گاهی اوقات لامپهای LED روشنایی کمتری دارند یا از کار میافتند؛ اما جای نگرانی نیست، چون با چند وسیله ساده و کمی حوصله میتوانید خودتان آنها را درست کنید. در این نوشته، اول نگاهی به اجزاء و قطعات درون یک لامپ LED میاندازیم و بعد، راههای تعمیر آن را به ترتیب و با جزئیات کامل برای شما بیان میکنیم. رونیکس را بخوانید.
شناخت ساختار لامپ ال ای دی و قطعات داخلی آن
قبل از شروع آموزش تعمیر لامپهای الایدی، بهتر است ابتدا بفهمیم الایدی چیست. الایدی در واقع مخفف عبارت انگلیسی “دیود نورافشان” است. این قطعه یک جزء الکترونیکی است که وقتی جریان برق از آن عبور میکند، روشن میشود و نور تولید میکند. لامپهای الایدی برق کمتری مصرف میکنند و در مقایسه با لامپهای معمولی قدیمی، مدت زمان بسیار بیشتری کار میکنند. بخشهای اصلی تشکیلدهنده یک لامپ الایدی عبارتند از:
تراشههای الایدی: اینها قسمتهای اصلی نوردهنده لامپ هستند.
درایور: یک مدار الکترونیکی که برق شهر را به ولتاژ و جریان مناسب برای روشن کردن الایدیها تبدیل میکند.
خازن و مقاومت: این قطعات جریان برق را ثابت نگه میدارند و از مدار در برابر تغییرات ناگهانی ولتاژ محافظت میکنند.
برد مدار: صفحهای است که تمام قطعات الکترونیکی بر روی آن سوار میشوند.
رادیاتور خنککننده: این بخش فلزی، گرمای تولیدشده توسط تراشهها را دفع میکند و باعث میشود لامپ مدت بیشتری کار کند.
پخشکننده نور: پوششی از جنس پلاستیک یا شیشه که نور تند لامپ را پخش و ملایم میکند.
آموزش تعمیر چرخ گوشت: آموزش مرحلهبهمرحله تعمیر + نکات کلیدی
چه زمانی لامپ ال ای دی ارزش تعمیر ندارد؟
گاهی اوقات، وقتی میخواهیم یک لامپ الایدی را تعمیر کنیم، متوجه میشویم زمان و پولی که برای تعمیر آن صرف میکنیم، حتی از قیمت خود لامپ هم بیشتر است. در چنین مواقعی، خرید یک لامپ جدید و تعویض آن، هم مقرون به صرفهتر است و هم انتخاب عاقلانهتری به نظر میرسد. بهتر است نگاهی به جدول زیر داشته باشیم:
| شرایط | دلیل عدم تعمیر |
|---|---|
| سوختن یا آسیب جدی به چیپهای LED | جایگزینی چیپها کار سخت و پرهزینهای است. |
| آسیب فیزیکی به بدنه، دیفیوزر یا پایه | قطعه بهسختی قابل ترمیم است. |
| سوختن کامل درایور | خرید درایور جدید معمولاً بهصرفه نیست. |
| خسارت حرارتی شدید (ذوبشدگی یا تغییر رنگ) | لامپ ایمنی و کارایی خود را از دست میدهد. |
| پایینبودن قیمت لامپ نسبت به هزینه تعمیر | گاهی تعویض لامپ اقتصادیتر از تعمیر است. |
رایجترین دلایل خرابی لامپ ال ای دی
گاهی لامپهای LED ممکن است به دلایل گوناگونی از کار بیفتند و نیاز به تعمیر پیدا کنند. آگاهی از این دلایل میتواند به شما کمک کند تا عمر لامپ را طولانیتر کرده و عملکرد بهتری از آن دریافت کنید. در اینجا به مهمترین عواملی که باعث خرابی لامپهای LED میشوند، میپردازیم:
1.سوختن LEDها یا کمنورشدن آنها
نور لامپهای الای دی به تدریج کم میشود و در نهایت از کار میافتد. اگر در ساخت این لامپها از مواد نامرغوب استفاده شده باشد، زودتر خراب میشوند. در چنین شرایطی باید لامپهای خراب را با نمونههای سالم جایگزین کنید.
2.خرابی درایور و منبع تغذیه:
مدار درایور لامپ، مسئول رساندن جریان الکتریکی مناسب به دیودهای نوری (LED) است. در صورت خرابی این مدار، جریان لازم به LEDها نخواهد رسید و در نتیجه لامپ روشن نخواهد شد. حتی اگر لامپ روشن شود، نور آن ثابت نبوده و دچار نوسان و سوسو زدن میشود.
3.مشکل در اتصالات و لحیمکاری:
اتصالهای نادرست و نقاط اتصال ضعیف، باعث قطع برق و در نتیجه خاموش شدن چراغ میشوند. همچنین، ضربههای فیزیکی میتوانند باعث شوند این اتصالات زودتر از بین بروند.
