گاهی پیش می‌آید که آدم با نیت خیر و برای انجام کار خوبی قدم پیش می‌گذارد، اما در پایان نه تنها نتیجه‌ای نمی‌گیرد، بلکه خودش هم آسیب می‌بیند و ضرر می‌کند. در چنین مواقعی از ضرب‌المثل “آمدم ثواب کنم، کباب شدم” استفاده می‌کنیم.
این مثل معمولاً وقتی به کار می‌رود که کى با قصد کمک کردن یا انجام کار نیک وارد ماجرایی شود، اما در نهایت با مشکلاتی روبه‌رو گردد که برایش دردسرساز شود؛ انگار که به جای پاداش، مجازات شده باشد.
مثلاً فرض کنید کى می‌خواهد بین دو دوستش آشتی برقرار کند، اما در پایان هر دو طرف از او ناراحت می‌شوند و خودش تنها می‌ماند. در این شرایط به طنز می‌گویند: “آمدم ثواب کنم، کباب شدم!”
این ضرب‌المثل به زبانی ساده بیانگر آن است که گاهی نیّتهای خوب هم به نتیجه خوب ختم نمی‌شوند و آدم به جای سود، ضرر می‌بیند.
در این نوشته می‌خواهیم ببینیم این ضرب‌المثل قدیمی و اصیل ایرانی چه معنایی دارد و چه مفهومی را می‌رساند.
معنی آمدم ثواب کنم، کباب شدم چیست؟
1- یعنی قصد داشتم کار خوبی انجام دهم تا پاداش بگیرم، اما نه تنها نتیجه خوبی نداشت، بلکه مشکل هم برایم پیش آورد!
2- اگر به ظاهر این ضرب‌المثل نگاه کنیم، وقتی کسی کار نیکی انجام میدهد، قطعاً پاداش آن را نزد خدا خواهد داشت و پاداش نهایی کارهای خوب، بهشت است. اما اگر کسی مرتکب اشتباهی شود که او را از راه راست خارج کند، جزایش جهنم خواهد بود؛ جایی پر از آتش که به گفته عارفان، انسان را می‌سوزاند و کباب می‌کند.
ما در اینجا درباره این که چه کسی سزاوار جهنم است یا نیست، صحبت نمی‌کنیم، چون نمی‌توانیم برای هیچکس حکم بهشت یا جهنم صادر کنیم!
این توضیح فقط برای این بود که با مفهوم “ثواب” و “کباب” بیشتر آشنا شوید. 🙃
3- در گفتگوهای روزمره زیاد از این ضرب‌المثل استفاده می‌شود. مثلاً فرض کنید فردی را می‌بینید که به نظر نیازمند و درمانده است. دل‌تان برایش می‌سوزد و برای انجام وظیفه انسانی و کسب ثواب، به او کمک می‌کنید. اما بعداً متوجه می‌شوید که او دزد بوده و در همان حین کمک، کیف پول شما را ربوده است. در این شرایط می‌گویید: آمدم ثواب کنم، کباب شدم! یعنی با قصد خوب، خودم را به دردسر انداختم.
🔶 یا مثلاً می‌خواهید بین دو نفر که با هم قهر هستند، صلح برقرار کنید. اما با دخالت شما نه تنها آشتی صورت نمی‌گیرد، بلکه رابطه آنها خراب‌تر می‌شود و حتی از شما هم شکایت می‌کنند!
🔶 البته همیشه این‌طور نیست که نتیجه کار خوب، مشکل باشد. گاهی این اتفاق به دلیل مدیریت نادرست خود ما پیش می‌آید. باید بدانیم چه کاری را در چه موقعیتی و چگونه انجام دهیم.
با این حال، اگر نیت شما خیر باشد و در دنیا به مشکل بخورید (چه آسیب روحی و چه جسمی)، خداوند به نیت پاک شما توجه می‌کند و قطعاً پاداش خود را دریافت خواهید کرد، حتی اگر در این جهان به دردسر افتاده باشید. 😉
پیشنهاد: ضرب‌المثل‌های بیشتری بخوانید.
اختصاصی – ندابلاگ