در زندگی همیشه این نکته مهم را به یاد داشته باش: هر کاری که برای دیگران انجام می‌دهی، در نهایت نتیجه‌اش به خودت بازمی‌گردد. مثل این است که برای کسی چاه بکنی؛ این کار در واقع برای خودت چاه کرده‌ای. چون هر عمل خوب یا بدی که انجام می‌دهی، دیر یا زود اثرش را در زندگی خودت می‌بینی.
پس همیشه قبل از هر کاری، خوب فکر کن. اگر می‌خواهی به دیگران کمک کنی، بدانی که این کمک به خودت هم می‌رسد. و اگر قصد آسیب رساندن به دیگران را داری، بدان که در نهایت این آسیب به خودت بازخواهد گشت.
این ضرب‌المثل به ما یادآوری می‌کند که در قبال رفتارمان مسئولیم و نتیجه اعمالمان همیشه گریبان‌گیر خودمان خواهد شد.
در این نوشته می‌خواهیم ببینیم این ضرب‌المثل کهن ایرانی چه معنایی دارد و از کجا آمده است. با ندابلاگ همراه باشید تا با مفهوم اصلی این عبارت آشنا شویم.
معنی چاه مکن بهر کسی، اول خودت بعدا کسی چیست؟
1- یعنی اگر قصد آزار دیگران را داشته باشی، پیش از همه خودت درگیر مشکل می‌شوی.
2- بیشتر اوقات، افرادی که نقشه‌های بد برای دیگران می‌کشند، نه تنها در نقشه‌هایشان موفق نمی‌شوند، بلکه خودشان نیز در دام می‌افتند.
3- زمین گرد است! اگر جایی برای کسی چاله بکنی، روزی خودت در آن خواهی افتاد!
4- منظور از چاه، همان ایجاد مشکل برای دیگران است. این ضرب‌المثل از نظر معنایی شبیه به این مثال است: “چاه کن همیشه ته چاه است”. هر دو اشاره دارند که خود فرد مشکل‌ساز، در نهایت گرفتار می‌شود.
5- یعنی هر زمان که بخواهی به دیگری آسیبی برسانی، مطمئن باش که خودت نیز آسیب می‌بینی و این آسیب، دو طرفه است.
6- معمولاً از این ضرب‌المثل به عنوان یک هشدار برای کسی استفاده می‌شود که می‌خواهد جلوی پیشرفت دیگران را بگیرد و مانع ایجاد کند، چون خوشبختی آنان را برنمی‌تابد. در چنین مواقعی، با گفتن این ضرب‌المثل به او گوشزد می‌کنیم: مراقب باش! ممکن است با این نیت بد، پیش از همه، خودت نابود شوی!
پیشنهادی: ضرب‌المثل “چاه کن همیشه ته چاه است”