تعمیر رگلاتور آبگرمکن آسان است!؟ فرض کنید پس از یک روز پرمشغله و خستهکننده، تصمیم میگیرید دوش بگیرید و با یک حمام گرم آرامش پیدا کنید؛ اما ناگهان میبینید که آب گرم نیست! عوامل این مشکل متعدد هستند؛ اما یکی از شایعترین دلایلی که باعث میشود آب گرم نشود، خرابی رگلاتور آبگرمکن است. رگلاتور مسئول کنترل فشار گاز است و هر مشکل در کارکرد آن میتواند روی تمام دستگاه تأثیر بگذارد.اگرچه تعمیر رگلاتور آبگرمکن نیاز به آگاهی و مهارت ویژه دارد و بهتر است این کار را به کارشناسان بسپارید، اما در برخی شرایط ممکن است خودتان هم بتوانید آن را تعمیر یا جایگزین کنید. در این نوشته، اصلیترین دلایل خرابی رگلاتور آبگرمکن را مرور میکنیم و روش تعمیر آن را نیز به شما آموزش میدهیم.رونیکس را بخوانید.
رگلاتور چیست و چطور عمل میکند؟
رگلاتور یک وسیله مکانیکی مهم است که در بیشتر وسایل خانه، مثل آبگرمکنها، کاربرد دارد. کار اصلی آن تنظیم و کنترل فشار گازی است که وارد دستگاه میشود. فشار گاز در کپسولها یا لولهها معمولاً خیلی زیاد است و اگر به درستی کنترل نشود، ممکن است به وسیله آسیب بزند یا حتی باعث حوادث خطرناکی شود. رگلاتور این فشار بالا را کم میکند و به حد ایمن و مناسب میرساند تا از اینگونه مشکلات پیشگیری شود.

اجزای تشکیلدهنده رگلاتور
برای شروع تعمیر رگلاتور آبگرمکن، ابتدا باید دلیل مشکل را پیدا کنید. برای این کار لازم است اجزای مختلف آن را بشناسید. در ادامه میبینیم که یک رگلاتور از چه بخشهایی تشکیل شده و هر بخش چه کاری انجام میدهد.
**بدنه:** معمولاً بدنه رگلاتور از جنس برنج یا استیل ساخته میشود. انتخاب این مواد به ویژگیهای شیمیایی گازی که استفاده میشود بستگی دارد. اگر گاز خاصیت خورندگی بالایی دارد، بهتر است از بدنه استیل استفاده شود.
**دسته تنظیم:** این دسته به شما کمک میکند تا فشار گاز خروجی را به دقت تنظیم کنید. با چرخاندن آن میتوانید فشار را به اندازه دلخواه خود برسانید.
**دیافراگم:** این قطعه معمولاً از جنس پلاستیک یا فلز انعطافپذیر ساخته شده است. وقتی فشار گاز از حد مجاز بیشتر شود، دیافراگم واکنش نشان میدهد و مانند یک مانع کنترلکننده عمل میکند تا فشار در محدوده ایمن باقی بماند.
**فنر:** فنر بین دسته تنظیم و دیافراگم قرار دارد و به کنترل دقیقتر فشار گاز کمک میکند.
**شیر (ولو):** این بخش نقش کلیدی در تنظیم فشار دارد. با تغییر موقعیت دیافراگم و شیر میتوانید فشار گاز خروجی را به طور دقیق تنظیم کنید.

انواع رگلاتور در آبگرمکنها را بشناسید
برای تعمیر تنظیمکننده آبگرمکن، ابتدا باید به نوع آن دقت کنید. آبگرمکنها معمولاً دو نوع تنظیمکننده دارند که دمای آب گرم و فشار آن را در حد مناسب حفظ میکنند. هر یک از این تنظیمکنندهها کار مشخصی انجام میدهند و اگر خراب شوند، میتوانند کارکرد کل دستگاه را با مشکل مواجه کنند.
