این ضرب‌المثل برای مواقعی به کار می‌رود که کاری بسیار سخت، طاقت‌فرسا و پرزحمت باشد. وقتی کاری آنقدر دشوار است که انجام آن انرژی بسیار زیادی می‌طلبد و به نظر می‌رسد فقط یک نیروی فوق‌العاده قوی از عهده آن برمی‌آید، می‌گویند “فلانی کارش حضرت فیل شده است.”
در واقع، این مثل اشاره به این دارد که بعضی کارها آنقدر سنگین و بزرگ هستند که گویی مخصوص فیل‌ها، به عنوان حیوانات قوی و پرطاقت، خلق شده‌اند و اگر انسانی مجبور به انجام آن شود، احساس می‌کند کاری خارج از توان عادی خود انجام می‌دهد. این عبارت به شکلی مبالغه‌آمیز بر دشواری و حجم زیاد یک کار تأکید می‌کند.
در این نوشته می‌خواهیم با هم معنی و مفهوم اصلی این ضرب‌المثل کهن ایرانی را بررسی کنیم. لطفاً تا پایان این مطلب با ندابلاگ همراه بمانید.
کار حضرت فیل بودن کنایه از چیست؟
1- این ضرب‌المثل برای نشان دادن کاری غیرممکن یا بسیار سخت به کار می‌رود. وقتی انجام کاری تقریباً غیرممکن باشد، می‌گویند انجام آن کار مانند “کار حضرت فیل” است. برای نمونه، وقتی کسی به سختی راضی می‌شود، ممکن است بگوییم: راضی کردن پدرم برای سفر با باجناقش، واقعاً کار حضرت فیل است!
2- دربارهٔ ریشهٔ این ضرب‌المثل اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما احتمال دارد از آیین هندو گرفته شده باشد. در این آیین، خدایی به نام گانِش پرستش می‌شود که بدنش شبیه انسان و سرش مانند سر فیل است. پیروان این آیین در زمان مشکلات از گانش کمک می‌خواهند، چون معتقدند او می‌تواند همهٔ بدی‌ها را از بین ببرد.
اگر منظور از “فیل” در این ضرب‌المثل، همین خدا باشد، معنی جمله این خواهد بود: حتی اگر خدای فیل با آن قدرت و بزرگی هم بیاید، باز نمی‌تواند مشکل ما را حل کند!
3- هرچند منشأ اصلی این ضرب‌المثل به درستی مشخص نیست، اما امروزه در میان فارسی‌زبانان رواج دارد و هر وقت کاری بسیار دشوار به نظر برسد، از این عبارت استفاده می‌کنند.
پیشنهاد: ضرب‌المثل‌های بیشتری بخوانید.
اختصاصی-ندابلاگ