حتماً تا به حال کلمه پلیبک به گوشتان خورده است. گاهی موقع شنیدن موسیقی، احساس میکنید دو صدا همزمان پخش میشود یا حتی وقتی نوازنده در حال نواختن نیست، صدای سازش شنیده میشود. این اتفاق به این دلیل رخ میدهد که یک نسخه ضبطشده از موسیقی، با صدایی آرامتر، همراه اجرای زنده در حال پخش است. به این پدیده در اصطلاح پلیبک گفته میشود. در ادامه این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، بیشتر با مفهوم پلیبک در موسیقی آشنا خواهید شد.
پلی بک در موسیقی
اگرچه پلیبک میتواند به موسیقی از پیش ضبطشدهای گفته شود که در حال پخش است، اما معمولاً وقتی از پلیبک حرف میزنند، منظور پخش صدای ضبطشدهٔ خواننده است. در این حالت میگویند فلان خواننده اجرای زنده ندارد و به جای خواندن واقعی، فقط لبخوانی میکند و صدایی که شنیده میشود، قبلاً در استودیو ضبط شده است.
البته پلیبک انواع و درجات مختلفی دارد و گاهی در یک کنسرت ممکن است به شکلهای گوناگونی از آن استفاده شود. این روزها پلیبک به یک مشکل اساسی در موسیقی پاپ تبدیل شده است.
مخاطبان معمولاً از شنیدن صدای پلیبک راضی نیستند، چون با خرید بلیط به کنسرت آمدهاند یا در یک برنامه زندهٔ تلویزیونی انتظار دارند صدای واقعی و زندهٔ خواننده را بشنوند. به همین دلیل، اجرای پلیبک اغلب باعث نارضایتی تماشاگران میشود.
لب خوانی با میکروفن خاموش
امروزه خیلی دیده میشود که برخی از برنامهها را به اشتباه “اجرای پلیبک” مینامند، در حالی که در واقع این اجراها، همان لبخوانی با میکروفن خاموش است.
این سبک اجرا که شباهت زیادی به داباسمش هم دارد، در واقع نوعی پانتومیم موزیکال است. در این حالت، خواننده تمام توجه خود را به حرکات دست، سر و حالت لبهایش معطوف میکند.
معمولاً در جشنهای سازمانی و مراسم شاد، حداقل یک نمونه از این خوانندهها دیده میشود. امروزه تقریباً بیشتر افراد میتوانند فرق بین پلیبک واقعی و لبخوانی را تشخیص دهند.
البته کیفیت این کار به مهارت خود خواننده هم بستگی دارد! هرچه خواننده بتواند حس بهتری در لبخوانی منتقل کند، تأثیر اجرا بیشتر خواهد بود؛ اما حقیقت این است که نتیجه نهایی اغلب مصنوعی و غیرواقعی به نظر میرسد.
شاید دلیل این کار، کمرویی، عدم اعتماد به نفس یا نداشتن تسلط کافی برای اجرای زنده باشد؛ جالب است بدانید حتی بعضی از خوانندگان مشهور هم گاهی در کنسرتهایشان از لبخوانی استفاده میکنند.