4.افزایش دما و آسیبدیدن قطعات:
گرمای بیش از حد باعث میشود طول عمر لامپهای الایدی کم شود و به اجزای درونی آن صدمه بزند. اگر هوا به خوبی جریان نداشته باشد یا لامپ در جای گرمی قرار بگیرد، این مشکل بدتر هم میشود. برای جلوگیری از آسیب دیدن لامپ، بهتر است از قطعهی خنککننده مناسب (هیتسینک) استفاده کنید و لامپ را در دمایی که سازنده پیشنهاد داده است، روشن نگه دارید.
5.روشهای عیبیابی لامپ ال ای دی در خانه:
رفتن سراغ مشکلیابی لامپهای LED در خانه، کار پیچیدهای نیست. با کمی توجه و با کمک ابزارهای سادهای که معمولاً در خانه دارید، میتوانید خیلی از مشکلات معمول این لامپها را پیدا کرده و درست کنید. فقط کافی است مراحل آسانی را که در ادامه میآید، دنبال کنید.
6.تست سلامت LEDها:
برای این کار لازم است نور و رنگ لامپ را چک کنیم تا بفهمیم LEDها درست کار میکنند یا نه. اگر قسمتهایی تاریک دیدید یا نور لامپ یکدست نبود، احتمال دارد LEDها مشکل پیدا کرده باشند.
7.بررسی و تعویض خازن یا مقاومت معیوب:
در بیشتر موارد، خرابی یک خازن یا مقاومت باعث ایجاد اشکال در مدار الکتریکی میشود. با تعویض قطعهای که مشکل دارد، میتوان عملکرد لامپ را دوباره به حالت عادی و درست خود بازگرداند.
8.تشخیص خرابی درایور:
درایور وظیفه دارد جریان برق را به صورت پایدار و ثابت به لامپ برساند. اگر این قطعه خراب شود، ممکن است لامپ روشن نشود یا به صورت مداوم چشمک بزند. بنابراین، وقتی میخواهید یک لامپ الایدی را تعمیر کنید، با یک بررسی ساده و اندازهگیری ولتاژ خروجی درایور، میتوانید متوجه شوید که مشکل از این قطعه است یا خیر.
صفر تا ۱۰۰ مقایسه ابزار برقی با ابزار شارژی | کدام مدل برای کار شما مناسبتر است؟
ابزارهای مورد نیاز تعمیر لامپ LED
استفاده از وسایل درست هنگام تعمیر لامپ الای دی در منزل، باعث میشود کار راحتتر پیش برود. این وسایل به شما کمک میکنند تا عیبهای الکتریکی و فنی لامپ را به خوبی بررسی کرده و درست کنید. در این قسمت، ابزارهای لازم برای تعمیر لامپ LED را به شما معرفی میکنیم.
مولتیمتر:
مولتیمتر وسیلهای است که برای سنجش ولتاژ، شدت جریان و مقدار مقاومت قطعات الکتریکی به کار میرود. با کمک این دستگاه میتوان از سالم بودن قطعاتی مانند خازن، مقاومت و همچنین مدار درایور لامپهای LED اطمینان حاصل کرد. اگر میخواهید روش استفاده از مولتیمتر را به طور کامل یاد بگیرید، مطالعه مقاله «آموزش کار با مولتیمتر برای تعمیر ابزارآلات برقی» به شما پیشنهاد میشود.
هویه و سیم لحیم:
برای تعمیر اتصالات خراب یا عوض کردن قطعات ریز روی بردهای الایدی، استفاده از هویه یک کار ضروری است. با کمک هویه میتوان دوباره سیمهای سوخته یا قطع شده را به هم متصل کرد. همچنین برای وصل کردن قطعات و درست کردن مدارها به سیم لحیم نیاز داریم. یک پایه نگهدارنده هم به ما کمک میکند تا برد موقع کار، ثابت و بدون حرکت بماند. در ادامه، انواع هویههای برقی رونیکس را بررسی میکنیم.
پیچگوشتی:
برای باز کردن قاب و برد لامپهای LED، باید از پیچگوشتی با اندازه مناسب استفاده کنید. انتخاب اندازه صحیح پیچگوشتی کمک میکند تا به پیچها و بدنه لامپ آسیبی وارد نشود.
.h_iframe-aparat_embed_frame{position:relative;}.h_iframe-aparat_embed_frame .ratio{display:block;width:100%;height:auto;}.h_iframe-aparat_embed_frame iframe{position:absolute;top:0;left:0;width:100%;height:100%;}
ذرهبین یا لوپ:
برای بررسی ریز و دقیق مسیرها و بخشهای بسیار کوچک روی برد، از ذرهبین کمک میگیرند. این وسیله باعث میشود شکستگیها، آثار سوختگی یا قطعات خراب، آسانتر دیده شوند.
انبر و پنس:
از انبرک برای قرار دادن یا برداشتن قطعات کوچک روی برد الکترونیکی استفاده میکنند.
