درخت نشانه سرزندگی و حیات است و از گذشتههای دور تأثیر بزرگی در پیشرفت زندگی انسانها داشته است: از دادن هوای پاک و غذا و جانپناه گرفته تا زیبایی بخشیدن به فضای اطراف. پانزدهمین روز اسفند در تقویم ما ایرانیها، روز درختکاری نام گرفته و شروع هفته منابع طبیعی است. این روز فرصت خوبی است تا اهمیت درختان و منابع طبیعی در زندگیمان را دوباره یادآوری کنیم.
به همین مناسبت، نهالی در زمین میکاریم که نماد شادمانی و فراوانی است. لذت کاشت درخت زمانی کامل میشود که از ابزارهای باغبانی مناسبی استفاده کنیم؛ زیرا انتخاب ابزارهای خوب و بادوام، کار درختکاری را هم سادهتر و هم دلچسبتر میکند. در این نوشته از مجله رونیکس، ضمن بزرگداشت روز درختکاری، مراحل کاشت درخت و ابزارهای لازم برای آن را مرور میکنیم.
رونیکس را بخوانید.
درختکاری فقط کاشت نهال نیست! چه کارهایی میتوانیم انجام دهیم؟
هر ساله هزاران نهال در روز درختکاری کاشته میشود، اما میبینیم که فضای سبز شهرها همچنان در حال کاهش است. اگر همه این نهالها رشد میکردند و سالم میماندند، امروز باید در میان جنگلی از درختان زندگی میکردیم. پس چرا این اتفاق نمیافتد؟ دلیلش این است که درختکاری فقط به معنای کاشتن نهال نیست! برای تبدیل یک نهال کوچک به درختی قوی و پایدار، باید به همان اندازه که به کاشت توجه میکنیم، به مراقبت و نگهداری از آن هم اهمیت دهیم. در ادامه، به برخی از کارهایی که میتوانیم برای این منظور انجام دهیم، میپردازیم.
کاشت دانه
پیش از آن که بذرها را در خاک بکاریم، باید زمین را آماده کنیم. این آمادهسازی شامل شخم زدن و هموار کردن خاک است. عواملی مانند نوع خاک، دمای هوا و میزان رطوبت، تأثیر زیادی در سبز شدن بذرها دارند. همچنین، آبیاری مناسب و دور نگه داشتن گیاه از آفتها، کمک میکند تا در پایان، نهالی جوان و سرحال پرورش دهیم.
کاشت نهال
کاشتن نهال، گامی کلیدی در پرورش درخت به شمار میرود. علاوه بر انتخاب ابزارهای مناسب برای کاشت، باید به وضعیت خاک و عمق گودال نیز دقت کافی داشت. هنگام کاشت نهال، توجه به چند نکته ضروری است:
انتخاب نهال قوی و بدون آفت
تعیین زمان مناسب کاشت با توجه به آب و هوای منطقه
آمادهسازی و نرم کردن خاک پیش از کاشت
کاشتن نهال با استفاده از ابزار مناسب باغبانی و بر پایه روشهای درست و اصولی
تکثیر گلدانها
راههای گوناگونی برای ازدیاد گیاهان آپارتمانی موجود است: مانند ریشهدار کردن قلمه در آب، کاشتن قلمه مستقیم در خاک، یا استفاده از روشهایی مانند جدا کردن پاجوش و گیاهچههای کوچک. در روش قلمهزنی، قسمتی از گیاه اصلی مانند یک تکه ساقه یا ریشه، از گیاه مادر جدا شده و در محیط جدیدی کاشته میشود. پس از آن که این قسمت ریشه داد، به یک گیاه مستقل و جدید تبدیل خواهد شد. چاقوی مخصوص قلمهزنی، از ابزارهای رایج و مفید برای تکثیر گیاهان در خانه به شمار میرود.
مراقبت از درختان قدیمی
حتی وقتی یک نهال کوچک به درخت بزرگی تبدیل میشود، باز هم نیاز به مراقبت دقیق دارد. درختان پیر و کهنسال، در برابر تغییرات محیطی مانند اسیدی شدن خاک، نوسانهای آب و هوا، کمآبی طولانی، آفتها و حشرات آسیبپذیرتر هستند. بهکارگیری روش هرس کردن میتواند به حفظ سلامت این درختان کمک کند. برای نمونه، اگر به طور منظم و با ابزار مناسب مانند قیچی و اره باغبانی، شاخهها و برگهای اضافی آنها را هرس کنیم، عمر درختان افزایش مییابد.

