پیانو را اغلب پادشاه سازها مینامند و دنیای آن بسیار وسیع است. در این دنیای بزرگ، یادگیری همهٔ اصطلاحات تخصصی کار سادهای نیست، اما شناخت برخی از مفاهیم پایه برای هر نوازندهای لازم است. یکی از این مفاهیم مهم که بهتر است قبل از انتخاب و خرید پیانو با آن آشنا شوید، «پلیفونی» است. اگر دوست دارید بدانید پلیفونی دقیقاً چه معنایی دارد، چه انواعی دارد و در پیانوهای آکوستیک و دیجیتال چگونه عمل میکند، این نوشته را دنبال کنید. همچنین یادتان باشد که در وبلاگ ندابلاگ، مقالههای آموزشی گوناگون دیگری برای شما علاقهمندان به پیانو گردآوری شده که میتوانید از آنها بهره ببرید.
پلیفونی در پیانو چیست؟
پُلیفونی یا چندصدایی به زبان ساده، یعنی تعداد نتهایی که یک پیانو میتواند همزمان بشنواید. در موسیقی چندصدایی، هر صدا استقلال و ملودی خاص خودش را دارد و وقتی این صداهای مستقل در کنار هم قرار میگیرند، موسیقی پُلیفونیک ساخته میشود. از نظر معنی کلمه هم، “پُلی” یعنی چند و “فونی” به معنای صدا است.
برای روشنتر شدن موضوع، یک مثال میزنیم: فرض کنید یک پیانو فقط قادر باشد در هر لحظه یک نت را اجرا کند. در این حالت حتی نمیتوان یک آکورد سادهٔ سهنتی را نواخت و چنین سازی عملاً غیرقابل استفاده خواهد بود!
پیانوهای آکوستیک دارای پُلیفونی نامحدود هستند، چون در این نوع پیانوها، چکشها مستقیماً به سیمها برخورد میکنند و صدای واقعی و فیزیکی ایجاد میشود. اما در پیانوهای دیجیتال، تعداد صداهای همزمان محدود است و معمولاً در مقادیری مثل ۱۶، ۳۲، ۶۴، ۱۲۸ یا ۲۵۶ نت ارائه میشود. این محدودیت در تعداد صداهای همزمان، تأثیر مستقیمی بر قیمت پیانوهای دیجیتال دارد.
چرا تعداد پولیفونیها از تعداد انگشتان دست ما بیشتر است؟
ممکن است برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که با داشتن تنها ده انگشت، چطور میتوان تعداد بیشتری نت را به صورت همزمان روی پیانو نواخت؟ یا چرا امکان نواختن آکوردهای گسترده و چندصدایی در پیانو تا این حد زیاد است؟
پاسخ این سوال در نکات دقیق و ظریفی نهفته است که در نواختن پیانو وجود دارد. وقتی شما از پدال پیانو استفاده میکنید، صدای نتها حتی پس از برداشتن دست از روی کلیدها نیز ادامه پیدا میکند و به آرامی محو میشود. به همین دلیل، با کمک گرفتن از پدال، شما قادر خواهید بود تعداد نتها را فراتر از آنچه با ده انگشت میگیرید، به صورت همزمان به صدا درآورید.
پیانو چند پولیفونی بخریم؟
تعداد نتهای همزمانی که یک پیانو میتواند تولید کند، به میزان بودجه و سطح توانایی شما بستگی دارد. اگر یک نوازنده حرفهای هستید، بهتر است سراغ پیانوهایی بروید که از ۲۵۶ نت همزمان پشتیبانی میکنند. برای کسانی که تازه کار را شروع کردهاند، پیانوهای با ۱۲۸ نت همزمان، گزینه مناسبتری به حساب میآیند. همچنین، پیانوهایی که تنها ۶۴ نت همزمان یا کمتر دارند، معمولاً برای افراد کاملاً مبتدی مناسب هستند که قصد دارند فقط کارهای بسیار ساده را با ساز انجام دهند. این نوع پیانوها با پیشرفت شما در نوازندگی، به سرعت نیاز به تعویض خواهند داشت.