**تنظیمکننده گاز**
کار تنظیمکننده گاز، کنترل مقدار گازی است که به مشعل میرسد. این قطعه با توجه به فشار آب، اندازه شعله را تغییر میدهد و گرمای لازم برای رسیدن آب به دمای مورد نظر را ایجاد میکند. اگر تنظیمکننده گاز خراب شود، آبگرمکن روشن نمیشود و گرمایی تولید نمیکند. طبیعی است که این مشکل در روزهای سرد سال میتواند دردسرساز باشد.
**تنظیمکننده آب**
تنظیمکننده آب در آبگرمکن، نقش مهمی در کنترل فشار آب خروجی دارد. این قطعه از بخشهای مختلفی تشکیل شده است که شامل بدنه، قاب برنجی، شیپوره، شیر روشنکردن آهسته، مجموعه ساقه سوپاپ، قسمت مغزی آببندی، شیر تنظیم دما، مجموعه دیافراگم و میله سوپاپ آب میشود. همه این اجزا با هم کار میکنند تا فشار آب گرم خروجی در حد مناسب باقی بماند. هر مشکلی در کارکرد هر یک از این بخشها میتواند باعث اختلال در تأمین آب گرم شود.

رایجترین علت خرابی رگلاتور آبگرمکن
اولین قدم برای تعمیر آبگرمکن، بررسی و پیدا کردن مشکل رگلاتور آن است. در جدول زیر، معمولترین اشکالاتی که برای رگلاتور آبگرمکن پیش میآید و دلیل ایجاد آنها آورده شده است. اگر دلیل این مشکلات و روش رفع آنها را بدانید، به راحتی میتوانید رگلاتور دستگاه خود را درست کنید.
| مشکلات و علتهای رایج خرابی رگلاتور آبگرمکن | ||
| مشکل | علت | راهحل |
| نوسانات دمای آب | عدم تنظیم صحیح فشار آب ورودی | تمیزکردن یا تعویض رگلاتور |
| نشتی آب | فرسودگی یا آسیبدیدگی دیافراگم یا واشر | تعویض دیافراگم یا واشر |
| خاموششدن آبگرمکن | خرابی کامل رگلاتور | تعویض رگلاتور |
| صدای بلند | انباشته شدن رسوبات یا جرم در رگلاتور | تمیزکردن رگلاتور |
| عدم کارکرد صحیح شیر تخلیه | خرابی شیر تخلیه | تمیزکردن یا تعویض شیر تخلیه |
مراحل تعمیر رگلاتور آبگرمکن
تعمیر رگلاتور آبگرمکن کاری تخصصی و نیازمند مهارت است. اگر قبلاً با ابزارهای لولهکشی و تأسیسات کار کردهاید، شاید بتوانید این کار را خودتان انجام دهید. اما اگر در این زمینه تجربهای ندارید، بهتر است تعمیر را به یک تعمیرکار با تجربه واگذار کنید. گاهی اوقات رگلاتور قابل تعمیر نیست و باید تعویض شود. بنابراین قبل از هر کاری، با یک متخصص مشورت کنید و خودتان دست به کار نشوید.
تعمیر رگلاتور آبگرمکن مخزنی (ایستاده)
آبگرمکنهای ایستاده از نظر اندازه، بزرگتر از مدلهای دیواری هستند و برای نصب در آپارتمانهای کوچک پیشنهاد نمیشوند. همچنین خوب است بدانید که آبگرمکن ایستاده در واقع همان نوع مخزندار است. فرق اصلی آن با نوع دیواری در داشتن یک مخزن ذخیره آب است. به خاطر وجود این مخزن، معمولاً کاهش فشار آب کمتری در این مدل رخ میدهد. اگر قصد دارید رگلاتور آبگرمکن مخزنی یا ایستاده خود را تعمیر یا تعویض کنید، میتوانید این مراحل را گام به گام انجام دهید. همچنین اگر تصمیم به تعویض رگلاتور دارید، پس از جدا کردن رگلاتور قدیمی، قطعه جدید را نصب کنید.