استفاده از کودهای طبیعی و کمپوست باعث تقویت خاک و تأمین مواد غذایی لازم برای درخت میشود. همچنین، سمپاشی درختان میوه در فصل سرما از آسیب قارچها و حشرات جلوگیری میکند. سمپاش، یکی از ابزارهای حیاتی برای مراقبت از درختان کهنسال به شمار میرود.
ابزار باغبانی 4 کاره دوشی بنزینی
مراحل مختلف درختکاری و ابزارهای مورد نیاز
برای لذت بردن از کاشتن درخت، لازم است ابزارهای باغبانی مناسبی داشته باشیم. کاشت درخت در چند گام انجام میشود و برای هر مرحله، وسایل مخصوصی مورد نیاز است. در ادامه، این مراحل و ابزارهای ضروری را با هم مرور میکنیم.
مرحله 1: آمادهسازی خاک و بستر کاشت
خاک خوب و غنی کمک میکند تا درختان و گیاهان بهتر و قویتر رشد کنند. همچنین، باید جای مناسبی برای کاشت نهال آماده کنیم. در ابتدا لازم است با ابزاری مثل بیل، چنگک یا کلنگ، خاک را زیر و رو کنیم تا هوا به خوبی به آن برسد و فضای کافی برای گسترش ریشهها ایجاد شود. پوشیدن دستکش مخصوص باغبانی هنگام کار، از دستهای ما محافظت میکند.
مرحله ۲: کاشت دانه، نهال یا قلمه
برای کاشتن بذر، نهال یا قلمه در زمین، باید چالههایی در خاک ایجاد کنیم. اندازه این چالهها به چیزی که میکاریم بستگی دارد. مثلاً چاله نهال باید عمیقتر از چاله بذر باشد تا ریشههای نهال به خوبی در خاک جای بگیرد. برای کندن چالهها از بیل و بیلچه کمک میگیریم. پس از قرار دادن نهال یا بذر در خاک، با همان ابزار خاک اطراف آن را محکم میکنیم. گاهی برای اینکه نهال در برابر تندبادها مقاوم باشد و نلغزد، از یک چوب یا تکیهگاه به عنوان نگهدارنده استفاده میکنیم. در پایان کار، گیاه تازه کاشته شده را با آبپاش یا شلنگ آبیاری میکنیم تا بهتر در خاک جا بیفتد و رشدش آغاز شود.
مرحله ۳: آبیاری و تقویت گیاهان
پس از کاشت نهال، آبیاری و تقویت آن بسیار مهم است؛ زیرا به استقرار و حفظ گیاه کمک میکند. در همه مراحل کاشت درخت، کیفیت خاک نقش بزرگی در رشد و سلامت گیاه ایفا میکند. به همین خاطر، برای غنیتر کردن خاک باید از کودهای مناسب و ابزار پخش کود استفاده کرد. اگر خاک دارای کلوخههای درشت است و با الک کردن میتوان کیفیت آن را بهبود بخشید، میتوان با کمک یک سرند، تکههای بزرگ و سنگها را از خاک جدا کرد. آبپاش دستی و شلنگ نیز از وسایل لازم برای آبیاری گیاهان محسوب میشوند. باید دقت کنیم که گیاه را بیش از اندازه آبیاری نکنیم؛ زیرا با این کار خاک فشرده میشود و دیگر فضای کافی برای رسیدن اکسیژن یا رشد ریشهها باقی نمیماند.
مرحله ۴: هرس و نگهداری درختان و گیاهان
پس از آن که نهال، بذر یا قلمه به اندازه کافی رشد کرد، نوبت به مراقبت و هرس آن میرسد. حذف شاخهها و برگهای خشک و زائد به حفظ سلامت گیاه کمک میکند، باعث جذب نور بیشتر شده و رشد آن را بهبود میبخشد. برای هرس شاخ و برگ درختان و گیاهان، انواع قیچی مخصوص باغبانی گزینه مناسبی هستند. اگر شاخهها ضخیم و قطور باشند، بهتر است از اره باغبانی استفاده شود. برای بریدن شاخههای بسیار نازک و ظریف نیز میتوان از کاتر کمک گرفت. هنگام هرس درختان و انجام کارهای باغبانی، پوشیدن دستکش ایمنی از دستها محافظت بیشتری میکند.
