اسماعیل واثقی هنرمندی است که در نواختن سنتور و تنبک مهارت دارد. او همچنین آهنگسازی میکند و رهبری گروههای موسیقی را بر عهده دارد. فعالیتهای هنری او مرزهای ایران را درنوردیده و در سطح بینالمللی شناخته شده است. در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، زندگی و کارهای این هنرمند بررسی میشود.
کودکی و شروع مسیر موسیقی اسماعیل واثقی
اسماعیل واثقی در سال ۱۳۲۵ در شهر تبریز به دنیا آمد. او یک برادر بزرگتر به نام حسین داشت که او هم در زمینه ساخت موسیقی برای فیلمهای سینمایی ایران فعالیت میکرد و در اروپا زندگی مینمود. اسماعیل برای تحصیل در مقطع ابتدایی به تهران نقل مکان کرد و در سال ۱۳۳۹ در هنرستان موسیقی ملی ثبتنام کرد. آموزش سنتور را نزد استادانی چون ارفع اطرایی، حسین ملک، محمد حیدری و فرامرز پایور فرا گرفت. همچنین از دیگر آموزگاران او در زمینه سنتور میتوان محمد اسماعیلی و حسین تهرانی را نام برد. او در نهایت در سال ۱۳۴۶ تحصیلات خود را در هنرستان موسیقی به پایان رساند.
ورود به دانشگاه
اسماعیل واثقی پس از اتمام دوره دبیرستان، در سال ۱۳۵۰ در دانشکده موسیقی هنرهای زیبای تهران پذیرفته شد. در دانشگاه نیز همانند گذشته، از آموزش استادان بزرگی همچون هرمز فرهت، محمدتقی مسعودیه، علیرضا مشایخی و توماس کریستین دیوید بهره برد و اصول آهنگسازی را نزد آنان فراگرفت. او در طول دوران دانشجویی، به مدت سه سال در هنرستان موسیقی ملی، دانشسرای هنر و دانشسرای عالی به تدریس مشغول بود. پس از فارغالتحصیلی در سال ۱۳۵۳، تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به خارج از کشور سفر کند. در ابتدا داریوش صفوت، استاد موسیقی سنتی و از پایهگذاران مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایران، به او پیشنهاد کرد برای ادامه تحصیل به فرانسه برود. اما اسماعیل واثقی علاقهای به رشته موسیقیشناسی نداشت؛ به همین دلیل این پیشنهاد را نپذیرفت و به جای آن راهی اتریش شد. او در آنجا نیز در آکادمی موسیقی وین تحصیل کرد و در رشته آهنگسازی فارغالتحصیل شد.
کارنامه هنری اسماعیل واثقی
اسماعیل واثقی در طول زندگی خود در اتریش، نزدیک به ۲۸۰۰ کنسرت مختلف اجرا کرده است. در ادامه به بخشی از فعالیتهای او نگاهی میاندازیم.
او در گروه موسیقی «کلمنچیچ کنزرت» به نواختن سنتور و سازهای کوبهای مشغول بود. این گروه در زمینه بازسازی موسیقی قرون وسطی فعالیت داشت و برای سالهای متوالی با واثقی همکاری کرد.
همچنین او در چندین برنامه به عنوان تکنواز، با یویوما، نوازنده سرشناس ویولنسل، همکاری داشت.
در سال ۱۳۹۳، به دلیل تخصص واثقی در موسیقی قرون وسطی، از او دعوت شد تا در یک پروژه نمایشی-موسیقایی در سالن کنسرت هاوس وین مشارکت کند. این جشنواره هر سال با یک موضوع ویژه برگزار میشد و آن سال، موضوع آن «پند و اندرز و توطئه» بود.
اسماعیل واثقی پس از مشورت با صاحبنظران ادبی، منظومه «ویس و رامین» را برای این فستیوال انتخاب کرد. او در مدت چهار تا پنج ماه برای این منظومه هشتهزار بیتی، موسیقی ساخت. این اثر با استقبال چشمگیری مواجه شد و یک سال بعد در شهر مونیخ نیز اجرا شد.
اسماعیل واثقی در سال ۱۳۸۷ به پاس ۳۳ سال فعالیت آموزشی و اجرای کنسرتهای آموزشی برای کودکان و نوجوانان در استان تیرول اتریش، عنوان پروفسوری را از وزارت فرهنگ این کشور دریافت کرد.
در ایران نیز او در ۲۹ مرداد ۱۳۹۷، آلبوم ترانههای شیدا و عارف را به همراه ارکستر ملی ایران اجرا و رهبری کرد.
برخی از آثار اسماعیل واثقی
قطعه چهارمضراب برای دو سنتور و ارکستر
پیشدرآمد جهان پهلوان
فانتزی برای تار و ارکستر
آوازهای شیدا و عارف با خوانندگی سیما مافیها
آلبوم فصل ایثار با صدای سیامک علیقلی
آلبوم کوچه و آفتاب خوبان با اجرای بیژن بیژنی
ساخت موسیقی فیلم میعادگاه خشم به کارگردانی سعید مطلبی
ساخت موسیقی فیلم سفر سنگ به کارگردانی مسعود کیمیایی
ساخت موسیقی فیلم کوچه مردها به کارگردانی ایرج قادری