آموزش گامبهگام تعمیر لامپ ال ای دی
تعمیر لامپهای LED کار سختی نیست، فقط باید با دقت و به ترتیب پیش بروید. اگر مراحل ساده آن را به درستی انجام دهید، میتوانید بیشتر مشکلات معمول این لامپها را خودتان در خانه حل کنید.
1.باز کردن بدنه لامپ بدون آسیب:
برای باز کردن حباب لامپ، اول پیچها و قسمتهایی که قفل شدهاند را با دقت نگاه میکنیم. اگر از وسیله مناسب استفاده کنیم، از ترک برداشتن یا شکستن بدنه لامپ جلوگیری میشود.
2.تعویض LED یا ماژول سوخته:
اگر یکی از چراغهای الایدی یا ماژولها از کار بیفتد، باید قطعهای مشابه را جایگزین آن کنید. به همین خاطر، پیش از نصب، بررسی اتصالات و آزمایش سلامت قطعه جدید بسیار مهم است. ده ابزار ضروری برای تعمیر تلویزیون به همراه فهرست مهمترین تجهیزات مورد نیاز.
3.تعمیر یا تعویض درایور:
مشکل در درایور میتواند سبب شود که لامپ بهطور مداوم چشمک بزند یا حتی کاملاً خاموش شود. در قدم اول باید ولتاژی که از درایور خارج میشود را آزمایش کنیم. اگر مشکل از درایور بود، میتوان آن را تعمیر کرد یا یک درایور سالم به جای آن نصب نمود. اما باید به این موضوع توجه داشت که معمولاً خرید یک درایور جدید به صرفه نیست. بنابراین اگر با چنین مشکلی روبرو شدید، بهتر است لامپ الایدی را تعویض کنید.
4.لحیمکاری مجدد اتصالات:
اتصالاتی که شل شدهاند یا دچار سوختگی شدهاند، باید دوباره با قلع به هم متصل شوند تا جریان برق به شکل صحیحی از آنها بگذرد. انجام یک اتصال تمیز و دقیق با قلع، باعث میشود لامپهای الایدی مدت زمان بیشتری کار کنند و مشکل روشن نشدن آنها نیز حل شود.
وسایل اندازهگیری از ابزارهای پراستفاده در کارهای نجاری، برقکاری و ساختوساز به شمار میروند.
برای درک عمیقتر این موضوع، مطلب چطور ماساژور به کاهش استرس و بهتر شدن حال روان کمک میکند؟ را بخوانید.
نکات مهم برای افزایش عمر لامپ ال ای دی بعد از تعمیر
پس از تعمیر لامپهای LED، رعایت چند راهکار ساده میتواند مدت زمان استفاده از آنها را به شکل چشمگیری بیشتر کند. نگهداری مناسب و کاربرد صحیح، از بروز مشکلات نا به هنگام جلوگیری مینماید. در ادامه، چند توصیه کلیدی برای افزایش دوام لامپ الایدی پس از تعمیر ارائه میشود:
تغییرات ناگهانی ولتاژ برق میتواند به لامپ الایدی آسیب جدی برساند. استفاده از محافظ برق مناسب در تابلو برق، از لامپهای LED در برابر این نوسانات محافظت میکند.
قرار دادن لامپ در جایی خشک و دارای جریان هوا، باعث میشود گرمای زیاد و نم به عملکرد آن لطمه نزند.
نصب لامپ در مکانهای پر از گرد و خاک، باعث میشود زودتر از کار بیفتد.
خاموش و روشن کردن پیاپی لامپ، با ایجاد فشار گرمایی روی قطعات، عمر مفید LED را کوتاه میکند.
اگر درایور لامپ تعویض شده است، حتماً باید از قطعهای با کیفیت و دارای مشخصات فنی هماهنگ استفاده نمود.
در این مقاله از مجله رونیکس، روش تعمیر لامپ الایدی به شکلی گام به گام و ساده آموزش داده شد. امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید واقع شده باشد. اگر پرسش یا نظری دارید، میتوانید از طریق بخش دیدگاهها با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
چرا لامپ LED چشمک میزند؟
چشمک زدن معمولاً به خاطر تغییرات کوچک در جریان برق یا اشکال در مدار داخلی لامپ (درایور) پیش میآید. در بعضی موارد، سیمهای شل یا قطعات معیوب هم میتوانند باعث این اتفاق شوند.
آیا استفاده از دیمر برای لامپهای LED مشکل ایجاد میکند؟
بله، اگر لامپ LED شما با دیمر هماهنگ نباشد، ممکن است نور آن ثابت نباشد یا شروع به چشمک زدن کند. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است از لامپهای LEDی استفاده کنید که مخصوص کار با دیمر ساخته شدهاند.
چرا لامپ LED کمنور میشود؟
کمنور شدن لامپ اغلب به دلیل ضعیف شدن خازن یا مدار درایور آن است. گرمای زیاد هم میتواند باعث این مشکل شود. علاوه بر این، اگر گرد و غبار روی صفحه LED بنشیند، ممکن است نور آن کمتر به نظر برسد.