بسیاری از ما ممکن است فکر کنیم که انتخاب و نصب مناسبترین آسانسور برای ساختمان، مهمترین و آخرین گام است؛ اما در واقع، کلیدیترین بخش، مراقبت و نگهداری منظم از آسانسور است. سرویس و تعمیر دورهای آسانسور فرآیندی ضروری است که باید به طور منظم انجام شود تا عمر دستگاه بیشتر شده و عملکرد آن بهتر گردد. بدیهی است که خرابی آسانسور میتواند هزینههای قابل توجهی برای ساکنان به همراه داشته باشد. بنابراین، برای پیشگیری از هزینههای غیرمنتظره، بهتر است بازرسیهای منظم آسانسور را جدی بگیریم.
اغلب پس از بروز مشکل در آسانسور، مسئول ساختمان اقدام به سرویس آن میکند. با این حال، ممکن است این پرسش برایمان پیش بیاید که روش سرویس آسانسور چگونه است و به چه ابزارهایی نیاز دارد؟ در این مقاله از مجله رونیکس، شیوه سرویس آسانسور را برای شما شرح میدهیم.
رونیکس را بخوانید!
هر چند وقت یکبار باید برای سرویس آسانسور اقدام کنید؟
برای نگهداری مناسب آسانسور ساختمان، خوب است یک برنامه منظم برای بازدیدهای دورهای ماهانه و سالانه داشته باشید. زمانبندی این بازدیدها به چیزهای مختلفی مثل جنس آسانسور، میزان استفاده از آن و سنش بستگی دارد.
در هر بازدید، تمام قسمتهای مکانیکی و الکتریکی آسانسور کنترل میشود. این بررسی شامل مسیر حرکت، سرعت، وسایل ایمنی، سیستم تلفن داخلی و کارکرد دربها میشود. به طور کلی، هر بخشی از آسانسور که روی امنیت و آسایش ساکنان ساختمان اثر میگذارد، باید به طور منظم و طبق یک برنامه از پیش تعیین شده، چک شود.

بهترین راه برای شناسایی مشکلات فنی آسانسور، ثبت منظم اطلاعات مربوط به کارکرد آن است. دفعات سرویس ماهانه و ساعاتی که صرف تعمیر و نگهداری شده را یادداشت کنید. این گزارشها الگویی از عملکرد آسانسور ایجاد میکنند که پیگیری و رفع خرابیهای احتمالی را آسانتر میسازد. به همین دلیل، آشنایی با نحوه کار آسانسور تأثیر زیادی بر کیفیت سرویس آن دارد.
بیشتر بخوانید: بالانسر چیست و چه کاربردی دارد؟ | معرفی کامل ابزار بالانسر
اگر قصد سرویس آسانسور ساختمان خود را دارید، این نکات را به خاطر بسپارید:
آسانسورها باید به صورت دورهای و منظم بازرسی شوند. با توجه به میزان استفاده، سرویس میتواند ماهانه انجام شود.
تعمیرکار آسانسور باید تمام قطعات مؤثر در کنترل و حرکت آن را روغنکاری، تنظیم و به طور کامل تمیز کند.
تست تجهیزات الکتریکی باید به طور منظم انجام شود. این آزمایشها میتواند شامل بررسی سیمکشی، جعبههای کنترل، مدارهای الکتریکی و سیستم فرمان آسانسور باشد.
کنترل سرعت حرکت آسانسور و شمارههای تماس اضطراری، از موارد مهم در سرویس هستند.
در صورت بروز مشکل در کارکرد آسانسور، تمام اجزای آن را بررسی کنید و مطمئن شوید که عیب به طور کامل برطرف شده است.
بازبینی و تعمیر تجهیزات ایمنی مانند عملکرد دربها، حرکت بین طبقات، شتاب و کاهش سرعت آسانسور و همچنین سرویس دستگاههای اضطراری، از مهمترین بخشهای سرویس آسانسور هستند که انجام بهموقع آنها حوادث را به میزان زیادی کاهش میدهد.
از قطعات خراب استفاده نکنید و در صورت معیوب شدن هر قطعه، سریعاً آن را تعمیر یا جایگزین نمایید.
برای تمیز کردن قطعات و تجهیزات حساس آسانسور از مواد شوینده شیمیایی قوی استفاده نکنید. این مواد ممکن است باعث زنگزدگی یا اختلال در سیستم داخلی آسانسور شوند. برای انتخاب شوینده مناسب، حتماً با یک شرکت سرویس آسانسور مشورت کنید.
اعمال وزن اضافی و بیش از ظرفیت آسانسور، میتواند منجر به حوادث و خطرات امنیتی جدی شود. مقررات مربوط به بار مجاز آسانسور را رعایت کنید.
