر سرعت سنج به شمار میروند.
نشانههای خرابی حسگر سرعت سنج چیست؟
ثابت ماندن عقربه سرعتسنج، روشن شدن چراغ هشدار موتور، مشکل در تعویض دنده و خاموش شدن خودرو در سراشیبی یا سربالایی از علائم خرابی این حسگر هستند.
حسگر سرعت سنج در کجا قرار دارد؟
در بیشتر خودروها، این حسگر در مسیر خروجی جعبه دنده به دیفرانسیل نصب شده است.