معنی ضرب المثل ” حنایش دیگر رنگی ندارد “

این ضرب‌المثل برای زمانی به کار می‌رود که یک ترفند یا یک دروغ قدیمی، دیگر کسی را فریب نمی‌دهد و تأثیرش را از دست داده است.

در بزرگ ترین قرعه کشی های ایران شرکت کنید!

در گذشته، برخی از سودجویان برای پنهان کردن موی سفید یا کهنسالی اسب‌ها، از حنا استفاده می‌کردند تا آن‌ها را جوان و سالم نشان دهند و قیمت بیشتری بگیرند. اما پس از مدتی، رنگ حنا می‌پرید و حقیقت آشکار می‌شد. خریداران نیز با گذشت زمان، به این حیله آگاه می‌شدند و دیگر فریب این رنگ‌کاری را نمی‌خوردند.

امروزه از این عبارت برای اشاره به هرگونه فریب تکراری استفاده می‌شود که دیگر کارایی ندارد و همه از آن باخبر شده‌اند. وقتی می‌گوییم “حنایش دیگر رنگی ندارد”، یعنی این نقشه یا بهانه‌ای که بارها استفاده شده، دیگر روی کسی تأثیرگذار نیست و همه حقیقت را می‌دانند.

در این نوشته، می‌خواهیم معنی، پیشینه و مفهوم این ضرب‌المثل کهن ایرانی را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

ضرب المثل حنایش دیگر رنگی ندارد یعنی چه؟

۱- یعنی حرف‌های او دیگر ارزش و اعتبار ندارد و نمی‌توان روی حرف‌هایش حساب کرد.
۲- وقتی می‌خواهند نشان دهند که کارهای کسی بی‌فایده و بی‌نتیجه است، از این ضرب‌المثل استفاده می‌کنند.
۳- به کسی که زیاد دروغ می‌گوید و با حرف‌های شیرین و وعده‌هایش به دیگران امید می‌دهد، اما در عمل کاری انجام نمی‌دهد، می‌گویند: “حنایش برای ما رنگی ندارد” و از دستش هیچ سودی به کسی نمی‌رسد!

پیشنهادی: یه رودهٔ راست تو شکمش نیست.

ریشه ضرب المثل

در گذشته افراد برای شست‌وشو به حمام‌های عمومی مراجعه می‌کردند و از حنا برای رنگ کردن موهای سر، گردن و حتی دست و پا استفاده می‌نمودند. کار استفاده از حنا بر عهدهٔ فردی به نام دلاک بود. مشتریان به نوبت می‌ایستادند و غلظت و تازگی حنا بستگی به تعداد آنان داشت. به این ترتیب، کسانی که در ابتدای صف قرار داشتند، حنای پررنگ‌تری دریافت می‌کردند و رنگ آن برای مشتریان انتهای صف، کمرنگ‌تر می‌شد.

دلاک معمولاً تمایلی نداشت که دوباره حنای تازه و غلیظ درست کند تا به مشتریان آخر هم رنگ بهتری بدهد. بنابراین، حیله می‌کرد و از همان حنای اولیه تا انتهای کار استفاده می‌نمود. وقتی نوبت به افراد آخر می‌رسید، می‌دیدند رنگ حنا بسیار کم‌رنگ است و با ناراحتی می‌گفتند: “حنایش دیگر رنگی ندارد”.

در ظاهر اینطور به نظر می‌رسید که حنا رنگ نداده، اما علت اصلی، خست و پایین بودن کیفیت کاری دلاک بود؛ چون پول را دریافت می‌کرد، اما خدمت مناسبی ارائه نمی‌داد.

از آن زمان، اگر کسی حیله کند و فریب کاری نماید تا دیگران را گول بزند، در مورد او می‌گویند: “حنایش رنگی ندارد”. یعنی حرف‌ها و وعده‌هایش دیگر برای کسی قابل اعتماد نیست، چون قبلاً بارها دیگران را فریب داده است.

 
اختصاصی-ندابلاگ