سرویس آسانسور شامل چیست؟
بازرسی دورهی آسانسور باید در چند گام انجام شود و در هر مرحله، بخشهای مشخصی از نظر درست کار کردن بررسی شوند:
* زمان حرکت بین طبقات
* همسطح بودن کابین با طبقه
* عملکرد درهای آسانسور
* نحوهی شروع به کار و توقف
* بررسی نشانگرِ طبقهی آسانسور
نگهداری از سیستمهای ایمنی و پشتیبانی آسانسور:
* بررسی چراغهای اضطراری و آژیر خطر
* دستگاههای ارتباطی مانند آیفون یا تلفن داخل کابین
وضعیت ظاهری آسانسور:
* تمیزی نمای داخلی و خارجی
* وجود هرگونه آسیب دیدگی در داخل کابین
بهترین روش سرویس آسانسور چیست؟
مراقبت و نگهداری منظم، کلید داشتن آسانسوری بادوام و مطمئن است که به خوبی پاسخگوی نیازهای ساکنان یا کارکنان باشد. بسیار مهم است که آسانسور ساختمان شما همیشه به شکل درست و بدون مشکل فعالیت کند.
سرویس آسانسور شامل چه مواردی میشود؟
معمولاً پس از مدتی استفاده، ممکن است بخشهای مختلف آسانسور دچار مشکل یا فرسودگی شوند. به طور کلی، میتوان راهحل این مشکلات را در دو دسته قرار داد: تعمیر پس از بروز خرابی و نگهداری پیشگیرانه برای جلوگیری از آن.
نحوه سرویس آسانسور بعد از خرابی
در این روش نگهداری آسانسور، کار تعمیر تنها پس از بروز مشکل انجام میشود. فرض اصلی این است که تا زمانی که یک قطعه از کار نیفتاده، نیازی به تعمیر یا تعویض آن نیست و فقط هنگام خرابی، اقدامات لازم صورت میگیرد. البته باید توجه داشت که در این رویکرد، به دلیل وقوع خرابیهای ناگهانی، هم هزینه تعمیرات بیشتر میشود و هم مدت زمان تعمیر طولانیتر خواهد شد.
نحوه سرویس و خدمات پیشگیرانه
در این روش، چون همه بخشهای آسانسور بهطور کامل بررسی میشوند، ایمنی کار بسیار افزایش مییابد. در این رویکرد، قطعات پیش از آنکه خراب شوند و باعث ایجاد خسارت گردند، تعمیر یا جایگزین میشوند؛ به همین خاطر هزینه اضافی برای سرویس و نگهداری ایجاد نمیشود. یکی دیگر از مزایای این روش این است که آسانسور دیگر نیاز به تعمیرات طولانیمدت و کلی پیدا نمیکند. نکته مهمی که هنگام تعمیرات باید به آن دقت کنید، اشکالات تکرارشونده است. اگر مشکلی بارها پیش بیاید، نشان میدهد که مسئله بزرگتری وجود دارد که نیاز به یک تعمیر اساسی دارد. برای مثال، اگر لنت آسانسور زودبهزود نیاز به تعویض داشته باشد، این یک مشکل جدی است. بنابراین، بهترین راه برای نگهداری آسانسور، سرویسکردن آن پیش از وقوع خرابی است.
بیشتر بخوانید: آموزش تعمیر جک پارکینگ + عیب یابی | آموزش تعمیر ۷ مشکل اصلی جک درب پارکینگ
سرویس قسمتهای مختلف آسانسور
مهم نیست که برای نگهداری آسانسور ساختمان خود کدام روش را انتخاب میکنید. برای انجام یک سرویس دورهای مناسب، باید این نکات را به دقت چک کنید:
سرویس قسمت داخل ماشین آسانسور
مطمئن شوید که همه درها به راحتی و بدون گیر کردن باز و بسته میشوند.
سقف، نردهها و دیوارها را از نظر هرگونه نشانهای از آسیب یا فرسودگی بررسی کنید.
تمام لامپهای سوخته، حتی آنهایی که در تابلوهای کنترل هستند، پیدا کرده و عوض کنید.
کارکرد صحیح تلفنهای اضطراری را آزمایش و کنترل کنید.
سرویس قسمت خارجی ماشین آسانسور
تعویض لامپهای از کار افتاده در هر واحد
بررسی وضعیت تابلو برق و تنظیم فاصله دربها
نحوه سرویس اتاق ماشین آسانسور
میزان روغن را چک کنید و مطمئن شوید همه قطعات به خوبی روغنکاری شدهاند.
سیمهای برق را از نظر پارگی، ساییدگی یا مشکل دیگر بررسی نمایید.
از فراهم بودن جای کافی برای کار کردن تکنسینها اطمینان پیدا کنید.
نحوه سرویس قسمت بالایی ماشین آسانسور
مطمئن شوید راه خروج اضطراری به آسانی قابل دسترسی است.
