اسکرتسو یکی از انواع فرمهای موسیقی است که معمولاً با فضایی شاد، سرزنده و پرتحرک شناخته میشود.
در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، میخواهیم به طور کامل به معرفی و بررسی این قالب موسیقایی بپردازیم.
تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
اسکرتسو در موسیقی به چه معناست؟
اسکرتسو نوعی قالب در موسیقی کلاسیک غربی است. این قالب معمولاً به عنوان بخشی از یک سمفونی، سونات یا کوارتت زهی به کار میرود. در بسیاری از آثار چهار یا پنج قسمتی، اسکرتسو در قسمت سوم جایگزین فرم مینوئت شده است.
ماهیت این فرم موسیقی، شوخ و بازیگوش است و این ویژگی را بیشتر با سرعت و جنب و جوش نشان میدهد. واژهٔ اسکرتسو در زبان ایتالیایی در اصل به معنای “شوخی” یا “لطیفه” است. گاهی به جای این واژه، اصطلاح فرانسوی badinerie نیز به کار میرود که آن هم مفهوم مشابهی دارد و به شوخی و بازی اشاره میکند.
وقتی آهنگساز از فرم اسکرتسو استفاده میکند، منظور این است که قطعه باید با حالتی سبک، زنده و شاداب نواخته شود. این قالب معمولاً سرعت تند، وزنهای سهضربی مانند ۳/۴ و حالتی پرتحرک و انرژیبخش دارد.
اولین بار در آغاز دورهٔ باروک نام اسکرتسو مطرح شد؛ آهنگسازانی مانند کلودیو مونتوردی، آنتونیو برونلی و یوهان باپتیست شنک از پیشگامان به کارگیری این فرم بودند. بتهوون نیز در هر نه سمفونی خود قطعۀ اسکرتسو گنجاند، اگرچه تنها در سمفونیهای شماره دو و سه، مستقیماً از این عنوان استفاده کرد.
اسکرتسو جایگزین مینوئت
مینوئت که با نام منوئه هم شناخته میشود، نوعی رقص فرانسوی با ریتمی آرام و سه ضربی بود. در سده هجدهم، اسکرتسو جای این رقص را گرفت. مینوئت حال و هوایی اشرافی، رسمی و درباری داشت و بسیار باوقار بود؛ در مقابل، اسکرتسو پر از جنب و جوش و تغییرهای ناگهانی در شدت صدا و انرژی بود! با این حال، این دو رقص شباهتهای زیادی هم دارند؛ برای مثال هر دو بخشی به نام تریو دارند و از ریتمهای تکرارشونده و تغییرات ناگهانی بهره میبرند.