از دیرباز، موسیقی در آیینها و گردهماییهای گوناگون حضور داشته است. سبک و حالوهوای موسیقی، نشاندهنده نوع مراسم بود؛ از آیینهای دینی و جشنهای ملی تا حتی صحنههای نبرد و جنگ. همانطور که اشاره شد، موسیقی در مراسم مذهبی نیز جایگاه ویژهای داشته است. یکی از آشکارترین نمونههای این کاربرد را میتوان در کلیساها مشاهده کرد. در این نوشته از وبلاگ آموزشگاه موسیقی الهام، قصد داریم فرم موسیقی «مس» را بررسی کنیم که در آیینهای مذهبی کلیساها اجرا میشود. با ما همراه باشید.
فرم موسیقی مس
نام «مس» از سوی روحانیون یک انجمن مذهبی کلیسایی برگزیده شده است. مس در واقع گونهای از آهنگسازی مذهبی و مقدس است که در آن، بخشهای ثابتی از دعاهای مراسم عشاء ربانی به صورت آواز گروهی اجرا میشود. این نام به برترین آیین پرستش در کلیسای غرب اشاره دارد و ویژهی یادبود قربانی مسیح بر صلیب و بخشی از مراسم عبادی شامگاه کلیساست.
مس در قالبها و شکلهای گوناگونی ارائه میشود. بیشتر مسها بر پایهی دعاهای لاتین — که زبان مقدس آیینهای کلیسای کاتولیک رم است — ساخته شدهاند. همچنین شمار زیادی مس به زبان کشورهای غیرکاتولیک که در آنها عبادت به زبان محلی انجام میگیرد، نوشته شده است.
مسهای موسیقایی نام خود را از آیین کاتولیک با همین عنوان «مس» (در لاتین “the Mass”) گرفتهاند. گاهی پس از نام اصلی مس، عنوان دیگری نیز افزوده میشود؛ مانند «میسا سولمنیس» ساخته بتهوون.
مس در کلیسای کاتولیک
مس، یک قطعه آوازی مذهبی در کلیسای کاتولیک است که برای متنی دعاخوانی اجرا میشود. رکوئیم نیز که به آن مرثیه میگویند، بیشتر برای یادبود و آرامش درگذشتگان ساخته و نواخته میشود. همچنین فرمهای دیگری مانند کانتات و موتت که بر پایه خوانش متن و آواز هستند، مورد توجه آهنگسازان دورههای بعد مانند دوره کلاسیک قرار گرفتند و از جایگاه ویژهای برخوردار شدند.
به بیان دیگر، مس یک سرود است که از بخشهای ثابت مراسم عشای ربانی مسیحی تشکیل شده است، یعنی:
کیریه ؛ گلوریا ؛ کرِدو ؛ سانکتوس ؛ با بندیکتوس ؛ و آگنوس دِئی .