معرفی قیچی هرس شارژی بدون جاروبک مدل ۸۶۶۰ از رونیکس؛ دستیار متخصص باغبانی شما
مرحله ۵: محافظت از درختان و گیاهان در برابر آفات و بیماریها
برخی از قارچها و حشراتی که از چوب تغذیه میکنند، میتوانند به سلامت درختان آسیب بزنند. به همین خاطر، پاشیدن سموم و محلولهای مخصوص ضد قارچ یا ضد حشره روی درختان، میتواند از بیمار شدن گیاهان و گسترش آفت جلوگیری کند. برای این کار، استفاده از یک سمپاش دستی مناسب است. همچنین، با نصب توری سایه یا سایبان میتوان گیاهان را از تابش زیاد آفتاب محافظت کرد. بهکار بردن این توریهای محافظتی به ویژه در مناطق بسیار آفتابی و گرم، لازم و مفید است. علفهای هرز نیز رشد درختان و گیاهان را با مشکل مواجه میکنند. برای از بین بردن این علفها و خارج کردن ریشههای آنها از خاک، میتوان از چنگک باغبانی کمک گرفت.
چه درخت یا گیاهی بکاریم؟ بهترین انتخابها برای روز درختکاری
انتخاب نوع درخت برای کاشت، به آبوهوا و جنس خاک منطقه شما ارتباط مستقیم دارد. به طور نمونه، درختان میوهای مانند گیلاس و زردآلو در مناطقی با آبوهوای گرم و خشک، رشد مناسبی دارند. همچنین گونههایی مانند چنار و زبانگنجشک گزینههای ایدهآلی برای فضای سبز شهری و زیباسازی محیط هستند. در ادامه، مناسبترین گزینهها برای کاشت در روز درختکاری را مرور میکنیم.
بیشتر بخوانید: به بهانه سیزده به در؛ معرفی ۱۰ مورد از بهترین و زیباترین مناطق طبیعت گردی ایران
درخت برای فضای بزرگ
برای زمینهای بزرگ مانند باغ یا ویلا، کاشت درختان میوهای مثل گردو، بادام، خرمالو و زیتون انتخاب خوبی است. درخت گردو اصالتاً متعلق به مناطق معتدل و نیمهگرمسیری است و در بسیاری از مناطق ایران بهخوبی سازگار میشود. در نواحی جنوبی کشور، درختانی مانند خرما، پسته و سدر شرایط بهتری برای رشد دارند.

درختانی که سریع رشد میکنند، مثل صنوبر، اقاقیا و ارغوان، گزینههای مناسبی برای فضاهای بزرگ و باغها هستند. ارغوان معمولاً در مناطق سرد و معتدل بهتر رشد میکند، در حالی که اقاقیا با آبوهوای خشکتر سازگاری بیشتری دارد. درخت صنوبر نیز تقریباً با هر نوع شرایط آبوهوایی سازگار است و به خوبی رشد میکند.
برای بالکن یا حیاط کوچک
اگر بالکن یا حیاط کوچکی دارید، گزینههای زیادی برای کاشت گیاه وجود دارد. میتوانید دانه یا نهال درختان میوهای مانند نارنج، پرتقال و لیمو را در گلدان بکارید. فقط یادتان باشد به طور منظم به آنها آب بدهید و فضای کافی برای رشدشان در نظر بگیرید.
گوجهفرنگی هم انتخاب خوبی است که میتوان آن را در گلدان کاشت و در بالکن یا گوشهای از حیاط قرار داد. این گیاه به خاک مقوی، نور کافی خورشید و آبیاری منظم نیاز دارد.
سبزیهایی مثل نعنا، جعفری، ریحان، تره و گشنیز هم در باغچه و هم در گلدان به خوبی رشد میکنند.

با فرا رسیدن روزهای بهاری، میتوانیم با کاشت گلهایی مانند بنفشه، مینا یا شمعدانی در گلدانهای مخصوص حیاط یا بالکن، فضایی زیبا و دلنشین برای خود ایجاد کنیم و از دیدن این جلوههای رنگارنگ نهایت لذت را ببریم.
گل و گیاه برای آپارتمان
امروزه بسیاری از ما در آپارتمان زندگی میکنیم؛ با این حال میتوانیم با انتخاب درست گل و گیاه، فضای خانه خود را شاداب و زیبا کنیم. گیاهانی مانند سانسوریا، فیکوس، پتوس، آلوئهورا، گندمی، برگانجیری، دراسنا، کاکتوس، یوکا و زاموفیلیا از جمله گزینههای مناسب برای نگهداری در فضای بسته هستند. علاوه بر انتخاب گیاه مناسب، باید به شیوه مراقبت از آن نیز دقت کنیم. به عنوان نمونه، هنگام آبیاری زاموفیلیا نباید خاک آن را کاملاً خیس و پرآب کنیم. این گیاه در نور متوسط و غیرمستقیم خورشید بهتر رشد میکند. همچنین اگر میخواهید گلدان آن را تعویض کنید، بهترین زمان برای این کار فصل بهار است.
