با ساز بالالایکا آشنا شوید
بالالایکا یک ساز محبوب در بخشهایی از اروپا و آسیا است که دستهای بلند و چند سیم دارد. نوازنده معمولاً با انگشت اشاره خود به سیمها زخمه میزند تا صدا تولید کند. براساس نوشتههای تاریخی، نخستین بار نام این ساز در سال ۱۶۶۸ میلادی در شهر مسکو ثبت شده است. در ادامه میتوانید بیشتر درباره این ساز بدانید.
به طور کلی، بالالایکا یک ساز زهی است که با مضراب یا زخمه نواخته میشود و از سازهای سنتی و قدیمی روسیه به شمار میآید. این ساز از چوب ساخته میشود. بدنه آن اغلب به شکل مثلث است و دسته بلندی دارد. بالالایکا معمولاً سه سیم دارد، اما گاهی در شش سیم (که به صورت سه جفت کنار هم قرار میگیرند) نیز ساخته میشود. در گذشته از این ساز بیشتر برای نواختن آهنگهای شاد و ریتمیک در مراسم رقص استفاده میکردند.
با ساز بالالایکا آشنا شوید
این ساز در اندازهها و شکلهای گوناگونی ساخته میشود؛ برخی بدنه مثلثی و برخی دیگر بیضی شکل دارند. تعداد سیمها و محل قرارگیری پردههای آن نیز میتواند متفاوت باشد. محبوبیت بالالایکا به شکل سنتی آن از اواخر قرن هجدهم بیشتر شد.
بالالایکا سازی روسی است، اما شباهت زیادی به برخی سازهای زهی شرق آسیا مانند دومبرا و تانبورا دارد. جالب است بدانید در سدهی ۱۵۰۰ میلادی، دلقکها و خوانندگان دورهگرد روسی از این ساز برای همراهی ترانههای طنز و هجوآمیز دربارهی حاکمان و کلیسای ارتدوکس استفاده میکردند.
به همین دلیل، جای تعجب نیست که قدیمیترین سند ثبتشده دربارهی بالالایکا، یک حکم بازداشت در سال ۱۶۸۸ است که نشان میدهد کلیسا قصد داشته موسیقی سنتی را ممنوع کند. البته کلیسا در این کار موفق نشد و از آن زمان تا امروز، محبوبیت این ساز بهویژه میان مردم عادی و طبقات متوسط جامعه بیشتر شده است.
در پایان قرن نوزدهم، تقریباً در هر خانهای در روسیه یک بالالایکا پیدا میشد. از این نظر میتوان تاریخچهی بالالایکا را با ساز بانجو در آمریکا مقایسه کرد.
بالالایکای مدرن
بالالایکای امروزی، آمیزهای از چند سبک موسیقی است. در ساخت و نواختن آن، از نغمههای محلی، موسیقی پاپ و همچنین اصول موسیقی کلاسیک بهره میگیرند. آموزش این ساز به طور معمول در آموزشگاههای موسیقی و دانشکدههای هنر انجام میشود.
بالالایکا نه تنها در ارکسترهای سنتی جای دارد، بلکه در بین مردم روسیه و قفقاز نیز بسیار محبوب است و علاقهمندان فراوانی دارد.