برای پیشرفت در هر کاری، لازم است با اصطلاحات و جزئیات آن آشنا شوید. در دنیای موسیقی نیز اصطلاحات فراوانی وجود دارد که هر کدام در جای خود اهمیت دارند. یکی از این اصطلاحات، فرت است. در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، بیشتر درباره فرت گیتار یاد میگیریم.
فرت گیتار چیست؟
اگر تا به حال یک گیتار را از نزدیک دیده باشید، حتما متوجه خطهای فلزی باریکی شدهاید که روی دسته آن قرار گرفتهاند. معمولاً بین ۱۸ تا ۲۲ عدد از این خطهای فلزی روی دسته وجود دارد.
به این قطعههای فلزی «فرت» میگویند. کار اصلی فرتها این است که جای دقیق هر نت موسیقی را روی دسته گیتار مشخص میکنند. نوازنده برای نواختن یک نت خاص، انگشتش را دقیقاً پشت یکی از این فرتها قرار میدهد.
تعداد فرتها ممکن است بسته به نوع گیتار یا اندازه دسته آن کمی متفاوت باشد. اما نکته مهم این است که وجود این فرتها در هر گیتاری ضروری است و بدون آنها، ساز تقریباً غیرقابل استفاده میشود.
شکل و ابعاد فرت:
فرتها معمولاً شکلی مانند قارچ دارند. همانطور که در تصویر میبینید، فرت از دو بخش اصلی تشکیل شده: یک پایه و یک تاج. تاج آن تقریباً به شکل نیمدایره است و پایهاش بهصورت عمودی زیر تاج قرار میگیرد. روی این پایه، برآمدگیهای ریزی وجود دارد که به آنها خار میگویند. وجود این خارها باعث میشود فرت محکم در جای خود ثابت بماند و با گذشت زمان و پس از نواختن زیاد، از جای خود خارج نشود.
فرتهای اولیه شکل کمی متفاوت با فرتهای امروزی داشتند. به این فرتها که به «بار فرت» معروفند، به شکل میلههایی با سطح مقطع چهارگوش ساخته میشدند که رویهٔ آنها کمی حالت گرد داشت. برای نصب این فرتها روی دستهٔ گیتار، باید شیارهایی به اندازهٔ قطر فرت ایجاد میکردند و سپس فرت را داخل آن شیارها قرار میدادند.
این نوع فرتها را میتوان روی گیتارهای آکوستیک قدیمی، به ویژه گیتارهای مارتین بسیار کهنه، مشاهده کرد. شرکت مارتین برای مدتی فرتهای گیتارهایش را خودش تولید میکرد، اما به تدریج و در دههٔ ۱۹۳۰ میلادی، استفاده از بار فرت را متوقف کرد.
بار فرتها هنوز هم برای تعمیر گیتارهای قدیمی در بازار یافت میشوند. حتی برخی از نوازندگان به خاطر ظاهر و حس نوستالژیک بار فرتها، این نوع فرت را بیشتر میپسندند و آن را روی گیتارهای خود نصب میکنند.