هر سازی باید کوک شود تا صدای خوبی داشته باشد و کالیمبا هم همینطور است. نحوه کوک این ساز به فاصله و طول تیغههای آن بستگی دارد. بنابراین برای کوک کردن کالیمبا باید بتوانید هر تیغه را در جای مناسب خود تنظیم کنید. خوشبختانه این کار پیچیده نیست، اما نیازمند دقت و حوصله است. در ادامه، به طور گام به گام، شما را در کوک کردن این ساز دلنشین همراهی میکنیم. برای مطالعه آموزشهای بیشتر درباره کالیمبا میتوانید به وبلاگ ندابلاگ مراجعه کنید.
چه زمانی لازم است کالیمبا را کوک کنیم؟
بیشتر کالیمباهای امروزی برای چندین ماه کوک خود را نگه میدارند. بنابراین بهتر است هر دو ماه یکبار آنها را کوک کنید. اگر زیاد و با شدت تمرین میکنید، پیشنهاد میشود این کار را هر هفته انجام دهید.
گاهی در شرایط ویژه لازم است کالیمبا را دوباره کوک کنید، حتی اگر همین یک روز قبل آن را کوک کرده باشید. از جمله این شرایط میتوان به افتادن ساز، ضربه دیدن آن یا گیر کردن تیغهها به چیزی اشاره کرد.
وسایل مورد نیاز
۱. چکش مخصوص کالیمبا
وقتی یک کالیمبا میخرید، معمولاً یک چکش کوچک هم همراه آن است. از این چکش برای ضربه زدن به تیغهها و جابهجا کردن آنها استفاده میشود. بعضی افراد به جای چکش، از وسایل دیگری مثل سکه یا حتی از انگشتشان برای حرکت دادن تیغهها کمک میگیرند. هرچند این روشها ممکن است کار را پیش ببرند، اما خطر آسیب دیدن ساز وجود دارد. علاوه بر این، چکش مخصوص به شما امکان میدهد تیغهها را با دقت بسیار بالا و به اندازه میلیمتر جابهجا کنید. به همین دلیل، بهترین و ایمنترین وسیله برای کوک کردن کالیمبا، همان چکش خودش است.
۲. تیونر
تیونر وسیلهای است که به شما کمک میکند نتها را به درستی کوک کنید. این وسیله میتواند یک دستگاه فیزیکی یا یک برنامه روی موبایل باشد. امروزه بیشتر افراد از اپلیکیشنهای موبایل برای کوک کردن کالیمبا استفاده میکنند. خوشبختانه این برنامهها برای همه در دسترس است و هم روی گوشیهای اندروید و هم آیفون نصب میشوند. در ادامه چند برنامه محبوب و کاربردی برای کوک کالیمبا معرفی شده است:
– Smart Kalimba (اسمارت کالیمبا)
– Datuner
– gStrings
۳. آچار آلن
گاهی اوقات ممکن است برای کوک کردن کالیمبا به یک آچار آلن نیز نیاز پیدا کنید. این آشار معمولاً وقتی لازم میشود که پس از کوک، صدای وزوز از تیغهها بشنوید. در بیشتر موارد، این آچار همراه خود کالیمبا فروخته نمیشود و باید آن را جداگانه تهیه کنید.
مراحل کوک کردن کالیمبا
۱. برای کوک کردن کالیمبا، میتوانید از تیونر معمولی یا نرمافزار تیونر روی موبایل استفاده کنید. فقط کافیست دستگاه را نزدیک ساز خود قرار دهید.
۲. وقتی یک تیغه را فشار میدهید، به نام نتی که روی آن نوشته شده دقت کنید. اگر آن نت کوک باشد، تیونر همان نت را با رنگ سبز و در وسط صفحه نشان میدهد. اگر نت کوک نباشد، تیونر نام همان نت را با رنگ نارنجی یا قرمز، در سمت چپ یا راست نمایش میدهد. گاهی اوقات اگر نت خیلی ناکوک باشد، تیونر حتی نام نت دیگری را نشان خواهد داد.
۳. وقتی متوجه شدید یک تیغه ناکوک است، باید به جهت عقربه تیونر توجه کنید. اگر عقربه به سمت راپست رفت، برای کوک کردن باید از بالا به تیغه ضربه بزنید. اگر عقربه به سمت چپ رفت، از پایین ضربه بزنید. به زبان ساده، ضربه از بالا باعث بمتر شدن صدا و ضربه از پایین باعث زیرتر شدن صدا میشود.
۴. وقتی طول همه تیغهها را تنظیم کردید، ممکن است صدای وزوز از ساز بشنوید. در این حالت دو کار مهم باید انجام دهید: اول با آچار آلن پیچهای تیغهها را کمی شل یا سفت کنید (اگر سازتان پیچ ندارد، میتوانید با دست این کار را انجام دهید). دوم، فاصله بین تیغهها را تنظیم کنید. در یک کالیمبای کوک، همه تیغهها باید فاصله یکسانی از هم داشته باشند.
چطور کالیمبا را روی یک کلید متفاوت کوک کنیم؟
بیشتر کالیمباهای موجود، روی گام دو (C) تنظیم شدهاند. اما گاهی برای نواختن بعضی آهنگها، لازم است کوک کالیمبا را به گام دیگری تغییر دهید. اگر همهٔ آهنگها را فقط با گام دو بنوازید، متوجه خواهید شد که بسیاری از آنها شبیه نسخهٔ اصلی خودشان نیستند. به همین دلیل، یادگیری تغییر کوک کالیمبا به گامهای مختلف، ضروری است.
برای این کار لازم نیست جای تیغهها را جابجا کنید، فقط کافی است این مراحل ساده را دنبال کنید:
۱. ابتدا گام اصلی آهنگ مورد نظرتان را پیدا کنید. میتوانید با جستجوی ساده در اینترنت، این اطلاعات را به دست آورید. برای آهنگهای خارجی، میتوانید از این عبارت استفاده کنید و به جای نقطهها، نام آهنگ را بنویسید:
What is the key of …
۲. نتهای مربوط به گام جدید را پیدا کنید. مثلاً اگر میخواهید کالیمبا را روی گام دو ماژور (C Major) کوک کنید، میتوانید با جستجوی «نتهای دو ماژور روی پیانو» آنها را ببینید. در این مرحله به وجود نتهای دیز یا بمل در گام جدید دقت کنید.
۳. در مرحلهٔ آخر، تفاوتهای بین گام فعلی و گام جدید را بررسی کنید. ممکن است در گام فعلی شما، نت «دو دیز» وجود نداشته باشد، اما در گام جدید لازم باشد. در این صورت، باید با استفاده از چکش مخصوص، تمام نتهای «دو» را به «دو دیز» تغییر دهید. این کار را برای هر نتی که باید عوض شود تکرار کنید تا به گام مورد نظر برسید.