گیتاریستها معمولاً این ساز را آسان میپندارند و خیلی زود، در میانه راه، خود را یک نوازنده ماهر میدانند. اما اگر آرزو دارید در نواختن گیتار به مهارت واقعی برسید، باید این دیدگاه رایج را کنار بگذارید.
اشتباه رایج گیتاریست ها
در ادامه این نوشته از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، با این خطاهای رایج بیشتر آشنا خواهید شد.
۱. ویبراتو
تکنیک ویبراتو در بین نوازندگان گیتار اغلب نادیده گرفته میشود و بسیاری تصور میکنند به راحتی میتوانند آن را اجرا کنند؛ اما این تصور درست نیست.
ویبراتو به معنای تکان دادن سریع دست و لرزاندن تمام طول سیم نیست. در واقع، ویبراتوی درست از حرکتی نرم و کنترلشده به دست میآید که تنها کمی لرزش طبیعی به صدای نت شما اضافه میکند.
مسئله مهمی که معمولاً در اجرای ویبراتو فراموش میشود، رعایت زمانبندی است. ویبراتو هم باید مانند خود نتها، با ضربهای موسیقی هماهنگ باشد. استفاده از یک تکنیک، به معنای آزاد شدن از قواعد ضرب و کوک نیست.
لازم نیست روی هر نتی که از یک ضرب سیاه بلندتر است، ویبراتو اجرا کنید. کشیده شدن یک نت، همیشه به معنای نیاز به ویبراتو نیست. اگر از یک افکت خاص روی همه نتها استفاده کنید، آن افکت دیگر خاص و ویژه نخواهد بود. بنابراین ویبراتو را فقط در جای مناسب خود به کار ببرید؛ درست مانند همه تکنیکهای دیگر.
۲. ضرب
اگر در طول زمانی که گیتار میزنید، صدای خود را ضبط کرده باشید، احتمالاً دیدهاید که گاهی از ریتم خارج میشوید. شاید با گذشت سالها در این کار بهتر شدهاید، یا شاید هم نه.
جالب است که گیتاریستها اغلب به خاطر مشکل در حفظ ریتم و خواندن نتها شناخته میشوند. دلیل اصلی این مشکل معمولاً این است که بسیاری از نوازندگان در ابتدا گیتار را فقط سازی میبینند که در آن نتها و فرکانسها مهم هستند. به همین خاطر، آنها گامها و آکوردهای مختلف را یاد میگیرند، اما کمتر به این فکر میکنند که هر سازی که باشد، هر نتی باید روی ضرب درست موسیقی نواخته شود.
راه بهبود این وضعیت، یک وسیله ساده است: مترونوم.
همانطور که در زندگی روزمره، خواندن را یک مهارت اضافی نمیدانید، در نوازندگی گیتار هم نباید استفاده از مترونوم را یک چیز اختیاری و کماهمیت ببینید.
۳. تجسم دسته
خیلی از گیتاریستها به این موضوع توجه نمیکنند، اما نکتهی بسیار مهمی است. شاید در نگاه اول مربوط به سطح پیشرفته به نظر برسد، اما هرچه زودتر بتوانید نتها، گامها و آکوردها را روی دستهی گیتار در ذهن خود مجسم کنید، برای شما بهتر خواهد بود.
باید بدانید که نواختن گامها و آکوردها با تکیه بر شکلها و الگوهای بصری روی دسته، هم خوبی دارد و هم بدی:
– خوبی: وقتی این شکلها و الگوها را بلد باشید، میتوانید هر گامی را در هر تُنالیتهای بدون نیاز به تغییر انگشتگذاری یا فکر کردن به اسم نتها اجرا کنید.
– بدی: اگر به نتها فکر نکنید، ممکن است نسبت به موسیقی بیدقت شوید و از ریزهکاریها غافل بمانید. ممکن است کار به جایی برسد که فقط به صورت خودکار و بدون فکر، همان شکلها را تکرار کنید.
نیازی نیست از همان اول همهی نتها را حفظ باشید. ابتدا شکلها و الگوها را یاد بگیرید، بعد فواصل بین نتها را بشناسید و در آخر سراغ نام خود نتها بروید.
پنج اشتباه رایج گیتاریستها
۴. نُتهای بیشازحد
ممکن است بارها از خود پرسیده باشید: «وقت سولو زدن فقط شکلهای انگشتگذاری و گامها را روی دسته ساز جابهجا میکنم و نمیدانم چه کار دیگری از دستم برمیآید». دلیل این موضوع آن است که شما به جای فکر کردن به خودِ نتها، فقط به الگوهای از پیش یادگرفته فکر میکنید. هر نت حس و شخصیت مخصوص به خود را دارد و هرچه زودتر این را بفهمید، پیشرفت شما بیشتر خواهد شد.
این گونه خطاها، برخلاف اشتباه در کوک یا ریتم، در ابتدا چندان آشکار نیستند. اما نتیجهشان کاملاً مشخص است: به جای سولوهای زیبا و تاثیرگذار، صدایی آشفته و ناهماهنگ خواهید شنید.
این اشتباهات به دو موضوع مهم در موسیقی مربوط میشوند: یکی تصویر ذهنی از دسته ساز و موضوع مهمتر، تمرین دادن گوش.
پیش از این درباره موضوع اول صحبت کردیم، پس بیایید سراغ نکته دوم، یعنی تقویت گوش در سولونوازی برویم. شما باید همیشه و در هنگام یادگیری هر گام جدید، از گوش خود کمک بگیرید. این نکته را دوباره میگویم: همیشه!
یادگیری یک گام فقط با نگاه کردن به نتها روی کاغذ ممکن نیست. باید هنگام نواختن گام، نام نتها را با صدای بلند و همزمان با سازتان بخوانید. باید بتوانید فقط با شنیدن نت اصلی گام، بقیه نتهای آن گام را به ترتیب زمزمه کنید. این کار یک ورزش عالی برای گوش شماست و باعث میشود جایگاه و احساس هر نت در گام را بهتر بشناسید.
۵. تنبلی
گیتار در نگاه اول ساز سادهای به نظر میرسد، اما تسلط واقعی بر آن کار دشواری است. از طرفی، بعضی افراد فقط با یادگیری دو آکورد اولیه، ادعا میکنند که گیتار میزنند.
به همین دلیل است که بسیاری هنگام شروع، چند آکورد و یک گام ساده را یاد میگیرند و فکر میکنند نوازنده شدهاند؛ چون اطرافیانشان هم اغلب همین مسیر را رفتهاند!
البته برای شروع نوازندگی گیتار، لازم نیست سالها در آموزشگاههای موسیقی تحصیل کنید یا تمام زندگی خود را صرف آن کنید، اما باید یادگیری را پیوسته ادامه دهید. اگر نواختن گیتار — یا هر ساز دیگری — تنها به عنوان فعالیتی سخت و طاقتفرسا شناخته میشد، شاید فقط افراد بسیار پرتلاش به سراغ آن میرفتند.
نواختن یک ساز، مانند بسیاری از مهارتهای دیگر، نیازمند زمان است و باید در طول سالها به تدریج پخته و کامل شود. بنابراین شکیبا باشید، اما تنبلی نکنید و همیشه برای یادگیری چیزهای تازه اشتیاق نشان دهید.