هنگ درام سازی است با صدایی آرام و زیبا که بسیاری از مردم آن را دوست دارند. این ساز از سالهای گذشته در میان علاقهمندان به موسیقی جای داشته، اما امروزه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. اگر شما هم کنجکاو هستید که بیشتر درباره این ساز بدانید، در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، اطلاعات ساده و مفیدی درباره ساز هنگ درام برای شما آماده کردهایم. تا پایان این مطلب با ما همراه بمانید.
آشنایی با ساز هنگ یا هنگ درام
ساز هنگ، که با نام هنگدرام هم شناخته میشود، یک ساز خودصدا است. این ساز هم جنبه کوبهای دارد و هم میتوان با آن ملودی نواخت. خالقان این ساز ترجیح میدهند نام آن فقط «هنگ» باشد و از به کار بردن نام کامل انگلیسی آن چندان راضی نیستند.
با اینکه ظاهر هنگدرام ممکن است سازهای قبیلههای آفریقایی یا سرخپوستی را به یاد بیاورد، اما در واقع ساز جدید و نوینی است. دو نفر از سوئیس به نامهای فلیکس روهنر و سابینا شارر آن را اختراع کردند و در سال ۲۰۰۰ به طور رسمی به دنیا معرفی کردند.
ایده ساخت این ساز از یک ساز فلزی قدیمی الهام گرفته شده است. این ساز قدیمی در قرن هجدهم میلادی در مناطق آمریکای جنوبی و آفریقا استفاده میشده است. در آن زمان، این سازها بیشتر شبیه ظروف فلزی بزرگ بودند، اما طراحی امروزی هنگدرام بیشتر به یک سپر جنگی قدیمی شباهت دارد.
ساختار ساز هنگ درام
هنگ درام از دو بخش اصلی ساخته شده که جنس آنها از فولاد نیتریده است. بخش بالایی که «دینگ» نام دارد، مرکز تولید نتهای موسیقی است. روی این قسمت با چکش فرورفتگیهایی ایجاد شده که هر کدام یک نت مشخص را تولید میکنند. معمولاً روی دینگ هفت یا هشت نت مختلف وجود دارد.
بخش پایینی ساز «گو» نامیده میشود و یک فرورفتگی لولهای شکل و عمیق در مرکز آن قرار دارد. برای این حفره نیز یک نت کوک شده که با ضربه زدن به لبههای اطراف آن به صدا درمیآید.
در طراحی و ساخت هنگ درام، از برخی اصول فیزیکی به کار رفته در ساز Steelpan نیز استفاده شده است. این ساز ویژگیهای خاص خود را دارد و صدای آن ترکیبی منحصر به فرد است. نواختن آن کاملاً با انگشتان دست انجام میشود.
هنگ درام حدود ۵۲ سانتیمتر قطر و ۲۴ سانتیمتر ارتفاع دارد و هنوز در حال پیشرفت و تغییر است. در سالهای ۲۰۰۳، ۲۰۰۵، ۲۰۰۶، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ نمونههای جدیدی از آن ساخته شد. این تغییرات باعث به وجود آمدن مدلهایی با رنگ صوتی متفاوت شد. به همین دلیل گاهی در کنسرتها از دو نوع مختلف هنگ درام استفاده میشود تا کیفیتهای صدایی گوناگون را با هم ترکیب کنند.
هنگ درام یکی از موفقترین سازهای اختراع شده در هزاره جدید است. اگرچه ساز نسبتاً جدیدی در دنیای موسیقی محسوب میشود، ولی نمونههای تولیدی آن از کیفیت خوبی برخوردارند و برخی برندها سازهایی با کیفیت بسیار عالی ارائه میدهند.
تمام مراحل ساخت این ساز در کارگاه و با دست انجام میگیرد. ساخت هر هنگ درام روزها زمان میبرد؛ از آمادهسازی مواد اولیه تا چکشکاری و کوک دقیق تمام نتها به صورت دستی طول میکشد.
الگوی ساخت
شنیدهایم که پیش از ساخته شدن ساز هنگ درام، ساز دیگری به نام استیل پن وجود داشته است. این ساز که بدنهای تماماً فلزی داشت، حدود سال ۱۷۰۰ میلادی به شکل سادهای در آفریقا و آمریکای جنوبی ساخته میشد. بعدها، از بشکههای فلزی خالی (بشکههای ۵۵ گالنی) برای ساخت آن استفاده کردند. استیل پن در جشنها و مراسم مختلف نواخته میشد و طرفداران زیادی پیدا کرد. به کسانی که این ساز را مینوازند، “پن ایست” میگویند.
تعداد نت های هنگ درام
در سازهای معمول هنگ درام و هپی درام، روی صفحه بالایی یک نت مرکزی به نام دینگ و هفت نت دیگر روی بدنه قسمت بالایی وجود دارد. اما امروزه سازندگان با ایجاد تغییراتی در تعداد این نتها، مجموع آنها را به ۱۳ نت افزایش دادهاند.
البته باید اشاره کرد که افزایش تعداد نتها به طور طبیعی امکانات بیشتری در اختیار نوازنده هنگ درام قرار میدهد، اما به دلیل محدود بودن فضای روی ساز، این نتهای اضافی، زیرتر شده و به اکتاوهای بالاتر منتقل میشوند.