عملکرد ترمزها و قطعات آن را کنترل کنید.
کابلها را از نظر فرسودگی و پارگی بررسی نمایید.
مسیر حرکت بالابر را از نظر آسیب یا ساییدگی کنترل کنید.
نحوه سرویس حفره آسانسور
مطمئن شوید که رفتوآمد به این قسمت به راحتی امکانپذیر است.
از مناسب بودن اندازه و عمق چاله اطمینان حاصل کنید.
قسمت فلزی بدنه دستگاه را چک کنید تا از سالم بودن آن و عدم وجود شکستگی یا مشکل عمده مطمئن شوید.
سرویس آسانسور شامل چیست ؟
بررسی آسانسور در قالب خدمات نگهداری، چندین مرحله دقیق را شامل میشود. این مراحل به گونهای طراحی شدهاند که همه قطعات و اجزای مختلف آسانسور را پوشش دهند. این گامهای اصلی عبارت است از:
داخل کابین
داخل آسانسور را از نظر هرگونه خرابی در دیوارها، سقف و دستگیرهها چک کنید.
لامپهای نشاندهنده طبقات را بررسی کرده و اگر لامپی سوخته بود، آن را عوض کنید.
کارکرد حرکت آسانسور به سمت بالا و پایین را کنترل کنید و در صورت لزوم، آن را تنظیم نمایید.
از روان باز و بسته شدن درب آسانسور اطمینان حاصل کنید.
مطمئن شوید قطعهای که مانع از بسته شدن سریع درب میشود، به درستی عمل میکند و در صورت نیاز، آن را تعمیر کنید.
اگر آسانسور سیستم صوتی یا بلندگو دارد، آن را نیز بررسی و تست کنید.
بیرون کابین
بررسی چراغها و کلیدهای سالن
لطفاً تمام چراغها و کلیدهای برق موجود در سالن را بررسی کنید. اگر چراغی سوخته یا خراب است، آن را با یک چراغ سالم تعویض نمایید.
بررسی دربها و مسیرهای ورودی
پنل و قاب دربها را کنترل کنید و مطمئن شوید هیچ وسیله یا مانع اضافی در مسیر باز و بسته شدن دربها وجود ندارد. مسیرها باید کاملاً باز و قابل استفاده باشند.
تست سیستم اعلام و اطفای حریق
سیستم اعلام حریق و تجهیزات مرتبط با آن را مطابق با استانداردهای مرحله اول، آزمایش و عملکرد صحیح آنها را تأیید کنید.
اتاق ماشین
اطمینان حاصل کنید که داخل اتاقک آسانسور کاملاً تمیز است و هیچ وسیله یا ماده اضافهای در آن وجود ندارد.
قطعات برقی را از نظر داغی غیرعادی یا هرگونه مشکل دیگر بررسی نمایید.
در صورت لزوم، به قطعات متحرک روغن بزنید.
میزان روغن را کنترل کنید.
برد کلیدهای خارجی و صفحه کف کابین را بازبینی کنید.
تست سامانه اعلام و اطفای حریق را انجام دهید.
قسمت بالای ماشین
کارکرد کلیدها و کابین کنترل را چک کنید.
تمام آشغالها و وسایل بیاستفاده را از روی دستگاه پاک کنید.
سیمهای متحرک را از نظر فرسودگی و محل اتصال بررسی نمایید.
درها و قسمتهای مربوط به آن را کنترل کنید.
مسیر حرکت آسانسور را از نظر حفاظت در برابر آتش و هرگونه مشکل ایمنی دیگر آزمایش کنید.
اتاقک آسانسور
مواظب باشید در اتاق موتور آسانسور، هیچ وسیله یا مواد اضافهای که ربطی به کار آسانسور ندارد، انبار نشده باشد.
همه قطعات را از نظر لرزش غیرعادی، چکه کردن یا فرسودگی و زنگزدگی غیرمعمول کنترل کنید.
قطعات برقی را برای پیدا کردن نشانههای خرابی، وارسی کنید.
در صورت لزوم، قطعات متحرک را روغن بزنید.
میزان روغن را چک کنید.
گودال
از کارکرد درست کلید توقف و چراغها اطمینان حاصل کنید.
گودال آسانسور را پاکسازی کرده و علائم احتمالی نشت را بررسی نمایید.
بافرهای فنری را از نظر زنگزدگی، وضعیت قرارگیری و استحکام اتصالات کنترل کنید.
تمام بخشهای در معرض دید مانند غلتکها، ریلهای راهنما و کلیدها را وارسی کنید.
کابل حرکت را از نظر فرسودگی و عدم وجود اشیاء مزاحم بررسی نمایید.
پمپ مخزن را از نظر عملکرد مناسب و تمیزی کنترل کنید.
