این ضرب‌المثل زیبا می‌گوید که خداوند بزرگ برای هر موجود زنده‌ای، راه و روش رسیدن به روزی و خوراکش را فراهم کرده است.
وقتی نوزادی به دنیا می‌آید، شیر مادر که کامل‌ترین غذاست، در اختیارش قرار دارد. با بزرگ‌تر شدنش و رویش دندان‌ها، توانایی خوردن غذاهای سفت‌تر مانند نان را پیدا می‌کند. این روند نشان می‌دهد که به طور طبیعی، همراه با هر نیاز و توانایی جدیدی که در انسان به وجود می‌آید، راه برطرف کردن آن نیاز نیز پیش‌بینی شده است.
این مثل به ما یادآوری می‌کند که نباید نگران آینده و روزی خود باشیم. همان‌طور که خداوند در هر مرحله از زندگی وسیله امرارمعاش را فراهم کرده، به ما اعتماد می‌دهد که با تلاش و کوشش، می‌توانیم زندگی خود را بگذرانیم. در واقع این سخن، امید و توکل به خدا را در دل ما زنده نگه می‌دارد.
با هم به بررسی معنا، ریشه و مفهوم اصلی این ضرب‌المثل کهن ایرانی می‌پردازیم. در ادامه این مطلب همراه ندابلاگ باشید.
معنی هرآنکس که دندان دهد نان دهد چیست؟
خداوندی که انسان را خلق کرده، مطمئناً روزی‌رسان او نیز خواهد بود و او را در این دنیا تنها و بی‌پناه رها نمی‌کند.
معمولاً این سخن زمانی گفته می‌شود که کسی صاحب فرزند می‌شود و نگران تأمین زندگی اوست. دیگران با بیان این جمله، یادآور می‌شوند که خداوند مهربان است و روزی‌رسان. از سوی دیگر، خودِ فرزند، خیر و برکت به همراه می‌آورد و نباید این نعمت را نادیده گرفت.
البته باید توجه داشت که وقتی گفته می‌شود خدا روزی می‌دهد، منظور این نیست که انسان دست روی دست بگذارد و منتظر بماند تا روزی از آسمان برایش نازل شود. بلکه خداوند به انسان عقل، توانایی و قدرت داده است تا بتواند برای خودش کسب درآمد کند. در این صورت، خداوند به تلاش او برکت می‌دهد و زندگی‌اش را گسترش می‌دهد.
این ضرب‌المثل از حکایتی زیبا از سعدی گرفته شده است:
یکی طفل دندان برآورده بود
پدر سر به فکرت فرو برده بود
که من نان و برگ از کجا آرَمَش؟
مروّت نباشد که بگذارمش
چو بیچاره گفت این سخن نزد جفت
نگر تا زن او چه مردانه گفت
مخور هول ابلیس، تا جان دهد
هر آن کس که دندان دهد نان دهد
معنی: مردی صاحب فرزندی شد. پدر به فکر فرو رفت که چگونه خرج و مخارج او را تأمین کند؟ با خود گفت که رها کردن کودک درست نیست. وقتی این نگرانی‌ها را با همسرش در میان گذاشت، زن پاسخ محکم و قاطعی داد: نگذار ترس و ناامیدی که ابلیس در دل تو می‌اندازد، تو را اذیت کند. هر کس که این بچه را آفریده، خودش روزی‌رسان او نیز خواهد بود.
اختصاصی-نداباگ
پیشنهادی: ضرب‌المثل روزی دست خداست