کانتله که با نام کانل نیز شناخته میشود، یک ساز موسیقی با صدای ناقوسی و منحصربهفرد است. این ساز معمولاً با نواختن با انگشتان یا یک مضراب به صدا درمیآید. ریشههای این ساز به کشور فنلاند، منطقه کارلیا و همچنین خانواده سازهای زهی در جنوب شرقی دریای بالتیک برمیگردد. در این نوشته از وبلاگ ندابلاگ، به طور کامل به معرفی و بررسی این ساز خواهیم پرداخت.
ساختار ساز کانتله
ساز کانتله در دو مدل اصلی ساخته میشود: کانتله کوچک و کانتله کنسرت. مدل کوچک معمولاً دارای ۱۵ سیم است. در قدیم، این ساز تنها ۵ یا ۶ سیم داشت که از موی اسب ساخته میشد و بدنهاش نیز از یک تکه چوب تراشیده میشد. اما امروزه سیمها فلزی هستند و بدنه از چند قطعه چوب ساخته میشود. کانتله کنسرت نیز ممکن است تا ۴۰ سیم داشته باشد.
بین این دو نوع کانتله یک تفاوت ساختاری مهم وجود دارد: در نوع کوچک، سیمهای بلندتر و بمتر از نوازنده فاصله بیشتری دارند؛ اما در نوع کنسرت، این سیمها نزدیکتر به نوازنده قرار گرفتهاند و سیمهای کوتاه و زیر از او دور هستند.
برای نواختن کانتله، معمولاً آن را روی پا یا روی یک میز کوچک میگذارند. سپس با انگشتان دست و گاهی حتی با یک چوب کبریت، روی سیمها ضربه میزنند و آهنگ میسازند.
کانتله در اشعار و افسانهها
در فرهنگ و داستانهای قدیمی فنلاند، افسانهی جالبی دربارهی ساز کانتله روایت میشود. مردم باور دارند که نخستین کانتله را با استخوان آروارهی یک ماهی و موی دختران جوان درست کردند. میگویند صدای این ساز چنان دلنشین و زیبا بود که همهی موجودات زنده را به گریه انداخت. اشکهای آنها به سوی اقیانوس جاری شد و وقتی به دریا رسید، به دانههای مروارید آبی رنگ تبدیل گردید.
کاربرد در آموزش
ساز کانتله در اندازههای گوناگون و با تعداد سیمهای متفاوتی ساخته میشود. برخی از آنها ۵ سیم، ۱۰ سیم، ۱۱ سیم، ۳۶ سیم یا حتی ۴۰ سیم دارند. نوع ۵ سیم آن، که سادهترین گونه این ساز است، معمولاً اولین سازی است که کودکان در مدارس فنلاند با آن آشنا میشوند و نواختنش را یاد میگیرند.
یادگیری کانتله ساده است و بچهها به راحتی میتوانند با آن آهنگهای ساده و جدید بسازند. این کار به رشد خلاقیت آنها کمک میکند، برایشان سرگرمکننده است و همچنین مهارت همکاری و نواختن در گروه را در آنها تقویت میکند.