ابزار کار سرویس کار آسانسور
استفاده از ابزار مناسب برای هر کار، علاوه بر آسانتر کردن آن، نقش مهمی در حفظ ایمنی فرد تعمیرکار دارد. به عنوان مثال، هرگز نباید از یک قطعه لوله برای بلندتر کردن دسته ابزار استفاده کرد. همچنین ابزارهایی که برای کار با تجهیزات برقی به کار میروند، حتماً باید عایقبندی مناسب داشته باشند. به طور کلی، ابزارهای ضروری برای سرویس آسانسور عبارتند از:
چراغ قوه
چراغ قوه پیشانی
آچار تخت (در اندازههای مختلف)
آچار بکس
پیچگوشتی
آچار قفلی
آچار شلاقی
چکش
متر (۳ متری)
آچار آلن (در اندازههای مختلف)
سوهان (در اندازههای مختلف)
کمان اره
همواره به خاطر داشته باشید که انتخاب ابزار صحیح، هم سلامت تعمیرکار را در طول کار تضمین میکند و هم باعث میشود سرویس دورهای دستگاه شما با کیفیت بهتری انجام شود.
بررسی دلایل ایجاد نقص در سیستم آسانسورها
حتی اگر آسانسور با بهترین قطعات و بالاترین کیفیت ساخته شده باشد، باز هم ممکن است دچار مشکل شود و نیاز به بازدید و تعمیر دورهای دارد. برخی از معمولترین دلایل خرابی آسانسورها عبارتند از:
* استفاده بیش از حد ظرفیت مجاز
* نوسانات ناگهانی برق
* قطعی برق
* جابجایی بار با آسانسورهای مخصوص مسافر
* دستکاری سیستم توسط افراد غیرمتخصص
* ضربه زدن یا فشار آوردن به درها
* فرسوده شدن قطعات
* استفاده از مواد و قطعات بیکیفیت
**بازدیدهای سالانه ضروری است:** سرویس و تعمیر دورهای بخش مهمی از نگهداری آسانسور است تا از ایمنی و سلامت آن مطمئن شوید.
**اتاق آسانسور را بهروز نگه دارید:** نگهداری آسانسور فقط به بخشهای فنی و مکانیکی محدود نمیشود. اتاق آسانسور نیز باید بررسی و در صورت لزوم تعمیر شود. بخش مهمی از سرویس، بررسی سیستم خودکار باز و بسته شدن درِ اتاق آسانسور است تا از کارکرد درست آن و وجود نور کافی اطمینان حاصل کنید.
**تمیزی و نظم بخشهای مختلف آسانسور مهم است:** در فرآیند تعمیر و نگهداری باید مشکلات احتمالی مانند موارد زیر بررسی و رفع شوند:
* چراغ چاهک یا نور بالای آسانسور سالم باشد.
* قسمت بالای کابین تمیز باشد.
* در چاهک آسانسور، آب یا آلودگی وجود نداشته باشد.
* از کارکرد صحیح موتور و سیستم حرکتی اطمینان حاصل شود.
* از عملکرد درست سیستم فراخوان آتشنشستی اطمینان حاصل شود.
* چراغهای اضطراری، سلامت کابلها و عدم وجود مانع برای درها بررسی شود.
**خدمات نگهداری منظم و پیوسته انجام دهید:** سرویس بهموقع و منظم آسانسور باعث میشود مشکلات کوچک، قبل از تبدیل شدن به خرابیهای بزرگ و پرهزینه، شناسایی و برطرف شوند.
**نقاط حساس را زود تشخیص دهید:** انجام سرویسهای دورهای به شما کمک میکند قبل از وقوع یک خرابی جدی، از وجود مشکل مطلع شوید. به عنوان مثال، حدود ۷۰٪ از خرابیهای آسانسور به دلیل عملکرد نادرست درهای آن رخ میدهد.
ابزار رونیکس، همراه شما در سرویس آسانسور
برای نگهداری و سرویس دورهای آسانسور، بهتر است با افراد ماهر و باتجربه در این کار مشورت کنید و همکاری داشته باشید. همچنین، پیروی از قوانین منطقهای و رعایت استانداردهای ایمنی، بسیار مهم است. اگر خودتان مهارت فنی دارید و میخواهید کار سرویس را انجام دهید، به مجموعهای از ابزارهای مناسب نیاز خواهید داشت تا کار را به خوبی و با اطمینان پیش ببرید. این ابزارها باید علاوه بر راحتتر کردن کار، ایمنی شما را نیز در حین انجام آن تضمین کنند. رونیکس به عنوان یکی از گستردهترین برندهای بازار ابزار، این فرصت را در اختیار شما قرار میدهد تا با ابزارهای باکیفیت، بهترین نتیجه را بگیرید.