ابزارهای متنوع رونیکس برای باغبانی؛ از کاشت تا نگهداری درختان
رونیکس یک برند شناختهشده و پیشگام در زمینه ساخت ابزار در ایران است. این شرکت انواع مختلفی از ابزارهای باغبانی را میسازد که شامل ابزارهای دستی، برقی، بنزینی و شارژی میشود. شما میتوانید از این محصولات برای کاشتن و مراقبت از درختان و گیاهان خود استفاده کنید.
بهعنوان نمونه، قیچیهای باغبانی رونیکس در مدلهای گوناگونی مانند RH-3121، RH-3122، RH-3106، RH-3107، RH-3104، RH-3105، RH-3115 و RH-3108 تولید میشوند. همچنین مدلهای مختلفی از اره باغبانی، چاقوی باغبانی، آبپاش و سمپاش دستی، تبر، بیل و بیلچه رونیکس در بازار وجود دارند که میتوانید با توجه به نیاز خود آنها را انتخاب کنید.

انواع مختلف ابزارهای برقی باغبانی برند رونیکس در فروشگاهها یافت میشود. به طور نمونه، برای کارهای باغداری و نگهداری از درختان، میتوان از پمپهای آب، پمپهای کفکش و لجنکش ساخت این برند بهره برد. همچنین، مدلهای گوناگون ابزارهای باغبانی شارژی رونیکس مثل اره زنجیری شارژی و قیچی شاخهزن شارژی این شرکت نیز در دسترس هستند تا شما بتوانید برای هرس کردن و مرتبسازی درختان باغ و فضای سبز خود از آنها استفاده نمایید.
رونیکس ابزارهای باغبانی بنزینی را با کیفیت عالی و گزینههای بسیار متنوعی تولید میکند. از جمله مهمترین این محصولات میتوان به اره موتوری، پمپ آب بنزینی، دستگاههای چمنزن و حاشیهزن بنزینی و همچنین موتور برق بنزینی مخصوص باغ و فضای سبز اشاره کرد.
رونیکس، حامی محیط زیست و درختکاری پایدار
رونیکس، نامی پیشرو در بازار ابزار ایران، با مسئولیت و تعهدی که در قبال جامعه احساس میکند، محصولات گوناگون و با کیفیتی میسازد تا نیازهای شما را به خوبی برطرف کند. ابزارهای باغبانی خوب و متنوع رونیکس، همیشه در کنار شما هستند تا در کاشتن درخت و کارهای باغبانی کمکتان کنند. ما در رونیکس، روز درختکاری و هفته منابع طبیعی را ارج مینهیم و مفتخریم که از محیط زیست و کاشت درخت به شکلی پایدار حمایت میکنیم.
علاوه بر کارهایی مانند درختکاری و باغبانی، رفتن به دل طبیعت و اقامت در چادر (کمپینگ) هم از راههای محبوب برای نزدیکتر شدن به محیط زیست است. شناخت و داشتن ابزارهای مناسب برای طبیعتگردی میتواند این تجربه را ایمنتر، آسانتر و خوشایندتر کند؛ از چراغ و سرپناه گرفته تا وسایل مفید برای پختوپز یا شرایط بقا در طبیعت.
سوالات متداول
بهترین زمان برای کاشت نهال چه موقع است؟
به طور کلی، فصل پاییز و اوایل بهار مناسبترین زمان برای این کار محسوب میشوند.
برای آماده کردن خاک به چه وسایلی نیاز داریم؟
میتوانید خاک را با ابزارهایی مثل بیل و کلنگ زیر و رو کنید. اگر زمین بزرگ است، استفاده از ماشینهایی مانند تیلر گزینه بهتری است.
برای هرس کردن درختان چه ابزاری لازم است؟
میتوانید از قیچی مخصوص باغبانی، اره باغبانی، شاخهزن دستی یا شاخهزن موتوری برای هرس شاخهها استفاده کنید.
آیا از ابزار باغبانی میتوان برای گلها و گیاهان آپارتمانی هم استفاده کرد؟
قطعاً بله. وسایلی مانند آبپاش و سمپاش کوچک، بیلچه، چاقوی باغبانی و قیچی مخصوص، برای کاشت و مراقبت از گیاهان داخل خانه نیز کاربرد دارند.
