برای آنکه یک فرد تازه‌کار و ناآزموده، به مهارت و پختگی برسد، باید راه‌های زیادی را بپیماید و تجربه‌های فراوانی به دست آورد.
این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که رسیدن به موفقیت و کمال، ناگهانی و سریع اتفاق نمی‌افتد. همان‌طور که یک مسافر با عبور از راه‌های دور و دراز و پشت سر گذاشتن سختی‌ها، به مقصد می‌رسد و پخته می‌شود، یک انسان نیز با سفر کردن، دیدن مکان‌های گوناگون و رویارویی با موقعیت‌های جدید، دانش و بینشش بیشتر شده و از خامی و ناپختگی خارج می‌شود.
پس این جمله به ما می‌گوید که برای رشد کردن و تبدیل شدن به فردی دانا و کارکشته، باید دنیا را ببینیم، با مردم مختلف معاشرت کنیم و از زندگی درس بگیریم.
در این نوشته، به بررسی معنا و مفهوم اصلی یک ضرب‌المثل کهن و ایرانی می‌پردازیم. با ما در ندابلاگ همراه باشید.
معنی بسیار سفر باید تا پخته شود خامی یعنی چه؟
۱- انسان‌ها با مسافرت کردن و قرار گرفتن در موقعیت‌های گوناگون، تجربه به دست می‌آورند و چیزهای تازه‌ای یاد می‌گیرند.
۲- اگر کسی زیاد سفر کند و بتواند خود را با شرایط دشوار سازگار کند و از هر رویدادی درس جدیدی بگیرد، چنین سفری باعث پختگی و تجربه بیشتر او می‌شود و می‌تواند آنچه را آموخته، در زندگی خود به کار بگیرد.
اما آیا هر سفری سبب پختگی انسان می شود؟!
ممکن است افرادی را دیده باشید که زیاد سفر می‌روند، اما هنوز در زندگی فردی و اجتماعی خود پخته نیستند. این افراد معمولاً اشتباهات زیادی مرتکب می‌شوند و در برخورد با دیگران نیز رفتارهای ناپخته‌ای دارند. مثلاً زود ناراحت می‌شوند، به سرعت قهر می‌کنند یا حرف‌های دیگران را به اشتباه تفسیر می‌کنند. این رفتارها و موارد مشابه دیگر، نشان‌دهنده‌ی عدم بلوغ فکری و عاطفی آن‌هاست.
حال چرا این افراد در عین مسافرت زیاد، رفتارشان پخته نیست؟
وقتی افراد فقط برای تفریح و تغییر فضا سفر می‌کنند (که کار بدی نیست و حتی می‌تواند خوب باشد)، اما آن بلوغ و پختگی لازم را به دست نمی‌آورند. حتی در طول سفر نیز از رویدادها و اتفاقاتی که پیش می‌آید، درس نمی‌گیرند. آن‌ها خود را با موقعیت‌های مختلف و شرایط سفر سازگار نمی‌کنند و انتظار دارند همه چیز ایده‌آل و بی‌نقص باشد.
◊ سفری انسان را پخته می‌کند که بتواند از کوچک‌ترین و جزئی‌ترین اتفاق‌ها نیز درس بگیرد.
و در پایان، سخن استاد مرتضی مطهری، فیلسوف بزرگ، را درباره سفر بخوانید:
«اسلام، عمر انسان را عزیزتر از این می‌داند که او فقط برای اینکه تماشایی کرده باشد، سیاحت (سفر) کند. ولی اسلام، سیاحتی را که بشر در آن تفکر کند، تدبر کند، درس بیاموزد را توصیه می‌کند.»
* شهید مرتضی مطهری، کتاب حماسه حسینی ۱، صفحه ۲۱۷
پیشنهاد: ضرب‌المثل‌های بیشتری بخوانید.