سنتور سازی است که به مرور زمان، چه هنگامی که از آن استفاده میکنید و چه وقتی در گوشهای قرار دارد، گرد و خاک روی آن جمع میشود. این گرد و خاک اگر مرتب پاک نشود، هم باعث کثیفی ساز میشود و هم روی کوک و صدای آن تأثیر منفی میگذارد. به همین دلیل بهتر است حداقل هر هفته یک بار سنتور خود را تمیز کنید.
برای تمیز کردن این ساز باید دقت کنید و روش درست آن را بدانید، زیرا اگر به درستی انجام نشود، ممکن است به سنتور آسیب برسانید. در ادامه، یک راهنمای ساده و پنج مرحلهای برای تمیز کردن سنتور آورده شده است. همچنین اگر میخواهید اطلاعات بیشتری درباره نگهداری از سنتور به دست آورید، میتوانید به وبلاگ ندابلاگ مراجعه کنید.
وسایل موردنیاز برای تمیز کردن سنتور
وسایل مورد نیاز:
یک چوب بافندگی، خطکش یا یک تکه سیم
یک تکه پارچه نمدی یا پارچه میکروفایبر
پر شترمرغ یا یک قلمو
روغن زیتون
سشوار یا دستگاه خشککن (در صورت تمایل)
مراحل گام به گام تمیز کردن سنتور
۱. انتخاب دستمال مناسب
برای شروع، یک دستمال از جنس نمد یا میکروفایبر تهیه کنید. این نوع دستمالها به خوبی گرد و خاک را به خود جذب میکنند. اندازهی دستمال باید حداقل به پهنای ساز باشد. ضخامت دستمال هم مهم است؛ اگر خیلی کلفت باشد، تمیز کردن قسمت سمت راست سنتور، یعنی زیر سیمهای زردرنگ پشت خرک، سخت خواهد شد. یادتان باشد که هیچ وقت دستمال را خیس نکنید، چون رطوبت باعث زنگزدن سیمها میشود.
۲. رد کردن پارچه از زیر سیمها
یک میله نازک مثل خطکش یا یک تکه سیم بردارید و پارچه را از لای سیمهای سنتور رد کنید. بعد، دو سر پارچه را با دست بگیرید و آن را به آرامی روی صفحه ساز به سمت چپ و راست حرکت دهید. این روش ساده کمک میکند تا گرد و غبار روی سنتور را به خوبی پاک کنید.
۳. استفاده از دستگاه بلوور یا سشوار (اختیاری)
مرحله سوم برای تمیز کردن سنتور، یک روش جایگزین و اختیاری است. بعضی از افراد به جای استفاده از دستمال و میله مخصوص، از سشوار یا دستگاه باد برای پاک کردن گرد و غبار ساز استفاده میکنند. اما این روش معمولاً توصیه نمیشود، چون ممکن است فشار هوا باعث به هم خوردن کوک سنتور شود. بنابراین بهتر است به همان روش مرحله دوم بسنده کنید.
۴. تمیز کردن گوشهها
همانطور که گفتیم، پاک کردن گوشههای سنتور و فضاهای بین خرکها با دستمال سخت است. به همین دلیل در این مرحله به یک پر شترمرغ یا یک قلموی باریک احتیاج خواهید داشت. با کمک پر یا قلمو میتوانید تمام زوایای ساز خود را به راحتی تمیز کنید، بدون اینکه نگران خش افتادن روی سطح آن باشید.
۵. جلا دادن سنتور
بعد از این که سنتور را کاملاً تمیز کردید و همه گرد و خاکش را پاک کردید، اگر لازم بود میتوانید کمی به آن جلای ملایمی بدهید.
برای براق کردن سنتور، بهتر است از روغن بیبویی استفاده کنید که به رنگ ساز آسیب نزند؛ مثلاً روغن زیتون گزینه خوبی است.
توجه داشته باشید که این کار را نباید زیاد تکرار کنید و از روغنکاری بیش از اندازه ساز خودداری کنید.
نکاتی کلی برای کاهش آلودگی و آسیب در سنتور
رطوبت هوا برای ساز سنتور بسیار زیانآور است و به مرور زمان به سیمهای آن آسیب میزند. علاوه بر شهرهایی که هوای مرطوبی دارند، حتی استفاده از کولر آبی در منزل هم میتواند باعث افزایش رطوبت شود. برای محافظت از ساز در برابر این رطوبت، بهتر است همیشه یک پارچه نازک روی سنتور بیندازید و آن را داخل جعبهاش قرار دهید.
سنتور را به هیچ وجه نزدیک وسایل گرمایشی مانند بخاری یا شومینه نگذارید، زیرا گرمای زیاد به چوب ساز صدمه وارد میکند.
هرگز هیچ مایعی، حتی آب، روی سطح سنتور نریزید. تنها موادی که میتوانید با احتیاط استفاده کنید، روغنهای مخصوص براق کردن و جلا دادن ساز هستند.