ابتدا شیر آب ورودی به دستگاه را کاملاً ببندید.
سپس مهره برنجی که به ورودی آب سرد رگلاتور وصل است را باز کرده و لوله مسی را از آن جدا نمایید.
بعد از آن، پیچهای نگهدارنده رگلاتور را باز کنید و رگلاتور را از جای خود خارج کنید.
درپوش روی ساقه سوپاپ را باز نمایید.
پوشش رگلاتور را از بدنه اصلی جدا کنید تا شیر احتراق قابل دسترسی باشد.
قسمت بالایی مغزی را بردارید و اورینگ سیلیکونی داخل آن را نیز خارج کنید.
اگر داخل رگلاتور رسوب یا آلودگی وجود دارد، آن را به طور کامل تمیز کنید.

تعمیر رگلاتور آبگرمکن دیواری
آبگرمکن دیواری ابعاد کمی دارد و روی دیوار سوار میشود. این مدل آبگرمکن، منبع ذخیره آب ندارد و لوله آب سرد مستقیماً به آن متصل میشود. همین نداشتن مخزن گاهی ممکن است باعث کم شدن فشار آب شود. برای تعمیر رگلاتور آبگرمکن دیواری، این مراحل را به ترتیب انجام دهید:
دستگاه را خاموش کرده و از پریز برق بکشید.
شیر ورودی آب سرد را ببندید.
آب باقیمانده داخل رگلاتور را تخلیه کنید.
رگلاتور را از بدنه آبگرمکن جدا نمایید.
قطعههای درون رگلاتور را چک کنید.
رگلاتور را تمیز کنید.
قطعات رگلاتور را دوباره سر هم کنید.
رگلاتور را روی آبگرمکن نصب نمایید.
شیر آب سرد را باز کنید.
مطمئن شوید که رگلاتور نشتی ندارد.
آبگرمکن را روشن کنید.
تعویض رگلاتور آبگرمکن: دیواری و مخزنی
آبگرمکنها عموماً در دو مدل دیواری و مخزنی عرضه میشوند. با وجود تفاوت در ساختار و شیوه کار، روش تعویض رگلاتور در هر دو نوع تقریباً مشابه است. میخواهید گامهای نصب این قطعه مهم را با هم مرور کنیم؟
**گام اول: قطع کردن آب**
در ابتدا شیر اصلی آب را کاملاً ببندید تا ورودی آب به آبگرمکن قطع شود.
**گام دوم: دسترسی به رگلاتور**
مهره برنجی که ورودی آب سرد را تنظیم میکند، پیدا کرده و آن را باز کنید.
**گام سوم: باز کردن لوله مسی**
لوله مسی که مربوط به ورودی یا خروجی آب است را تشخیص داده و باز نمایید.
**گام چهارم: شل کردن پیچها**
دو پیچ نزدیک به رگلاتور را شل کرده و سپس به طور کامل خارج کنید.
**گام پنجم: تعویض اورینگ**
اورینگ قدیمی را با یک اورینگ نو عوض کنید تا از چکه کردن آب جلوگیری شود.
**گام ششم: تنظیم دمای آب**
پیچ تنظیم دما را باز کرده و با کمک پیچگوشتی، شیپوره را درآورید.
**گام هفتم: باز کردن ساقه سوپاپ**
ساقه سوپاپ را با استفاده از آچار فرانسه باز کنید.

مرحله هشتم: باز کردن قاب روی رگلاتور
پیچهایی که در پشت قاب فلزی قرار دارند را باز کنید. سپس قاب را از بدنه رگلاتور جدا نمایید.
مرحله نهم: آزاد کردن دیافراگم و خارج کردن شیر
دیافراگم را شل کنید تا آزاد شود. پس از آن، میتوانید شیر مربوط به بخش احتراق را از جای خود بردارید.
