ضرب دهانی که به آن بیتباکس یا بیتباکس هم میگویند، این روزها واژهی آشنایی است. حتماً کلیپهایی دیدهاید که یک نفر تنها با کمک دهان و حنجرهاش، ریتم و آهنگهای مختلفی خلق میکند. به این هنر، بیتباکس میگویند.
در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، بیشتر با معنای بیتباکس آشنا میشویم و میخوانیم که بیتباکس چیست و چه خصوصیاتی دارد.
بیت باکس چیست؟
بیتباکس یا حنجرهنوازی، یک هنر قدیمی است که در آن انسان از بدن خود به عنوان یک ساز موسیقی کامل استفاده میکند. این هنر بخشی از فرهنگ هیپهاپ به شمار میرود و در آن، نوازنده با دهانش صداهای سازهای کوبهای و دیگر آلات موسیقی را تقلید میکند.
به بیان سادهتر، بیتباکس یا ضربدهانی، نوعی اجرای موسیقی است که در آن هنرمند تنها با کمک دهان، گلو و بینی خود، ریتمها و ملودیهای گوناگون خلق میکند.
همچنین باید اشاره کرد که یک بیتباکسِر ماهر میتواند علاوه بر ریتم، صدای سازهای دیگر را نیز با دقت شبیهسازی کند.
این هنر جذاب تنها محدود به موسیقی هیپهاپ نیست و امروزه در سبکهای مختلف موسیقی دیده میشود و مورد توجه بسیاری از علاقهمندان قرار گرفته است.
برخلاف تصور برخی، بیتباکس هنری در حال پیشرفت است و از تقلید سادهٔ صدای درام فراتر رفته؛ امروزه به یک اجرای مستقل و کامل موسیقایی تبدیل شده است.

حنجرهنوازی ارگانیکترین شکل هنر
بیان احساسات و ریتم از طریق بدن، یکی از بنیادیترین راههای ارتباط بین انسانهاست. به همین دلیل، تولید موسیقی با استفاده از صدا و حنجره، طبیعیترین و اصیلترین شکل هنر محسوب میشود. به کسانی که در این رشته فعالیت میکنند، بیتباکسر گفته میشود.
اگرچه هنرمندان بیتباکس در ایران کمتر دیده میشوند، اما در جامعه هیپهاپ و هنرمندان خیابانی، چهرههای شاخصی وجود دارند که
نیما نیموش،
امید قدر،
آتور (احسان ضیا)،
کیا رکنی و…
بر این فن تسلط کامل دارند و اجراهای زیبا و بهیادماندنی از خود به جای گذاشتهاند.
تاریخچه بیت باکس
اصطلاح بیتباکس به دهه ۱۹۷۰ برمیگردد. از همان آغاز شکلگیری فرهنگ هیپهاپ، هنرمندان این سبک علاقهمند بودند تا با استفاده از حنجره و دهان خود، صدای سازهای موسیقی و ابزارهای الکترونیک را تقلید کنند.
نخستین اجراهای بیتباکس در شهر نیویورک انجام شد. در اوایل تا میانههای دهه ۸۰ میلادی، سه نفر به عنوان بهترینهای این رشته هنری شناخته شدند:
دارن بوفی رابینسون (Darren ‘Buffy’ Robinson)،
دوگای فرش (Doug E. Fresh)
و بیز مارکی (Biz Markie)؛
این افراد به خاطر ایدههای نو و خلاقانهشان، پیشگامان هنر تولید ریتم و موسیقی با حنجره نام گرفتند.
بیتباکس همزمان با پیدایش فرهنگ هیپهاپ در آمریکا محبوبیت یافت و از سال ۲۰۰۰ به بعد، روز به روز در سراسر جهان بیشتر شناخته شد. امروزه کشورهای بسیاری، از شرق آسیا گرفته تا خاورمیانه و غرب، هنرمندان بیتباکسر زیادی دارند.
