حتماً برای شما هم پیش آمده که با شنیدن یک آهنگ، ناگهان در زمان سفر کنید و به گذشته بروید. موسیقی میتواند به شکلی شگفتانگیز خاطرات قدیمی را زنده کند. اما دلیل این اتفاق چیست و چطور یک قطعه موسیقی چنین تأثیری روی ما میگذارد؟ در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، میخواهیم به طور کامل به رابطه بین موسیقی و یادآوری خاطرات بپردازیم.
میزان تاثیر موسیقی بر خاطرات
در یک پژوهش علمی، ارتباط میان موسیقی و یادآوری خاطرات مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق، دانشمندان مقایسه کردند که موسیقی تا چه اندازه در مقایسه با کلمات و صداهای دیگر بر حافظه اثر میگذارد.
ابتدا کلماتی با بار احساسی برای شرکتکنندگان خوانده شد و تأثیر آنها در به یاد آوردن خاطرات گذشته سنجیده شد. سپس، صداهای احساسی مانند صدای باران یا امواج دریا پخش شد و فعالیت مغز افراد دوباره بررسی گردید. در مرحله آخر، قطعات موسیقی شاد و غمگین برای آنها پخش شد.
یافتههای این تحقیق نشان داد که موسیقی در مقایسه با کلمات و صداهای دیگر، قدرت بیشتری برای زنده کردن خاطرات، به ویژه خاطرات خوب و مثبت دارد. به همین دلیل است که از موسیقیدرمانی نیز میتوان برای یادآوری خاطرات زیبا و تقویت روحیه استفاده کرد.
موسیقی چطور باعث یادآوری خاطرات میشود؟
ارتباط میان موسیقی و خاطرات در مغز انسان بسیار جالب و چندبعدی است. موسیقی قسمتهای مختلفی از مغز را فعال میکند، به ویژه مناطقی که مربوط به احساسات و حافظه هستند، مانند هیپوکامپ و قشر پیشانی. هنگامی که یک قطعه موسیقی با یک رویداد یا مجموعهای از اطلاعات گره میخورد، میتواند یک خاطره را در ذهن ما شکل دهد.
از این ویژگی حتی در کمک به بیماران مبتلا به آلزایمر نیز استفاده میشود. پژوهشها نشان میدهند بسیاری از این بیماران، حافظه موسیقایی خود را از دست نمیدهند. بنابراین، با پخش آهنگهای آشنا میتوان خاطراتی که به نظر فراموش شدهاند را در ذهن آنها زنده کرد.
نکته مهم دیگر این است که معمولاً وقتی موسیقی بهتر با خاطرات ما گره میخورد که ذهن در حالت آرام و آزاد باشد. مثلاً وقتی در حال قدم زدن، سفر کردن یا استراحت هستیم و همزمان به موسیقی گوش میدهیم، احتمال اینکه در آینده با شنیدن همان آهنگ، خاطرات آن لحظات خاص دوباره زنده شود، بیشتر خواهد بود.