پرویز مشکاتیان نوازنده چیرهدست سنتور و از آهنگسازان سرشناس ایران بود که با بسیاری از خوانندگان مطرح کشور همکاری نزدیک داشت. در این بخش از وبلاگ ندابلاگ، بیشتر با زندگی و آثار این استاد موسیقی آشنا میشوید.
بیوگرافی استاد پرویز مشکاتیان
پرویز مشکاتیان در بیست و چهارم اردیبهشت ماه سال ۱۳۳۴ به دنیا آمد. او در طول فعالیت هنری خود با چهرههای بزرگی مانند محمدرضا شجریان، هوشنگ ابتهاج، شهرام ناظری و محمدرضا لطفی همکاری داشت.
ایشان اصول اولیه موسیقی را از شش سالگی نزد پدرش، حسن مشکاتیان، که در نواختن سنتور مهارت داشت و با ویولن و سهتار نیز آشنایی داشت، فراگرفت. اولین اجرای عمومی خود را در هشت سالگی و در مراسم گردهمایی دانشآموزان مدرسه “امیر معزی” نیشابور انجام داد.
مشکاتیان در دوران تحصیل در زادگاه خود، نیشابور، به یادگیری موسیقی ادامه داد و تا پایان دبیرستان، تحت آموزش و راهنمایی پدرش به تمرین و فراگیری مشغول بود.
پس از آن، او چندین بار در جشنواره موسیقی اردوگاه رامسر شرکت کرد و در هر دوره توانست جایگاههای برتر را کسب کند.
تحصیلات
پرویز مشکاتیان در سال ۱۳۵۳ در دانشکدهی “هنرهای زیبا”ی دانشگاه “تهران” پذیرفته شد. در همان زمان، نزد نورعلیخان برومند به یادگیری ردیف میرزا عبدالله و نزد دکتر داریوش صفوت به آموختن ردیف موسیقی سنتی مشغول شد.
او در کنار فراگیری ردیف، درسهای پایهای موسیقی و موسیقی ایرانی را نیز نزد استادانی مانند دکتر محمدتقی مسعودیه، عبدالله خان دوامی، سعید هرمزی و یوسف فروتن ادامه داد.
مشکاتیان از سال ۱۳۵۴ همکاری خود را با مرکز حفظ و اشاعهی موسیقی آغاز کرد و در آنجا به عنوان مربی و نوازندهی سنتور و نیز سرپرست گروه فعالیت نمود که این کار زیر نظر دکتر داریوش صفوت انجام میشد. او در همان دوران، کنسرتهای بسیاری را با خوانندگانی مثل پریسا (فاطمه واعظی) و هنگامه اخوان به روی صحنه برد.
تشکیل گروه عارف
استاد پرویز مشکاتیان در سال ۱۳۵۶ گروه موسیقیای به نام «عارف» را بنیان گذاشت. او در جشنواره موسیقی باربد که به کوشش استاد نورعلی برومند برگزار میشد، توانست در دو بخش برنده شود: در بخش سنتورنوازی به همراه پشنگ کامکار رتبه اول را کسب کرد و در بخش ردیفنوازی به همراه داریوش طلایی، عنوان ممتاز را به دست آورد.
مشکاتیان همکاری خود با رادیو را در سال ۱۳۵۶ و با راهنمایی هوشنگ ابتهاج شروع کرد، اما پس از رویداد ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ از رادیو کنارهگیری کرد و به همراه دیگر هنرمندان گروههای عارف و شیدا، مؤسسه فرهنگی و هنری چاووش را راهاندازی نمود.
پس از آن، با همکاری شهرام ناظری، تصنیف «مرا عاشق» را بر اساس شعر مولانا آفرید. از سال ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۷ نیز همکاری گستردهای با محمدرضا شجریان داشت که ثمره آن، آلبومهای ماندگاری مانند «سر عشق» (در ماهور)، «بیداد» (در همایون)، «بر آستان جانان» (در شور و بیات ترک)، «نوا» (مرکبخوانی در نوا) و «دستان» (در چهارگاه) بود. همچنین در این سالها کنسرتهای متعددی به همراه شجریان در کشورهای اروپایی برگزار کرد که تا سال ۱۳۶۶ ادامه یافت.
از سال ۱۳۶۷، مشکاتیان همکاری با خوانندگان دیگری مانند علی جهاندار، ایرج بسطامی، علیرضا افتخاری، حمیدرضا نوربخش، علی رستمیان و شهرام ناظری را نیز در برنامه کاری خود قرار داد.
او از سال ۱۳۷۶ فعالیتهای صحنهای و انتشار آلبوم را متوقف کرد و تا تابستان ۱۳۸۴ هیچ کنسرتی در ایران اجرا نکرد. در تابستان همان سال، کوشش کرد تا ساختار گروه «عارف و شیدا» را دوباره احیا کند که نتیجه آن، برگزاری کنسرتی در تالار کشور با آواز شهرام ناظری بود.
مشکاتیان افزون بر تسلط بر ساز تخصصی خود، سنتور، با سهتار نیز به خوبی آشنا بود و نوازندگی سهتار در آلبوم «سر عشق» را خودش انجام داده است.
پرویز مشکاتیان در کارنامه هنری خود، جایزه نخست فستیوال «روح زمین» در لندن را نیز دارد.
وفات
استاد مشکاتیان در شهریور ماه سال ۱۳۸۸ از میان ما رفت، اما آثار و یادهای ارزشمندی از خود به جای گذاشت که برای همیشه ماندگار خواهند بود.