این ضرب‌المثل در مورد کسی به کار می‌رود که تجربیات بسیار سخت و ناگواری در زندگی داشته است. وقتی می‌گوییم “آنقدر مار خورده تا افعی شده”، منظور این است که شخص آنقدر با مشکلات و آدم‌های بد مواجه شده که حالا دیگر خودش تبدیل به یک فرد بسیار سخت‌گیر، بی‌اعتماد یا حتی خطرناک شده است.
در واقع این مثل نشان می‌دهد که رنج‌های پی در پی و اتفاقات ناگوار می‌توانند روحیه و شخصیت فرد را به کلی تغییر دهند. همان‌طور که کسی که بارها توسط مارهای معمولی گزیده شده، حالا با دیدن یک افعیِ بسیار سمی دیگر ترسی ندارد و شاید حتی راه مقابله با آن را هم یاد گرفته است، آدمی هم که مدام در زندگی شکست خورده و آسیب دیده، ممکن است دیگر آن انسان ساده و زودباور سابق نباشد.
این ضرب‌المثل معمولاً برای افرادی استفاده می‌شود که به خاطر تجربیات تلخ گذشته، بدبین شده‌اند، سخت می‌توانند به دیگران اعتماد کنند یا در برخورد با اطرافیان بسیار محتاط و سخت‌گیر عمل می‌کنند.
در این نوشته، می‌خواهیم به بررسی معنی و مفهوم اصلی یکی از ضرب‌المثل‌های کهن و پرمعنی ایرانی بپردازیم. امیدواریم این مطلب برایتان مفید و جذاب باشد.
معنی آنقدر مار خورده تا افعی شده یعنی چه؟
1- یعنی آنقدر در زندگی با مشکلات روبرو شده و آنها را پشت سر گذاشته که اکنون فردی با تجربه و آزموده شده است و هیچ مشکلی نمی‌تواند او را از پا درآورد.
2- به کسی گفته می‌شود که همه روش‌ها و ترفندها را می‌شناسد و کسی قادر نیست او را فریب دهد.
3- از نگاهی دیگر می‌توان گفت: فرد آنقدر در کارهای نادرست و حیله‌گری مهارت پیدا کرده که حالا دیگر کسی نمی‌تواند او را گول بزند، چون خودش در این زمینه استاد است و بدون فکر عمل نمی‌کند.
4- اگر مار را نماد بدی و حیله بدانیم، جنبه منفی این ضرب‌المثل آشکار می‌شود. البته کاربرد آن بستگی به نظر گوینده دارد؛ بعضی‌ها این عبارت را برای افراد با تجربه به کار می‌برند و از آنها تعریف می‌کنند، و بعضی دیگر آن را خطاب به افراد حیله‌گر و بدکردار استفاده می‌کنند و کارشان را زشت می‌دانند.
5- اشاره به فردی هوشیار و آگاه دارد که این آگاهی را در راه انجام کارهای ناپسند به کار می‌گیرد.
6- آنقدر به ستم کردن عادت کرده که این ویژگی ناپسند، بخشی از وجودش شده و به آسانی دست به کارهای زشت می‌زند.
پیشنهاد می‌کنم بیشتر با ضرب‌المثل‌ها آشنا شوید
اختصاصی از ندابلاگ