مرحله دهم: بازرسی و پاکسازی
قسمت بالایی مغزی آبگرمکن را جدا کنید. داخل محفظه را به دقت نگاه کنید و ببینید آیا رسوب یا مواد اضافی وجود دارد یا خیر. در صورت مشاهده رسوب، آن را کاملاً تمیز کنید.
مرحله یازدهم: جایگزینی رگلاتور جدید
در صورتی که نیاز به تعویض رگلاتور بود، قطعه جدید را نصب کنید. پس از اطمینان از رعایت تمام موارد ایمنی، قطعات آبگرمکن را به ترتیب سر هم کرده و در جای خود قرار دهید.

سخن آخر
ترموستات آبگرمکن، نقش کلیدی در کارکرد درست و بیخطر این دستگاه ایفا میکند. با آگاهی از نشانههای خرابی و مراقبت به موقع، میتوانید از بروز بسیاری از مشکلات جلوگیری کنید. اگرچه در این مطلب، راههای تعمیر و جایگزینی این قطعه بیان شد، اما به خاطر داشته باشید که کار با دستگاهها و لولهکشی گازی، نیاز به دانش و تجربه فنی دارد. اگر از توانایی خود برای انجام این کار اطمینان ندارید، حتماً از یک فرد ماهر کمک بخواهید. سلامت شما و عزیزانتان، بسیار ارزشمندتر از کم کردن هزینههاست.
سوالات متداول:
چطور بفهمیم ترموستات آبگرمکن خراب شده است؟
اگر دمای آب کم شده یا مدام تغییر میکند، اگر شعله آبگرمکن روشن نمیشود، اگر دستگاه ناگهان خاموش میشود یا اگر از آن صداهای غیرعادی میشنوید، ممکن است نشانه خرابی ترموستات باشد.
آیا میشود ترموستات آبگرمکن را خودمان تعمیر کنیم؟
اگر اطلاعات کافی درباره اجزای آبگرمکن دارید، شاید بتوانید مشکلات کوچک را برطرف کنید. اما برای تعمیرات اساسی یا تعویض قطعات، حتماً از یک تعمیرکار حرفهای کمک بگیرید.
چه چیزهایی باعث خراب شدن ترموستات آبگرمکن میشوند؟
عواملی مثل جمع شدن جرم و رسوب، بدی کیفیت آب، استفاده زیاد و طولانی مدت، فشار بیش از حد آب یا گاز، و تنظیمات نادرست میتوانند ترموستات را خراب کنند.
چطور عمر ترموستات آبگرمکن را بیشتر کنیم؟
با نصب فیلترهای مناسب برای آب و گاز، انجام سرویس دورهای منظم برای دستگاه، و تنظیم درست فشار آب و گاز میتوانید به طول عمر ترموستات کمک کنید.
آیا ترموستات آبگرمکن را میشود تعمیر کرد یا حتماً باید عوض شود؟
در بسیاری از مواقع اگر مشکل کوچک باشد، ترموستات قابل تعمیر است. اما اگر خرابی شدید باشد یا قطعه کاملاً فرسوده شده، باید آن را تعویض کنید.
هزینه تعمیر یا تعویض ترموستات آبگرمکن چقدر است؟
این هزینه به نوع آبگرمکن، مدل ترموستات و میزان خرابی بستگی دارد. معمولاً تعمیر کردن ارزانتر از تعویض کامل قطعه تمام میشود.
آیا تعمیر ترموستات آبگرمکن کار خطرناکی است؟
بله، اگر تعمیر ترموستات مرتبط با گاز یا آب به شکل درست انجام نشود، ممکن است باعث نشت گاز، آتشسوزی یا آسیب دیدن کامل دستگاه شود. بنابراین همیشه پیشنهاد میشود این کار را به افراد ماهر و باتجربه بسپارید.
