پاساژ در موسیقی به قطعهای گفته میشود که گاهی به تنهایی و مستقل اجرا میشود و گاهی بخشی از یک اثر بزرگتر است. معنای واژهی پاساژ در فرهنگ لغت، گذر یا راه عبور است. در ادامه با ما همراه باشید تا در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، بیشتر با کاربرد پاساژ در موسیقی آشنا شوید.
مفهوم پاساژ در موسیقی
در آموزش موسیقی، پاساژ (بدون در نظر گرفتن مفهوم دیگرش) به بخشی از یک قطعه موسیقی گفته میشود که مانند یک پل، دو قسمت مهم آهنگ را به هم وصل میکند.
گاهی اوقات هم این واژه به بخشهایی از قطعه اشاره دارد که بیشتر برای نمایش مهارت و چابکی نوازنده است تا بیان ایده یا خلاقیت موسیقایی.
مثلاً اجرای یک سری نت پشت سرهم مانند گام یا آرپژ در یک قطعه را میتوان پاساژ نامید. در واقع پاساژ، دو بخش اصلی موسیقی را با حرکتی پیوسته و ردیفی از نتها به هم متصل میکند.
معنای دیگر پاساژ در دانش هارمونی، مفهوم و درک است. در این معنا، نت پاساژ، حرکتِ پرشی را به حرکتی آرام و قدمبهقدم تبدیل میکند.
گاهی پاساژها حالت نمایشی و تکنیکی پیدا میکنند که نوازنده از آن برای نشان دادن تسلط خود استفاده میکند.
در موسیقی ردیف، از گذرها یا پاساژها معمولاً برای برقراری ارتباط بین دو جمله یا دو بخش مجزا استفاده میشود.
به گفته یکی از موسیقیدانان بزرگ، پاساژها برای موسیقی پاپ مانند سقف برای یک خانه هستند.
در واقع، پاساژ تغییری است که در بخش ریتم (درام) یا ملودیهای یک قطعه ایجاد میشود تا فضای آهنگ را از یکنواختی خارج کند.
اصولا پاساژ ها به دو گونه هستند:
۱ – پاساژ ریتمی: این بخش طوری طراحی میشود که کمی ریتم اصلی قطعه (مخصوصاً درامها) را تغییر دهد. این نوع، رایجترین گونه پاساژ است.
۲ – پاساژ ملودیک: این پاساژ به شکلی ساخته میشود که ریتم یا هارمونی نتهای آکورد یا همراهی قطعه را دگرگون کند.